Mavzu: Mintaqaviy tarmoq modeli Reja: I. Tarmoq tushunchasi va uning ahamiyati II. Tarmoq turlari

Aylanma (doira) topologiya
- tarmoq uzellarining yopiq egri (uzatish o`rtasidagi) kabel 
bilan birlashuvini hosil qiladi. Uzatish (peredatchik) va qabul qilish (priyomnik) 
o`rtasidagi har bir oraliq uzel yuborgan xabarni retranslyatsiya qiladi. Qabul qiluvchi uzel 
faqat 
uziga 
yuborilgan 
ma'lumotnigina 
aniqlaydi 
va 
qabul 
qiladi. 
Aylanma topologiya nisbatan kichikroq kenglikda shug’ullanuvchi tarmoq uchun juda 
mos keladi. Unda markaziy uzel yo`qligi bois tarmoqning ishonchliligini oshiradi. 
Axborotni retranslyatsiya qilish uzatish vositasi sifatida har qanday turdagi kabeldan 
foydalanish imkonini beradi. Bunday tarmoq uzellari xizmat ko`rsatish tartibining ketma-
ketligi uning tezkorligini susaytiradi, uzellardan birining ishdan chiqishi aylana 
butunligini buzadi va axborotni uzatish traktini saqlash uchun choralar ko`rishni talab 
qiladi. 
Yulduzsimon topologiya
markaziy uzel kontseptsiyasiga asoslanadi. Unga sirtqi uzellar 
ulanadi. Har bir sirtqi (periferiya) uzel markaziy uzel bilan alohida o’z aloqa tarmog`iga 
ega. Barcha ma'lumotlar markaziy uzel orqali uzatiladi. Markaziy uzel tarmoqdagi 
axborot 
oqimini 
retranslyatsiya 
qiladi 
va 
yo’lga 
soladi. 
Yulduzsimon topologiya LHT uzellarining bir-biri bilan o’zaro ta'sirini osonlashtiradi. 

---

Ayni paytda LHTning yulduzsimon topologiya bilan ishlash qobiliyati markaziy uzelga 
bog`liq. Mavjud hisoblash tarmoqlarida nisbatan murakkab topologiyadan foydalanilishi 
mumkin. 
Shinali topologiya
- eng oddiy turlardan biri. U uzatish vositasi sifatida koaksial 
kabеldan foydalanish bilan bog`liq. Ma'lumotlar tarmoq uzatish uzеlidan shina bo`yicha 
har ikki tomonga tarqaladi. Oraliq uzеllar kеlayotgan axborotlarni translyatsiya qilmaydi. 
Axborot barcha uzеllarga kеlib tushadi, lеkin kimga jo`natilgan bo`lsa, faqat o`shagina 
qabul 
qila 
oladi. 
Xizmat 
ko`rsatish 
tartibi 
parallеl. 
Bu xol shinali topologiya bilan LXTning tеzkor harakatini ta'minlaydi. Tarmoqni 
ko`chaytirish va konfiguratsiyalash, shuningdеk turli tizimlarga moslashtirish oson. 
Shinali topologiya tarmog`i alohida uzеllarning buzilish extimolligiga chidamli. Ushbu 
turdagi topologiya tarmog`i hozirgi kunda joriy etilgan. Shuni ta'kidlash lozimki, ularning 
ko`lami kichkina va bir tarmoq doirasida turli xildagi kabеldan foydalanish imkonini 
bеradi.