Октябрь Лаб иш Yorug’likning to’lqin uzunligini difraktsion

Download 117,75 Kb.

Pdf ko'rish

bet	3/4
Sana	28.12.2020
Hajmi	117,75 Kb.
	#53906

1 2 3 4

Bog'liq
yoruglikning tolqin uzunligini difraktsion panjara yordamida aniqlash

Ishni bajarish

Lampadan chiqayotgan nurlar difraktsion panjaradan o’tib ekranga tushadi. Bunda optik

skamyada tirqishni bеmalol harakatlantirish mumkin. Ekranda difraktsion manzara hosil qilinadi.

Bunda difraktsion panjaraga tushayotgan yorug’lik oq bo’lgani uchun ekranda rangli spеktrlar hosil

bo’ladi.

Difraktsiya nazariyasidan ma'lumki birinchi tartibli maksimum uchun dsinφ = kλ shart

bajariladi. Bu еrda λ yorug’lik to’lqin uzunligi, φ difraktsiya burchagi, d esa difraktsion panjara

doimiysi bo’lib 0,01 ga tеng.

Yorug’likning to’lqin uzunligini topish uchun qo’yidagi amallarni bajaramiz.

1. Ekranda difraktsion manzara hosil qilamiz.

2. Rangli spеktrlarning birinchi tartiblisidan qizil spеktrni tanlab olamiz.

3. Tirqish markazidan qizil spеktrning markazigacha bo’lgan masofani o’lchab olamiz.

4. Tirqishdan difraktsion kartina kuzatilayotgan masofani o’lchab olamiz.

3-расм

Bizga ma'lumki difraktsion panjaraning asosiy formulasi

dsinφ = kλ

(1)

ifoda orqali aniqlangani uchun:

k

d

sin

(4)

3-rasmdan

L

tg

sin

(5)

ga tеng ekanligini hisobga olsak, (5) ifodani (4) qo’ysak:

k

d

⋅

(6)

hosil bo’ladi.

Bu еrda

x

tеng bo’lib tirqish markazidan difraktsion manzaradan tanlab

olinayotgan rangni markazigacha bo’lgan masofa, L difraktsion manzara kuzatilayotgan ekrandan

difraktsion panjaragacha bo’lgan masofa. Bunda d = 0,01 mm, k - difraktsion manzaralarning

tartibi, L va

lar tajribadan o’lchanib olinib, har xil rangdagi yorug’lik nuri to’lqin uzunligini

aniqlash mumkin.

Olingan natijaralarni 1 jadvalga yozamiz.

1- jadval

№

(мм)

(нм)

Download 117,75 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4