D. Q. Asqarova Bolalarni saxnalashtirish va ijodiy faoliyatga o’rgatish.

Badiiy applikatsiya. 
Bu applikatsiyada mazmunli ishlarni yaratish faqat mehnatni 
emas, balki badiiy tayyorgarlikni ham talab qiladi. Applikatsiyaga qaratilgan 
kompozitsiya va elementlar miqdoriga qarab qog’oz tanlanadi. Kompozitsiya ustida 
ishlaganda asosiy e’tibor tanlangan mavzuning mazmuniga, kerakli materiallar, 
ularning o’lchamlari, ranglarini tanlashga qaratiladi. 

---

32 
Applikatsiyada mozaika usulidan foydalanib predmetli, mazmunli, dekorativ 
applikatsiya ishlarini bajarish mumkin. Mozaikani qaychida yoki qo’lda qirqish 
usulidan foydalanib bajariladi. Yondagi rasmda «
Tovuq» 
ko’rinishini qo’lda qirqish 
usuli orqali mazmunli mozaika ishi bajarilgan 

---

33 
MAKTABGACHA TA’LIM MUASASALARIDA TABIY VA 
TASHLANDIQ MATERIALLAR BILAN ISHLASH. 
 
 
Mozayka monumental dekorativ san'at turlaridan biridir. Turli davrlarda va 
turli mamlakatlarda mozaika qo'llaniladigan materiallariga ko'ra ham, naqshi va 
rasmlariga ko'ra ham o'ziga xos xususiyatlarga ega bo'lgan. O'rta Osiyoda 
madrasalar, machitlar, hukmdorlarning saroylari mozaika bilan bezatilgan. 
Mozaika bilan binolarning tashqi qismlari, interer devorlari va xalq amaliy san'ati 
asarlari bezatiladi. Mozayka ishlarida oyna, sopol plitalardan foydalaniladi. Laosda 
rangli ko'zgu parchalaridan ajoyib mozayka asarlari yaratiladi, ular quyoshda bir- 
biriga qo'shilib va porlab, shodlik kayfiyatini yaratadi. 
Mozaika bu rasm sathiga ayrim-ayrim parchalar (qog'oz, oyna, sopol plita, 
gultojibarglari, urug', tuxum po'sti va shu kabilar)ni qo'yib chiqishdir. Tuxum 
po'stidan mozaika ishlarini bajarish uchun tuxum po'sti kerakli ranglarga bo'yaladi. 
Yuvib quritilgan tuxum po'sti mo'yqalam yordamida akvarel bo'yoqlar bilan 
bo'yaladi. Buyoq qurigandan keyin po'stni tanlangan rasmga ko'ra mayda va yirik 
bo'laklarga bo'linadi. Tuxum po`stidan applikatsiya qilishda shunday tasvirni tanlash 
kerakki, ularning tarhlari mumkin qadar tekis va mayda, egri-bugrilari bo`lmasligi 
kerak.Tarh qora qog`oz orqali o'tkaziladi yoki shablondan aylantirib chiziladi. Avval 
rasm sathining bir qismiga yelim surtiladi. U yerga tuxum po'sti terib chiqiladi, keyin 
ikkinchi qismi ham ish shu tartibda davom ettiriladi. 
Ortiqcha yelim toza latta bilan artib tashlanadi, po'st yaxshiroq yopishishi 
uchun ustidan sekin bosib qo'yiladi. 
Bunday 
ish 
odatda 
eng 
oddiy 
tarhlardan boshlanadi. Turli meva va 
sabzavot, poliz ekinlarining urug'lari, 
danak, baliq tangalari, chig'anoq, 
mayda 
toshlar 
bilan 
xilma-xil 
applikatsiya ishlarini bajarish mumkin. 
Ayni bir ishda xilma-xil materialdan 
foydalansa bo`ladi