4-§. YERNING ICHKI TUZILISHI VA TEKTONIK JARAYONLAR
1.
Yer po‘stining qalinligi o‘rtacha qancha?
A) 25–30 km B) 35–40 km
C) 40–55 km D) 55–60 km
2.
Yer po‘stining moddalarning o‘rtacha zichligi qancha?
A) 1,7 g/sm B) 3,7 g/sm
C) 2,7 g/sm D) 4,7 g/sm
3.
Yer po‘stini yer hajmining necha foiznini tashkil etadi?
A) 0,5 % B) 1 % C) 2 % D) 2,5 %
4.
Yer po‘stining massasining necha foiznini tashkil etadi?
A) 0,4 % B) 0,2 % C) 0,5 % D) 0,3 %
5.
Yer po‘stini mantiyadan nima orqali ajralib turadi?
A) Bazaltli qatlam B) Cho’kindi jinslar
C) Granitli qatlam D) Moxo chegarasi
6.
Yer po‘stini eng ko‘p tarqalgan kimyoviy elementlarni aniqlang?
A) aluminiy, vodorod, kremniy
B) kislorod, kremniy, aluminiy
C) kremniy, kislorod, azot
D) vodorod, kislorod, azot
7.
Cho’kindi qatlam eng yuzada joylashgan bo‘lib, qalinligi qancha?
A) 10–15 km B) 5–10 km
C) 15–20 km D) 20–25 km
8.
Granit va bazalt qatlamlar har birining qalinligi qanacha?
A) 10–15 km B) 5–10 km
C) 15–20 km D) 20–25 km
9.
Okean yer po‘stining qalinligi qancha?
A) 10–15 km B) 5–10 km
C) 15–20 km D) 20–25 km
10.
Oraliq yer po'stining o’rtacha qalinligi qancha?
A) 10–15 km B) 5–10 km
C) 15-30 km D) 20–25 km
11.
Oraliq yer po’sti qayerlarda mavjud?
A) Yevrosiyo materigining sharqiy qirg‘oqlarida, Shimoliy va Janubiy Amerikaning janubiy
va shimoliy qirg‘oqlarida mavjud
B) Yevrosiyo materigining g’arbiy qirg‘oqlarida, Shimoliy va Janubiy Amerikaning janubiy
va shimoliy qirg‘oqlarida mavjud
C) Yevrosiyo materigining sharqiy qirg‘oqlarida, Shimoliy va Janubiy Amerikaning sharqiy
va g‘arbiy qirg‘oqlarida mavjud
C) Yevrosiyo materigining g’arbiy qirg‘oqlarida, Shimoliy va Janubiy Amerikaning sharqiy
va g‘arbiy qirg‘oqlarida mavjud
{ 202 }
12.
Riftogen yer po‘sti qalinligi qancha?
A) 0,5–1 km B) 1,5–2 km
C) 2–3 km D) 4–5 km
13.
Riftogen yer po‘stini cho‘kindi qatlamning qalinligi qancha?
A) 0,5–1 km B) 1,5–2 km
C) 2–3 km D) 4–5 km
14.
Mantiya moddalarning zichligi qancha?
A) 3,2 g/sm B) 4,1 g/sm
C) 5,7 g/sm D) 6,5 g/sm
15.
Mantiya yer hajmining necha foizni tashkil etadi?
A) 55 % B) 68 % C) 72 % D) 83 %
16.
Mantiya yer massasining necha foizni tashkil etadi?
A) 55 % B) 68 % C) 72 % D) 83 %
17.
Yuqori mantiya qancha chuqurlikkacha davom etadi?
A) 500 km B) 600 km
C) 900 km D) 1000 km
18.
Quyi mantiya qancha chuqurlikkacha davom etadi?
A) 2500 km B) 2900 km
C) 2100 km D) 3200 km
19.
Mantiyada harorat qancha?
A) 2000°C B) 3800°C
C) 4200°C D) 5000°C
20.
Mantiyadani yadro bilan chegarasida harorat qancha?
A) 2000°C B) 3800°C
C) 4200°C D) 5000°C
21.
Yerning eng chuqur, ichki qismini belgilang?
A) Mantiya B) Astonosfera C) Granit D) Yadro
22.
Yadroda moddalarning zichligi qancha?
A) 8 g/sm B) 11 g/sm C) 18 g/sm D) 16 g/sm
23.
