Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни

Хотира ҳимояси. 
ОТ яна бир муҳим вазифаларидан бири бу – хотира 
ҳимосини таъминлашдир. Бу ўз ичига ОТ ўзи фойдаланган хотирасини 
фойдаланувчининг жараѐнларидан ажратишни олади. Бу одатда ―тўсиқ‖, 
―тўсиқ манзил‖ билан амалга оширилади. Тўсиқ манзил бу шундай манзилки 
фойдаланувчи ва унинг жараѐнлари бу манзилда кесишмайди. Бу манзилнинг 
1
Stamp Mark. Information security: principles and practice. 492 – с. 

---

IV. АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ МАТЕРИАЛЛАРИ
178 
бир томонида ОТ ўз жараѐнларини амалга оширади, бошқа томонида эса 
фойдаланувчи ўз жараѐнларини бажаради. 
Тўсиқ манзил статик, яъни ўзгармас бўлиши ѐки динамик ўзгурувчан 
бўлиши мумкин. Динамик тўсиқда тўсиқ регисторидан фойдаланилиб, у 
ўзида жорий тўсиқ манзилини сақлайди. 
Хотира ҳимоясида одатда 
сегментлаш
ва 
саҳифаларни рақамлаш 
усулларидан фойдаланилади.
Сегментлаш 8.1–расмда келтирилган бўлиб, хотира мантиқий 
бўлимларга бўлинган, масалан, индивидуал жараѐн ва маълумотлар бир 
бўлимда. Ҳар бир сегментга мос рухсатларни бошқариш амалга оширилади. 
Сегментлашнинг афзаллиги шундан иборатки сегмент хотиранинг ихтиѐрий 
жойида бўлиши мумкин. Бу жараѐнда албатта, ОТ сегментни сакраш 
манзилини ўзида қайд этиши шарт. Бу одатда  жуфтлигида 
сақланади. Бу ерда offset сегментнинг бошланиш манзили. 
8.1 – расм. Сегментлаш 
Сегментлашнинг 
бир 
камчилиги 
бу 
сегментларнинг 
турли 
ўлчамлигидир. Натижада ОТ бирор элементни сегментга жойлаштиришдан 
олдин, сегментни ўлчамини билиши зарур.
Саҳифаларни рақамлаш усули сегментлашга ўхшаш бўлиб, фарқли 
томони ҳар бир сегментнинг ўлчами белгиланган бўлади (8.2 - расм). 
 

---

IV. АМАЛИЙ МАШҒУЛОТ МАТЕРИАЛЛАРИ
179 
8.2 – расм. Саҳифани рақамлаш 
Белгиланган саҳифани чақириш
кўринишида амалга 
оширилади. Саҳифани рақамлаш усулининг афзаллиги шундаки бунда 
фрагмент ҳосил бўлмайди, яъни ўзгурувчан ўлчам бўлмайди. Камчилиги эса, 
ҳар бир саҳифада мантиқий бўлимнинг йўқлиги ва натижада саҳифани 
бошқариш қийинлигидир.