O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov

Boshqa vositalar bilan o'zaro ta'siri.
Rezalut proni kumaringa o'xshash 
(masalan, fenprokumon, varfarin) qon ivishini susaytiruvchi preparatlar bilan 
o'zaro ta'sirini inkor etib bo'lmaydi. Shuning uchun bu dori vositasining dozasini 
to'g'rilash zarurati tug'ilishi mumkin. Shuning uchun Rezalyut pro va bu 
preparatlarni bir vaqtda qabul qilayotgan patsientlar shifokorga murojaat 
qilishlari lozim. 
Tefroliv forte 
Tarkibi.
Preparat ta'sir etuvchi modda sifatida quyidagio'simliklarning 
ekstraktlarini saqlaydi: 
Ingredientlar 
 
har 1 tabletka 
saqlaydi 
har5 ml sirop 
saqlaydi 
Fillantus niruri 
180 mg 
90 mg 
Qirmizi Tefroziya 
120 mg 
60 mg 
Oq eklipt 
60 mg 
30 mg
Popukli andrografis 
60 mg 
30 mg 
Pikroriza kurroa 
60 mg 
30 mg 
qora ituzum 
20 mg 
10 mg 
Uzun qalampir 
10 mg 
5 mg 
Terminaliya chebula 
10 mg 
5 mg 
Muqaddas rayxon 
10 mg 
5 mg 

---

- 566 -
Farmakologik ta'siri.
Tefroliv forte
- jigarning samarali regeneratsiyasi yo'li 
bilan jigar to'qimasining tez tiklanishi va jigarning himoyasini ta'minlash uchun 
maxsus ishlab chiqilgan 9 o'simlik ekstraktini saqlovchi yangi o'simlik 
tarkibidir. 
Tefroliv forte
- Ayurovedik vosita (hind tibbiyotining qadimgi tizimi), xujayra 
strukturalari va biologik membranalarning faoliyatini barqarorlashtirish yo'li 
bilan jigarga to'g'ridan-to'g'ri himoyalovchi ta'sirini amalga oshiradi. 
Tefroliv forte
- jigarni shikastlovchi ekzogen va endogen omillar bilan kurashadi 
yoki oldini oladi. Jigarni bu antigepatotoksik faolligi kuchli lipotrop va 
antinekrotik xususiyatlari bilan bog'liq. Tefroliv forte nafaqat membranani 
mustahkamlovchi agent sifatida ta'sir qiladi, balki xujayraning umumiy 
samaradorligini ham oshiradi. Bu ta'sir gepatotsitning regenerative xususiyatlari 
bilan bog'liq. 
1. Phyllanthus niruri (Fillantus niruri) -
preparatning eng muhim ingredienti 
bo'lib, V gepatiti bo'lgan patsientlarning jigari xujayralariga virusni kirishini 
ingibirlab, virusli yuklamani pasaytiradi. 
Zamonaviy tadqiqotlarning natijalariga ko'ra, antigepatotoksik ta'siri Fillantus 
nirurining ikki komponenti: fillantin va gipofillantin bilan bog'liq. Bu moddalar 
kalamushalarning 
gepatotsitlarini 
birlamchi 
kul`turalarida 
o'tkazilgan 
tajribalarda to'rt xlorli uglerod va galaktozamin tomonidan chaqirilgan 
sitotoksiklikni bartaraf qilganlar.Bundan tashqari, preparat juda past zichlikdagi 
lipidlar darajasini pasaytirgan. 
Gastritlarda, dispepsiyada buyuriladi, siydik haydovchi, o't-safro haydovchi 
ta'sir ko'rsatadi, shuningdek viruslarga qarshi xususiyatga ham ega. 
2. Tephrosia purpurea (qirmizi Tefroziya) -
hindistonning antigepatotoksik 
preparatlarining eng ko'p ishlatiluvchi o'simliklaridan biri bo'lib, yaqqol 
gepatoprotektor 
faollikka 
ega. 
Aniqlanishicha, 
qirmizi 
Tefroziyaning 
flavonoidlari mikroblarga qarshi faollikka ega. 