Yadro yer hajmining necha foizni tashkil etadi?
A) 16 % B) 11 % C) 8 % D) 18 %
24.
Yadro yer massasining foizni tashkil etadi?
A) 25 % B) 31 % C) 45 % D) 52 %
25.
Tashqi yadro qancha chuqurlikkacha davom etadi? A) 4500 km B) 5100 km C) 3200 km
D) 6500 km
26.
Yadorda harorat qancha?
A) 2000°C B) 3000°C C) 4000°C D) 5000°C
27.
Litosfera qayerlarni o’z ichiga oladi?
A) Yer po‘sti va quyi mantiyaning bir qismini
B) Yer po‘sti va o’rta mantiyaning bir qismini
C) Yer po‘sti va yadroning bir qismini
D) Yer po‘sti va yuqori mantiyaning bir qismini
28.
Litosfera qaysi qatlamgacha davom etadi?
A) Bazalt B) Astenosfera C) Mantiya D) Yadro
29.
Litosfera qalinligi qancha?
A) 100–120 km B) 90–100 km
C) 150–200 km D) 250–310 km
30.
Litosfera plitalarini yillik siljish tezligi qancha?
A) 3–5 km B) 5–10 sm
C) 10–15 km D) 15–20 km
31.
Litosfera plitalari nechta?
A) 11 ta B) 13 ta C) 15 ta D) 17 ta
32.
Zilzila yer po‘stining ichki qismida ro‘y beradigan qanday jarayonlar ta’sirida sodir bo‘ladi?
{ 203 }
A) uzilish, sinish, siljish
B) sinish, o’pirilish, siljish
C) silkinish, yemirilish, sinish
D) uzilish, silkinish, sinish
33.
Zilzila sabalariga qarab qaysi turlarga bo’linadi?
1-uzlish; 2-tektonik; 3-vulqon; 4-sinish;
5-yemirilish; 6-o‘pirilish;
A) 1,2,4 B) 3,4,6 C) 2,4,5 D) 2,3,6
34.
Respublikamizda zilzila kuchini o’chashda nechchi ballik seysmik shkaladan foydalaniladi?
A) 10 B) 11 C) 12 D) 13
35.
Yer po‘stida sodir bo‘ladigan tektonik harakatlar natijasida paydo bo‘lgan yoriqlar
orqali lava, issiq gaz, suv bug‘lari va boshqa jinslar chiqib turishidan hosil bo‘lgan
konussimon qalqonsimon, gumbazsimon tog‘lar va tepalar nima deyildi?
A) Qirlar B) Vulqonlar
C) Yassi tog’lik D) Chinklar
36.
Vulqon og‘zi nima deb ataladi?
A) Magma o‘chog‘i B) vulqon kanali
C) Krater D) Barankos
37.
Vulqonning tagi nima deb ataladi?
A) Magma o‘chog‘i B) vulqon kanali
C) Krater D) Barankos
38.
Vulqonlarning mo‘riga o‘xshash tik o‘rta qismi nima deb atladi?
A) Magma o‘chog‘i B) vulqon kanali
C) Krater D) Barankos
39.
Vulqon krateridan otilib chiqadigan lavaning harorati qancha?
A) 1000°C B) 1200°C C) 1400°C D) 1500°C
40.
Hozirgi paytda sayyoramizda nechta harakatdagi vuqlon bor?
A) 400 B) 800 C) 1000 D) 1200
41.
Yerning ichki kuchlari tasirida otilib chiquvchi issiq buloqlar nima deb ataldi?
A) Grunt suvlar B) Lava
C) Geyzerlar D) Artezan suvlar
42.
Geyzerlar va issiq buloqlardan binolarni isitish hamda elektr energiya olishda foydalninshni
yo’lga qo’ygan davlatlarni belgilang?
1-Islandiya; 2-Finlandiya; 3-Yaponiya; 4-Rossiya
5-Shvetsiya; 6-Yangi Zenlandi; 7-Buyuk Britaniya
A) 1,2,3,4,6 B) 1,3,4,6 C) 1,2,5,7 D) 1,3,4,7
43.
1 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Sezilarli. Binodagi kishilar sezadi
B) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
C) Kuchsiz. Bino ichidagi ayrim odamlar sezadi
D) Kuchliroq. Bino va mebel tebranadi
44.
