Abulqosimov h. P., Muminov n. G

2016 
2017 
2020 2025 
2011-
2025yy 
o‘rtacha 
Global 
23,1 
22,66 
22,5 
22,11 21,39 
22,35 
Avstraliya 
12,82 
11,4 
11,09 10,24 8,89 
10,85 
Ozarbayjon 
47 
67,04 66,12 56,73 58,38 
58,05 
Braziliya 
35,57 
34,76 34,75 34,48 34,2 
34,69 
Bolgariya 
30,28 
29,93 29,85 29,56 29,56 
30,06 
Kanada 
14,82 
14,4 
14,15 13,95 13,8 
14,3 
Xitoy 
10,53 
10,15 10,17 10,05 
9,9 
10,12 
Estoniya 
27,78 
28,48 
28,4 
28,09 26,46 
27,83 
Gonkong 
14,39 
14,2 
14,14 13,88 13,65 
14,05 
Hindiston 
18,62 
17,22 16,55 
15,7 
13,6 
16,35 
Indoneziya 
17,34 
16,53 16,49 16,24 16,7 
16,51 
Irlandiya 
14,74 
14,17 13,59 13,57 12,78 
13,84 
Italiya 
26,24 
26,32 
26,5 
26,56 26,37 
26,37 
Yaponiya 
10,22 
10,08 
9,89 
9,42 
7,86 
9,5 
Keniya 
27,88 
26,82 26,79 
26,6 26,72 
26,89 
Latviya 
25,45 
24,57 24,17 23,21 20,79 
23,61 
Litva 
27,87 
26,27 26,01 25,54 25,79 
26,23 
Malayziya 
28,83 
23,24 
22,9 
21,9 
21 
23,6 
Nigeriya 
50,73 
48,37 
47,7 
46,99 46,11 
47,93 
Pokiston 
32,5 
31,78 31,99 32,41 33,89 
32,46 
Polsha 
24,59 
23.68 23,42 22,95 22,13 
23,33 
Rossiya 
39,33 
39,07 39,29 39,37 39,3 
39,19 
Singapur 
11,57 
12,54 12,88 13,36 14,06 
12,86 
Janubiy Afrika 
Respublikasi 
23.48 
23.29 23,33 23,71 24,19 
23,59 
Shri Lanka 
39,5 
37,76 37,33 36,46 34,85 
37,13 
Turkiya 
27,43 
25,72 24,95 23,85 21,55 
24,7 
34
Xalqaro diplomli va sertfikatli buxgalterlar assitsiatsiyasi (ACCA) tomonidan 
tuzilgan.// ACCA ma’lumotlari (РБК 2017) 

---

Ukraina 
45,16 
45,96 46,12 
46,1 45,98 
45,84 
Buyuk Britaniya 
(Qo‘shma qirollik) 
11,83 
11,47 11,29 11,19 10,83 
11,33 
AQSh 
8,2 
7,78 
7,69 
7,42 
6,94 
7,59 
 
Mazkur jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, Malayziya, 
Turkiya, Hindiston,Avstraliya, Yaponiya, va AQSh mamlakatlarida 
xufyona iqtisodiyot miqyoslari keskin kamayishi kutilmoqda. Shu 
bilan birga Singapur, Ukraina, Pokiston, Janubiy Afrika Respublikasi 
kabi mamlakatlarda bu ko‘rsatkichning birmuncha o‘sishi bashorat 
qilinmoqda. Jahon bankining ma’lumotlariga ko‘ra 2019 yilda 
xufyona iqtisodiyotning jahon miqyosidagi o‘rtacha darajasi YaIMga 
gnisbatan 17,2%ni tashkil etadi. Ammo bu ko‘rsatkich turli 
mamlakatlarda bir-birlaridan farqlanadi. Masalan, eng past 
ko‘rsatkich Shveysariyada bo‘lib, 8,6%ni, eng yuqori ko‘rsatkich 
Boliviyada 
qayd 
etilgan 
bo‘lib, 66,4%ni tashkil etgan. 
O‘zbekistonning eng yaqin savdo hamkorlari bo‘lgan Xitoyda -12,9% 
ni, Rossiyada 43,6%ni tashkil etgan
35
.
Shunday qilib, o‘tish iqtisodiyoti mamlakatlarida xufyona sektor 
qiymat parametrlari bo‘yicha rivojlangan va rivojlanayotgan 
mamlakatlar orasidagi o‘rtacha holatni egallab turibdi. Shuni alohida 
ta’kidlash kerakki, deyarli barcha mamlakatlarda yashirin iqtisodiy 
faoliyatning asosiy hajmi “ikkinchi” va “kul rang” xufyona 
iqtisodiyotga to‘g‘ri keladi. Uyushgan jinoyatchilik guruhlarining 
daromadlari yashirin daromadlarning umumiy hajmida kichik 
ulushga ega.