Oda miyli k mul ki ( I qis m) Tohir Malik 1 library ziyonet uz/ Odamiylik mulki (I- qism)

Oda miyli k mul ki ( I - qis m)
Tohir Malik
19 
library.ziyonet.uz/ 
sohalarda turli tadqiqotlar oʻtkazadilar. Fransiyalik adib Alber Kamyuning «Begona» 
degan asariga Nobelʼ mukofoti berilgan. Asar qahramoni hatto oʻzining onasi oʻlimiga 
ham befarq, sevgi ham uning qalbini yumshata olmaydi, xullas u har qanday mehr-
muruvvatdan begona bir ruhsiz tana. Asar qahramoni oddiy bir yigit emas, balki bugungi 
Yevropaning ramziy timsoli. Buni oʻzlari ham tan olganliklari uchun yuqori mukofotga 
loyiq koʻrishdi. 
Biz mahliyo boʻlayotgan Gʻarb jinoyatchilikka qarshi chora topolmayapti. Koʻz koʻrib, 
quloq eshitmagan vahshiyliklar oʻsha tomonlarda tugʻilyapti va jahonga tarqayapti. Koʻz 
koʻrib, quloq eshitmagan ahmoqliklar ham oʻsha yerlarda tugʻilib, yuqumli kasallik kabi 
tarqayapti. Bunga birgina misol: erkakning erkak bilan (gomoseksualizm), ayolning ayol 
bilan (lezbiyanka) nikohlanishini nima deb ta’riflash mumkin? Yetti-sakkiz yoshli 
qizchalarni, oʻgʻil bolalarni oʻgʻirlab, zoʻrlab (pedofil), soʻng oʻldirib yuborishni qanday 
izohlaymiz? Axir bu vahshiyliklar ommaviy tus olyapti-ku? Yaxshi, biz bu harom 
ishlarga Islom dini nuqtai nazaridan baho bermaylik, Rim papasining oʻzi ham bulardan 
tashvishda-ku? U barcha mamlakatlar boshliqlariga maktub yoʻllab, erkakning erkak 
bilan, ayolning ayol bilan nikohlanishini man etuvchi davlat qonunlari qabul qilinishini 
tavsiya etdi. Ammo bu tavsiya inobatga olinmadi. Masalan, Germaniya bundestagi bu 
masalani muhokama etib, bunday qonunning qabul qilinishi inson huquqlariga ziddir, 
degan qarorga kelibdi. Ana ahmoqlik! Gap qanday huquq haqida ketyapti? Buzuqlik 
qilish uchun ularga kim huquq bergan? Ular Lut alayhissalom qavmiga Alloh tomonidan 
yuborilgan qattiq jazoga nima sabab boʻlganini bilmasmikinlar? 
Xoʻsh, endi aytaylik, bugunda Gʻarbdan nima olishimiz mumkin? Biz olmaymiz, deb rad 
etsakda, bu hayvoniy axloqlarni targʻib qiluvchi omillar turli kitoblar, internet tarmoqlari, 
televidenie orqali uyimizgacha kirib kelyapti-ku? Ularni qanday daf qilamiz? Bu haqda 
hech oʻylab koʻrganmisiz? Oʻzimizda aytaylik, «erotik tarbiya» degan ahmaqona 
yoʻnalish tarafdorlari bor. Ular oʻsmirlarning shahvoniy hirsini uygʻotuvchi suratlar, 
filʼmlarni koʻrsatish bilan bolalarni tarbiya qilishmoqchi. Siz bunga nima deysiz? Ularga 
qarshi qanday chora-tadbir qoʻllashimiz mumkin? Bir birodarimiz uyidagi televizorni 
berkitib tashlabdi. Shu bilan maqsadga yetamizmi? Koʻchalardagi internetklublar, 
videobarlar, diskotekalarchi?.. Uyingizdan ancha uzoqqa joylashgan litsey yoki kollejga 
«oʻqishga ketdim», degan farzandingizning bu joylarga kirmay kelishiga ishonchingiz 
komilmi? Qoʻni-qoʻshni, qarindosh-urugʻ bilan osh-ovqatni baham koʻramiz. 
Ziyofatlarda tinmaymiz, bir-birimizga gap bermaymiz. Ana shu suhbatlarga diqqat 
qilaylik: tarbiya va uning usullari haqida hech soʻz yuritamizmi? Yoʻq! Nari borsa 
birovimiz farzandimizning qaysar boʻlib borayotganini aytib shikoyat qilib qoʻyamiz. 
Endi esimizni yigʻib olaylik! Agar sel kelsa yakka-yolgʻiz holda jon saqlash mahol. Bir-
birimizning yordamimizga muhtoj boʻlamiz. Qaraylik: yomon tarbiya seli yopirilyapti, 
oʻzimizning ruhiyatimizni, farzandlarimizni, yaqinlarimizni bu balo selidan qutqarish 
uchun qoʻlni qoʻlga berish vaqti yetmadimikin? Qoʻlni qoʻlga berish - shunchaki quruq 
gap emas. Polshaliklar buni amalda isbot etishgan. Bir kun, bir soat butun mamlakat 
aholisi koʻchaga chiqib, qoʻlni qoʻlga berib, jonli zanjir hosil qilishgan va giyohvandlikka 
qarshi kurashish yoʻlida yakdil ekanliklarini ifoda etishgan. 
Keyingi yillarda ilm dargohlarida islohotlar boʻlyapti. Qandaydir inglizcha sohalarni 
oʻrgatadigan muassasalar, jamiyatshunoslik, ruhiyatshunoslik, iqtisodiyot va shu kabi 
dargohlar mavjud. Yana Gʻarbdagi turli fondlarning boʻlimlari katta-katta pullar sarf 

---