O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi



Download 5,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/140
Sana08.04.2022
Hajmi5,98 Mb.
#538151
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   140
Bog'liq
fayl 1791 20210913

 
 
 
 
 
 
 
 
2.40.2- rasm.
Parallel (
a
) va 
ketma-ket (
b
) qo‗zg‗atishli 
kollektorli 
dvigatellarni 
o‗zgaruvchan tok tarmog‗iga 
ulash sxemalari va vektor 
diagrammalari 
Bir fazali kollektorli dvigatellarda aylanish yo‗nalishini o‗zgartirish 
o‗egarmas tok dvigatellaridagi kabi qo‗zg‗atish chulg‗amining (yoki yakor 
chulg‗amining) uchlarinn almashtirish bilan amalga oshiriladi. 
Kichik quvvatli (150 W gacha) bir fazali kollektorli dvigatellarda 
kompensatsiyalovchi chulg‗am ham, qo‗shimcha qutblar ham bo‗lmaydi, chunki 
quvvat kichik va taminlovchi tokning chastotasi 50 Hz bo‗lganda kommutatsiya 
sharoiti busiz ham qoniqarli bo‗ladi. 
Bu dvigatellar o‗zgarmas va o‗zgaruvchan tok tarmog‗idan ham ishlay oladi, 
shuning uchun ular universal kollektorli dvigatellar deb ataladi. Universal 
kollektorli dvigatellarda nominal yuklamada o‗zgarmas va, o‗zgaruvchan tokda 
ham taxminan bir xildagi tezlikka erishishga harakat qilinadi. Bunga elektr dvigatel 
qo‗zgatish chulg‗amini tarmoqlangan qilib yasash bilan erishiladi; dvigagel 


131 
o‗zgarmas tok tarmog‗idan ishlaganda qo‗zg‗atish chulg‗amidan to‗la 
foydalaniladi, o‗zgaruvchan tok tarmog‗idan ishlaganda esa qo‗zg‗atish 
chulg‗amining faqat bir qismi ulanadi (2.41-rasm). 
Bundan tashqari, o‗zgarmas va o‗zgaruvchan tok tarmoqlaridan ishlaganda 
qo‗zg‗atish o‗ramlar sonini o‗zgartirish dvigatelning o‗zgarmas hamda 
o‗zgaruvchan tokdagi xarakteristikalarini birmuncha yaqinlashtirishga imkon 
beradi. Xarakteristikalarining to‗g‗ri kelmasligini elektrdvigatel o‗zgaruvchan tok 
tarmog‗idan ishlaganda tokning katgaligi va fazasiga yakor hamda qo‗zg‗atish 
chulg‗amlarining induktiv qarshiliklari ta‘sir etishi bilan tushuntirish mumkin. 
Biroq, qo‗zg‗atish chulg‗amining o‗ramlar sonini kamaytirish faqat nominalga 
yaqin bo‗lgan yuklamadagina xarakteristikalarning yaqinlashishini ta‘minlaydi. 
2.41- rasm
. Kollektorli universal dvigatelning sxemasi va ish xarakteristikasi. 
Universal dvigatellarning stator toki 
I
1
ning qiymati o‗zgaruvchan tok 
tarmog‗idan ishlaganda, shu elektr dvigatel tarmog‗idan ishlagandagiga qaraganda 
kattarok bo‗ladi, chunki o‗zgaruvchan tok, aktiv tashkil etuvchidan tashqari yana 
reaktiv tashkil etuvchiga ham ega. 
Universal dvigatellarning FIK o‗zgaruvchan tokda magnit isroflarning 
oshganligi sababli o‗zgarmas tokdagiga nisbatan past bo‗ladi. Kollektorli universal 


132 
dvigatellarning qo‗llanish sohalari etarli darajada keng: ularavtomatikada, turli 
elektr asboblarining, uy-ro‗zg‗or elektr asboblarining va h.k.larning yuritmalarida 
ishlatiladi. 

Download 5,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish