Nazariy fizika kursi

M
qobiq bu holatda 
hali oxirgacha to‘ ldirilmaganligiga qaramay, biz 
n =
4, 
I =
0 holatga 
mos keladigan 
N
qobiqqa kaliyning so‘ ngi elektroni joylashtirilishi 
kerak. O 'z navbatida bu hoi 
n =
4, /= 0 holatdagi 
E 40
energiya 
n =
3 ,
1=2 
holatidagi 
E 32
energiyadan kichik bolganligini bildiradi. Shunday qilib,
224

---

К
atomidagi elektronlarning taqsimoti 
N a
atomidagi taqsimotga 
o'xshash bo‘ ladi (3-jadvalga qarang).
Kaliy atomidan keyingi element kalsiy 
Ca (Z = 2 0 )
elementidir. 
Ushbu elemetning spektroskopik natijalariga ko‘ ra (20-rasm), 
Ca
ning 
elektronini 
N
qobiqqa joylashtirish kerakligi kelib chiqadi. Keyingi 
elementlar esa 
M
qobiqni skandiy - 
Sc ( Z - 2 1 )
dan boshlab ruh - 
Zn 
(Z ~ 3 0 )
gacha to‘ ldirib boriladi. Keyinchalik 
N
qobiq kripton 
K r (Z = 3 6 ) 
gacha to‘ ldirib kelinadi va shu bilan navbatdagi davr ham inert gaz bilan 
yakunlanadi. Shunday qilib, 
H e
atomidan tashqari barcha inert gazlari 
uchun 
8
ta elektrondan iborat konfiguratsiya o ‘ rinlidir, bulardan 
2
tasi 
s - 
holatda, qolgan 
6
ta elektron esa
p
holatda joylashgan bo‘ ladi.
2 0
-rasmda elementlaming ionizatsiya potensiallari uchun olingan 
spekroskopik ma'lumotlar keltirilgan, ular har bir elementdan 
keyingisiga 
o ‘ tganda 
qo‘ shiladigan 
elektronlarning 
bog’ lanish 
energiyalarini aniqlaydi. Har xil holatlar ketma-ket to‘ luvchi guruhlarga 
quyidagicha taqsimlanadi:
I s ...............................................
2
ta elektron
2
s, 
2
p ............................... ..........
8
ta elektron
3s, 3 p .........................................
8
ta elektron 
(7.80)
4s, 3d, 4 p ........................... ........18 ta elektron
5s, 4d, 5 p ............................ .......18 ta elektron
6
s, 4f, 5d, 
6
p ....................... ...... 32 ta elektron
7s, 
6
d, 5 f ..........................
Haqiqatda esa holatlaming bu tartibda to‘ ldirilishi bajarilmaydi. 
Kripton elementidan keyingi element