Verska(1 128) 2017 yil p65

UNDOV  SO‘ZLAR
1-topshiriq. Berilgan gaplardagi ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning
ma’nosini izohlang.
1. O‘h-ho‘, muncha muzdek? (O‘. Umarbekov) 2. Iya, bularni
nima qilasan? (Said Ahmad) 3. Qo‘y, yig‘lama, ey baxshi. (M. Toirov)
4. – Shoshma, Qorako‘z, shoshma... Drr! Ana bo‘ldi, ketdik. – Chu,
birodar. (O‘. Hoshimov)
2-topshiriq. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarni ma’nosiga qarab guruh-
lashtiring. Shunday so‘zlar qatorini davom ettiring.
His-hayajon, buyruq-xitob, haydash-chaqirishni ifo-
dalovchi so‘zlar undov so‘zlar sanaladi.
Undovlar ma’nosiga ko‘ra ikki guruhga bo‘linadi:
1) his-hayajon undovlari; 2) buyruq-xitob undovlari.
Yozuvda undov so‘zlardan keyin vergul qo‘yiladi.
Undalmalardan oldin kelganda esa undan keyin vergul
qo‘yilmaydi.

---

122
253-mashq.
 O‘qing. Ajratib ko‘rsatilgan so‘zlarning ma’nosini tu-
shuntiring. Ulardan nutqingizda foydalanasizmi?
1.  Dastlab ular Umidjonni ko‘rganda pisandsiz: «E, bu
mishiqi bola-ku», – deyishar, biroq uning ertaklarini eshitgach,
«Yo‘q, bu bola emas, dunyo ko‘rgan chol ekan», – deya tan
berib ketisharkan. (N. Aminov) 2. Abduqodir «tss» deb barmog‘ini
labiga qo‘ydi. (O‘. Umarbekov) 3. – Xo‘sh, ishlar yaxshimi,
Hotamjon? – so‘radi Mirsidiq aravacha yonida bitta-bitta odim
bosib borishar ekan. (O‘. Umarbekov) 4. Faryodim, fig‘onim
butun bir jahon, Ey muhtaram shoir, izladim, keldim. (S. Do-
limov) 5. Voy, shoshmang, diydorginasiga bir to‘yvolay. (Said
Ahmad)