Kondagi kompressor stаntsiyalаri

---

KONDAGI KOMPRESSOR STАNTSIYALАRI 
4.1. Nаsоs stаntsiyasi hаqidа tushunchа 
Nasos stansiyasi suyuqliklarni bosim ostida haydaydigan inshootlar, mashina 
va qurilma kompleksi odatda, qabul qilish (suyuqlik olish) qurilmasi, so’rish 
quvurlari, nasoslar, dvigatellar, bosim ostidagi quvurlari va komplektlovchi jihozlar 
(asboblar, rostlagich va boshqalar)dan iborat. Nasos stansiyasi suv ta’minoti, 
kanalizatsiya, melioratsiya gidrotexnika inshootlari, neft quvurlari va boshqa 
tizimlari tarkibiga kiradi. Nasos stansiyasining yer usti va chuqur (shaxta)da 
ishlaydigan xillari bor. Qishloq xo’jaligida sug’orish uchun ko’chma nasos 
stansiyalar (o’ziyuradigan, tirkama, osma) nasoslar ishlatiladi. Neft sanoatida esa 
siquvchi, bosh va oraliq nasos stansiyalar ishlatiladi. 
Siquvchi nasos stansiyasi (SNS)-guruhli o’lchov qurilmalari va neftni 
tayyorlash qurilmalari orasida o’rnatiluvchi qazib olingan suyuqlikni uzatishga 
mo’ljallangan oraliq inshoot hisoblanadi. 
4.1.-rasm.
 
Siquvchi nasos stansiyasi umumiy ko’rinishi
 
 
4.2. Siquvchi nаsоs stаntsiyasi tаrkibi vа ish printsipi 
Siquvchi nasos stansiyasi (SNS) neftdan gazni ajratish, gazni suyuqlik 
tomchisidan tozalash, neftni markazdan qochma nasos yordamida uzatish, gazni 
bosim ostida ajratish uchun uzatishga mo’ljallangan. SNSning haydash bo’yicha 3 
turi ishlab chiqilgan:
DNS-7000, DNS-14000 va DNS-20000.
DNS – dоjimnаya nаsоsnаya stаntsiya,

---

son – ishchi nasos agregatlarining suyuqlik uzatishi (m
3
/s). 
SNS ish rejimiga bog’liq holda quyidagilarni ta’minlashi zarur:
• 
neft, gaz va suvni boshqa kon obyektlariga birgalikda uzatish;
• 
ajralgan gaz qismini GQIZga alohida uzatish va gazsizlangan neftni suv 
bilan neftni tayyorlash obyektlariga uzatish; 
• 
qatlam suvlarini qatlam bosimini saqlash tizimlari shaxobli nasos 
stansiyasida mahsuldor gorizontlarga haydash uchun ajratish, tozalash va 
haydash. 
4.2.-rasm. Siquvchi nаsоs stаntsiya tехnоlоgik sхеmаsi 
SNS tarkibiga quyidagi texnologik obyektlar kiradi: 

reagent xo’jaligi bloki (БРХ);

neft va gaz separatorlari (НГС-1 va НГС-2);

rezervuarlar parki (РВС-1 va РВС-2);

bufer sig’im (РВС-3);

drenaj sig’im (ДЕ);

turli vazifali rezervuarlar (РВС-4 va РВС-5);

suyuqlik uzatish uchun nasos stansiyasi (НС-1 va НС-2);

---


sath datchigi (1) hamda НС-1 va НС-2dagi sarf va bosim datchiklari (2) 
4.3.-rasm. SNSning umumiy ko’rinishi: 
1 – bufer sig’im bloki; 2 – nasos bloki 
Barcha SNS larda bufer sig’im sifatida hajmi 100 m3 bo’lgan gorizontal 
separatordan foydalaniladi. DNS-7000 da ishchi blok sifatida 1 ta bufer sig’im va 1 
ta nasos, DNS-14000 da yana 1 donadan qo’shiladi, DNS-20000 da esa 1 ta bufer 
sig’im va 1 ta nasos ishlatiladi. Shuningdek, har bir SNSda 1 ta bufer sig’im va 1 ta 
nasos bloki zahira sifatida bo’ladi. SNS texnologik sxemasida bufer sigim quyidagi 
vazifalarni bajarishga mo’ljallangan: 

Haydovchi nasoslarga neftni bir maromda oqimini ta’minlash uchun qabul 
qilish; 

Neftni gazdan ajratish; 

Nasoslarga doimiy 0,6 MPa da neft yetkazishni saqlab turish. 
Neft AGO’Qdan bufer sig’imga kelib tushadi va ajratiladi. So’ng neft nasos 
ishchi nasoslar qabuliga va neft quvuriga uzatiladi. Ajratilgan gaz 0,6 MPagacha 
bosim ostida bosimni boshqarish bo’limi orqali gaz yig’ish kollektoriga yuboriladi. 
Gaz sarfi umumiy gaz quvurida o’rnatilgan kamerali diafragma orqali o’lchanadi. 
Neft sathi bufer sig’imda neft quvurida joylashgan elektrouzatmali zadvijka 
yordamida saqlab turiladi. Haydalayotgan neft miqdori kamerali diafragma 
yordamida o’lchanadi.
SNSdan chiquvchi mahsulotlar: 

neft – qoldiq suv miqdori 5% gacha;

---


suv – neft mahsulotlari miqdori 30 mg/l;

zarrachalar miqdori – 10-15 mg/l. 
Siquvchi nаsоs stаntsiyaning prinsipial sхеmаsi 4.4.-rasmda keltirilgan. 
4.4.-rasm. Siquvchi nаsоs stаntsiyaning prinsipial sхеmаsi 
1-gidrosiklonli separator boshchasi; 2-separator qobig’i; 3-filtr; 4-markazdan 
qochma nasos; 5-elektromagnit manometer; 6-suyuqlik sarf o’lchagichi; 7-
boshqaruvchi klapan; 8-zulfin; 9-neft yig’uvchi kollektor. 
SNS maydonchasida qattiq tayanchlarga 2 ta blok o’rnatiladi: nasoslar bilan 
neftni haydash bloki va gidrotsiklon turidagi separatorli separatsiya qurilmasi bloki. 
SNS quyidagi ko’rinishda ishlaydi: neft-gaz aralashmasi gidrotsiklon boshchasi 1 
orqali separator qobig’iga 2 kelib tushadi, u yerdan filtrga 3 yo’naltirilib, mexanik 
aralashmalardan tozalanadi va siquvchi elektronasoslar 4 qabuliga kelib tushadi. 
Nasoslardan keyin neft sarf o’lchagich 6, boshqaruvchi klapan 7, zulfin 8 orqali neft 
yig’uvchi kollektorga yo’naltiriladi. 
Nasoslar 4 uzluksiz ishlaydi. Ularning boshqarilishi separatsion qurilmalar 
quvvatiga bog’liq holda separator sig’imi pastki qismida joylashgan sathni 
qalqovichli boshaqaruvchi bilan bog’langan klapan 7 yordamida oqimni drossellash 
bilan bajariladi.

---