• Coreldraw • pho to s h o p

Rastrli grafikada tasvirlar kichik nuqtalardan -
/)/be/lardan (pixel, px) tarkib topadi. Har qanday rastrli tasvir qayd
qilingan sondagi piksellarga ega boiadi. Agar siz fotografiyani kat-
talashtirsangiz, u holda siz aynan piksellami ko‘rasizki - ular tasvimi
hosil qilgan turli rangdagi kvadratlardan iborat boiadi. Ular gohida
ma’nosiga tushunib bo'lmaydigan detal qirrasini eslatadi.
Uning atributlari boshqa piksellaming atributlari bilan bogiiq
emas. Kompyuterda qoilaniladigan operatsion tizimlaming imkoniya-
tiga ko‘ra, 480x640, 800x600, 1024x768 va undan ko‘proq pikselga ega
boigan tasvirlar joylashishi mumkin. Tasviming oicham iga ko‘ra uning
imkoniyati ham oshib boradi. Ekranning imkoniyati parametrik boiib,
bir dyuymdagi nuqtalar soni bilan belgilanadi. Rastrli grafik vositalari
bilan bajarilgan (tayyorlagan) tasvirlar juda kam hollardagina kompyuter
dasturlaridan foydalanib ishlab chiqiladi. Bu maqsadda professional
6
S.Q Tursunov va boshqalar. Kompyuter grafikasi va web-dizayn. Pedagogika OTMlari talabalari uchun 
darslik. T. Cho‘lpon. 2013 v. 377-bet.
7 Евгении Тучкевич. Adobe Photoshop CS6. Master-klass - СПб.: БХВ-Петербург, 2013. - 20 s.

---

rassom chizgan rasm yoki fotografiya texnik vositalari yordamida 
kompyuterga kiritiladi8.
О
1.1-rasm. R astrli grafikada piksellarning ko‘rinishi.
Oxirgi paytda rastrli tasvirlarni kompyuterga kiritish uchun 
raqamli foto va videokameralardan foydalanilmoqda. Shu sababli rastr 
grafikasini asosiy maqsadi tasvimi yaratish emas, balki mavjud tasvimi 
qayta ishlashdir.
Rastrli grafikaning ijobiy tomonlari sifatida quyidagilami ko‘r- 
satish mumkin:
- universalligi (bu formada har qanday tasvimi taqdim etish mum­
kin);
- shakllantirishning soddaligi;
- rang jilolarini berish aniqligining yuqoriligi.
Ushbu usulning salbiy tomonlari sifatida quyidagilami ko‘rsatish 
mumkin:
- rastrli grafik bloklar hajmining juda kattaligi;
- ulaming masshtabi o‘zgarganda tasvir sifatining pasayishi.
Rastrli grafikada har bir tasvimi kodlash va saqlash uchun katta
hajmdagi xotira talab etiladi. Tasvirdagi juda kichik obyektlarni ko‘rish 
uchun uning masshtabini kattalashtirib bo‘lmaydi. Bu rastrli tasvirlami 
qayta ishlash jarayonida ba’zi bir muammolami paydo b o iish iga olib 
keladi9.