Microsoft Word Олий матем 2-cem. Ma'Ruza маътинлари docx



Download 2,06 Mb.
Pdf ko'rish
bet93/103
Sana16.04.2022
Hajmi2,06 Mb.
#557470
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   103
Bog'liq
Integrallar

 
 
 
 
Funksiyalarni Teylor va Makloren qatorlariga yoyish. 
Binomial qator. Asosiy elementar funksiyalarni qatorlarga 
yoyish.
 
Teylor va Makloren qatorlari 
 
1

 
 
 
 
 
x
R
x
f
x
f
f
x
f
n







...
!
2
0
!
1
0
0
2
(12.7) 
ko’rinishdagi formula Makloren formulasi deyiladi, bunda 
 
 
 
1
0
;
!





x
f
n
x
x
R
n
n
n

2

 
 
     
 
x
R
a
x
a
f
a
x
a
f
a
f
x
f
n









...
!
2
!
1
2
(12.8) 
ko’rinishdagi formula Teylor formulasi deyiladi, bunda 
  

 




a
x
a
f
n
a
x
x
R
n
n
n





!

3
. Teylor va Makloren qatorlari. (12.7) va (12.8) formulalarda 
n
cheksizlikka intilganda 




n
n
R
nolga 
intilsa 
 


0

x
R
n
, u holda bu formulalardan 
x
ning 
 
0
lim



x
R
n
n
bo’lgandagi qiymatlari uchun 
 
x
f
ga 
yaqinlashuvchi quyidagi
 
 
 
 
...
!
2
0
!
1
0
0
2






x
f
x
f
f
x
f
(12.9) 
 
 
     
...
!
2
!
1
2








a
x
a
f
a
x
a
f
a
f
x
f
(12.10) 
cheksiz qatorlar hosil bo’ladi. 
4
. Elementarfunksiyalarning qatorlarga yoyilmalari: 

























...,
!
4
!
2
1
cos
...,
!
5
!
3
sin
...,
!
3
!
2
!
1
1
4
2
5
3
3
2
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
e
x
bu qator 
x
ning har qanday qiymatlari uchun mos (ko’rsatilgan) funksiyalarga yaqinlashadi. 




...
2
1
1
1
1
1
2







x
m
m
x
m
x
m
- binominal qator bo’lib, 
1

x
bo’lganda 


m
x

1
binomga yaqinlashadi. 


...
3
2
1
ln
3
2
x
x
x
x




qator 
1
1



x
bo’lganda 


x

1
ln
ga yaqinlashadi. 
...
5
3
5
3




x
x
x
arctgx
qator 
1

x
bo’lganda 
arctgx
ga yaqinlashadi. 
“А” guruh 
12.206
. Quyidagi funksiyalar x ning darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin va qoldiq hadning forulasi yozilsin va u 
tekshirilsin: 1) 


a
x

cos
; 2) 
x
2
sin
; 3) 
; 4) 







3
sin

mx

12.207

 


kx
e
x
f


1
ln
funksiyaning qatorga yoyilmasidagi birinchi hadi yozilsin.
12.208

m
a
x





 
1
binom Makloren formulasiga asosan 
x
dagi darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin va hosil bo’lgan 
qator 
a
x

bo’lganda yaqinlashuvchi ekanligi aniqlansin. 
12.209
.Binomial qatorga asosan 
1

x
bo’lganda 



 













1
1
3
2
3
2
1
...
10
6
3
1
1
1
n
n
x
n
n
x
x
x
x
ekanligi 
ko’rsatilsin. 
12.210
. Binomial qatorga asosan
1

x
bo’lganda 
...
!
3
2
5
3
1
!
2
2
3
1
2
1
1
1
1
6
3
4
2
2
2











x
x
x
x
yoyilmasi 
hosil qilinsin. 
12.212.
Quyidagi funksiyalarni 
x
ning darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin: 
1)
x
x


1
1
ln
; 2) 


2
3
2
ln
x
x


; 3)


2
1
ln
x
x



12.212

 
a
x
e
x
f

funksiyani 
a
x

ning darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin, qoldiq hadning formulasi yozilsin va 
tekshirilsin. 
12.213

 
x
x
x
f
3
3


funksiya 
1

x
ning darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin. 
12.214

 
4
x
x
f

funksiya 
1

x
ning darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin. 
12.215

 
x
x
f
1

funksiyani 
2

x
ning darajalari bo’yicha qatorga yoyib, hosil bo’lgan qatorning yaqinlashishi 
Dalamber alomatiga asosan tekshirilsin. 
12.216
. 1) 
 
2
cos
x
x
f

funksiya 
2


x
ning darajalari bo’yicha; 2) 
 
x
x
f
3
sin

funksiya 
3


x
ning 
darajalari bo’yicha qatorga yoyilsin. 
12.217

 
3
x
x
f

funksiyani 
1

x
ning darajalari bo’yicha qatorga yoyib, hosil bo’lgan qatorning yaqinlashishi 
Dalamber alomatiga asosan tekshirilsin. 
 