2 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Sezilarli. Binodagi kishilar sezadi
B) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
C) Kuchsiz. Bino ichidagi ayrim odamlar sezadi
D) Juda kuchsiz. Ko‘pchilik sezmaydi
45.
3 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Sezilarli. Binodagi kishilar sezadi
B) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
C) Kuchsiz. Bino ichidagi ayrim odamlar sezadi
D) Kuchliroq. Bino va mebel tebranad
46.
4 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
{ 204 }
A) Sezilarli. Binodagi kishilar sezadi. Uydagi
jixozlar harakatga keladi
B) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
C) Kuchsiz. Bino ichidagi ayrim odamlar sezadi
D) Kuchliroq. Bino va mebel tebranad
47.
5 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Sezilarli. Binodagi kishilar sezadi. Uydagi
jixozlar harakatga keladi
B) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
C) Kuchsiz. Bino ichidagi ayrim odamlar sezadi
D) Kuchliroq. Bino va mebel tebranadi
48.
6 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
B) Kuchliroq. Bino va mebel tebranadi
C) Juda kuchli. Binolar shkastlanadi.
D) Kuchli. Hamma sezadi. Buyumlar joyidan siljiydi.
49.
7 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Sezilmaydi. Faqat asboblar qayd etadi
B) Kuchliroq. Bino va mebel tebranadi
C) Juda kuchli. Binolar shkastlanadi.
D) Kuchli. Hamma sezadi. Buyumlar joyidan siljiydi.
50.
8 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Juda kuchli. Binolar shkastlanadi.
B) Vayron qiluvchi. Binolar kuchli shkastlanadi.
C) O‘ta vayron qiluvchi. G‘isht, betondan qilingan
uylar buziladi. Yerdagi yoriqlar 10 smgacha
boradi
D) Yakson etuvchi. Yer yuzida katta (eni 1
metrgacha) yoriqlar paydo bo‘ladi temir yo‘llar
bukiladi.
51.
9 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Juda kuchli. Binolar shkastlanadi.
B) Vayron qiluvchi. Binolar kuchli shkastlanadi.
C) O‘ta vayron qiluvchi. G‘isht, betondan qilingan
uylar buziladi. Yerdagi yoriqlar 10 smgacha
boradi
D) Yakson etuvchi. Yer yuzida katta (eni 1
metrgacha) yoriqlar paydo bo‘ladi temir yo‘llar
bukiladi.
52.
10 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Juda kuchli. Binolar shkastlanadi.
B) Vayron qiluvchi. Binolar kuchli shkastlanadi.
C) O‘ta vayron qiluvchi. G‘isht, betondan qilingan
uylar buziladi. Yerdagi yoriqlar 10 smgacha
boradi
D) Yakson etuvchi. Yer yuzida katta (eni 1
metrgacha) yoriqlar paydo bo‘ladi temir yo‘llar
bukiladi.
53.
11 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Yakson etuvchi. Yer yuzida katta (eni 1
metrgacha) yoriqlar paydo bo‘ladi temir yo‘llar
bukiladi.
{ 205 }
B) O‘ta halokatli. Yer qiyofasi, rel’efi o‘zgaradi. Yer yuzi bermalanadi, baland qoyalar
ag‘dariladi daryolar o‘zani o‘zgaradi.
C) Halokatli. Yer yuzida keng va chuqur jarliklar
hosil bo‘ladi. Yer gorizantal va vertikal
yo‘nalishda silkinadi.
D) O‘ta vayron qiluvchi. G‘isht, betondan qilingan
uylar buziladi. Yerdagi yoriqlar 10 smgacha
54.
12 balli zilzila kuchi va ta’rifi berilgan qatorni ko‘rsating.
A) Yakson etuvchi. Yer yuzida katta (eni 1
metrgacha) yoriqlar paydo bo‘ladi temir yo‘llar
bukiladi.
B) O‘ta halokatli. Yer qiyofasi, rel’efi o‘zgaradi. Yer yuzi bermalanadi, baland qoyalar
ag‘dariladi daryolar o‘zani o‘zgaradi.
C) Halokatli. Yer yuzida keng va chuqur jarliklar
hosil bo‘ladi. Yer gorizantal va vertikal
yo‘nalishda silkinadi.
D) O‘ta vayron qiluvchi. G‘isht, betondan qilingan
uylar buziladi. Yerdagi yoriqlar 10 smgacha
Do'stlaringiz bilan baham: |