---

- 567 -
O't-safro qopi sanchig'ida, jigar va taloqning kattalashishi va obstruktsiyasida 
buyuriladi. Kuchsiz siydik haydovchi ta'sirga ega. 
3. Eclipta alba (Oq eklipt) -
CCl4 tomonidan chaqirilan jigar mikrosomal 
fermentlarining ingibirlanishiga to'sqinlik qiladi. 
Jigar va o't-safro qopining faoliyatini buzilishlarida, shuningdek jigar va o't-
safro qopining obstruktsiyalarida qo'llanadi. 
4. Andrographis paniculate (Popukli andrografis) -
antioksidant va 
gepatoprotektor faollikka ega. Mualliflar (Trivedi va Rawal (2001) ning 
ma'lumotlariga ko'ra bu o'simlikning suvli ekstrakti yaqqol gepatoprotektorlik 
faollikni namoyon qilgan. Bu o'simlikdan ajratib olingan andrografolid, 
gepatotsitlarning mitoz tezligini, shuningdek jigar xujayralarida DNK va RNK 
sintezini oshirgan. 
Sust kechuvchi gepatitda qo'llanadi. Kuchli o't-safro haydovchi ta'sir ko'rsatadi. 
Dispepsiyada qo'llanadi. 
5. Picrorhiza kurroa (Pikroriza kurroa)
- Zamonaviy tadqiqotlarning 
natijalariga ko'ra jigarning paratsetamol va galaktozaminli shikastlanishida 
Pikroriza korroa glikozidlarining aralashmasini yaqqol gepatoprotektor samarasi 
aniqlangan. Jigarning o'tkir va surunkali alkogolli intoksikatsiyasini 
zararsizlantiradi. O't-safro haydovchi ta'sir ko'rsatadi, gastritlarda, dispepsiyada 
ishlatiladi. 
6. Solanum nigrum (qora ituzum) -
Siddiqui (2000) ning ma'lumotlariga ko'ra 
o'simlik antigepatotoksik va yallig'lanishga qarshi faollikka ega. Bu o'simlikning 
ekstraktini gepatoprotektor samarasi uning jigarning shikastlangan to'qimalarida 
DNK ni oksidlanuvchi parchalanishiga susaytiruvchi ta'siri bilan bog'liq bo'lishi 
mumkin. 
Yumshoq siydik haydovchi vosita, kuchli o't haydovchi. Gepatitlarda va jigar 
sirrozlarida, splenomegaliyada tavsiya qilingan. 
7. Piper longum (Uzun qalampir) -
Uzun qalampirning asosiy komponenti - 
Piperin CCl4 chaqirgan jigarni zararlanishida gepatoprotektor samara ko'rsatadi 

---

- 568 -
(hayvonlar va odamlarda). Kuchli o't-safro haydovchi ta'sir ko'rsatadi, jigar va 
taloqning obstruktsiyasini bartaraf qiladi, preparatning boshqa ingredientlarini 
so'rilishini oshiradi. 
8. 
Terminalia 
chebula 
(Terminaliya 
chebula)-
o'simlikning 
asosiy 
komponentlari (taninlar, antraxinonlar, chebulin, chebulan, chebul, ellg va gall 
kislotalari) antigepatotoksik va antitsitotoksik faollikni namoyon qiladi. Taloq 
va jigar kattalashganida qo'llanadi. 
9. Ocimum sanctum (Muqaddas rayxon) -
immunomodulyatorlik, antistressor va 
yallig'lanishga qarshi xususiyatlarga ega. Bu o'simlik barglarining ekstrakti 
kalamushlar jigarining paratsetamol chaqirgan shikastlanishini bartaraf qiladi. 
Ko'pchilik surunkali jarayonlarda ishlatiladi va to'qimalarni tez tiklanishiga 
yordam beradi. Jigar faoliyatining buzilishlarida qo'llanadi, tinchlantiruvchi va 
o't-safro haydovchi ta'sirlarga ega.