“В” guruh 
 
Funksiyaning qatorga yoyilmasidagi birinchi hadi yozilsin: 
x
xe


12.218.
x
e
y
2


12.219.
2
sin
x
y

12.220.
x
x
y
cos
3

12.221.


x
y
5
1
ln


.
12.222.


x
y
2
5
ln


. 12.223.
2
1
x
y


.
12.224. 
4
1
1
x
y


. 12.225.
x
y


4
3
.
12.226.
x
e
x
y
2
2


. 12.227.
xarctgx
y

.
12.228. 

 

x
x
y



1
ln
1
. 12.229.


2
1
ln
x
x
x
y



.
 
Teylor qatorining x=0 nuqtadagi 5 ta hadini toping.
12.230. 


x
e
y


1
ln
12.231. 
cox
e
y

12.232. 
x
y
n
cos

12.233. 
x
y
cos
ln


12.234. 


x
x
y


1
 
Limitlarni Teylor qatoriga yoyish yordamida hisoblang.
12.235. 


3
2
0
1
ln
lim
x
x
x
x
x




12.236. 


5
3
0
sin
2
lim
x
x
x
tgx
x



12.237. 

 



1
1
ln
1
ln
lim
2
2
0







x
x
e
x
x
x
x
x
12.238. 











 



x
x
x
x
1
1
ln
lim
2
12.239. 








x
ctg
x
x
2
2
0
1
lim
§12.4 Fur`e qatori. Fur`e inegrali
 
1
. Ta’rif: Agar [
a

b
] segmentda 
 
x
f
funksiya
1) soni chekli uzilishlarga ega bo’lib, ularning hammasi 1 – tur uzilishlar bo’lsa;
2) sonli chekli ekstremumlarga ega bo’lsa; 
3) (
a

b
) oraliqning har bir nuqtasida 
 

 

2
0
0




x
f
x
f
x
f
bo’lsa, funksiya shu segmentda Dirixle shartlariga 
bo’ysunadi deyiladi. 
2.
[-
l

l
] segmentda Dirixle shartlariga bo’ysunuvchi 
 
x
f
funksiya kesmaning har bir nuqtasida quyidagi 
Fur’e qatori bilan aniqlanishi mukin: 
 










1
0
sin
cos
2
n
n
n
l
x
n
b
l
x
n
a
a
x
f


(12.11) 
bunda 
 
 






l
l
l
l
n
n
dx
l
x
n
x
f
l
b
dx
l
x
n
x
f
l
a


sin
1
;
cos
1
(12.12) 
Agar 
 
 
x
f
x
f


, ya’ni 
 
x
f
- juft funksiya bo’lsa, u holda 
0

n
b
va
 





1
0
cos
2
n
n
l
x
n
a
a
x
f

(12.13) 
Agar 
 
 
x
f
x
f

, ya’ni 
 
x
f
- toq funksiya bo’lsa, u holda 
0

n
a
va
 




1
sin
n
n
l
x
n
b
x
f

(12.14) 
Agar [-
l

l
] segmentda (12.11) qator bilan aniqlangan 
 
x
f
funksiyani 
 

 

2
0
0




l
f
l
f
l
f
shartning bajarilishini talab etib, uni 2
l
ga teng davr bilan davom etirsak, funksiya o’zining butun davomida ham 
(12.11) qator bilan aniqlanadi.


3

 
x
f
funksiya 





,
oraliqda absolyut integrallanuvchi (ya’ni 
 
dx
x
f




yaqinlashadi) bo’lsa va har 
qanday chekli segmentda Dirixle shartlariga bo’ysunsa, u holda bu funksiya quyidagi Fur’e integrli bilan ifodaladi: 
 
 


 
 


 










0
0
sin
cos
cos
1








d
x
b
x
a
dt
t
x
t
f
d
x
f
(12.15) 
bunda
 
 





tdt
t
f
a



cos
1
va 
 
 





tdt
t
f
b



sin
1
(12.16) 
Davri 

2
bo’lgan quyidagi funksiyalar Fur’e qatorlariga yoyilsin:

Download 2,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish