Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил

Замонавий (ноаъанавий) таълимнинг афзалликлари: 

ўқитиш мазмунини яхши ўзлаштиришга олиб келиши; 

ўз вақтида қайтар алоқаларнинг таъминланиши; 

тушунчаларни амалиѐтда қўллаш учун шароитлар яратилиши; 

ўқитиш усулларининг турли хил кўринишлари таклиф этилиши; 

мотивациянинг юқори даражада бўлиши; 

ўтилган материалнинг яхши эслаб қолиниши; 

мулоқотга киришиш кўникмасининг такомиллашиши; 

ўз-ўзини баҳолашнинг ўсиши; 

ўқувчиларнинг фанга оид мавзу мазмунига, ўқитиш жараѐнига 
бўлган ижобий муносабати; 

---

81 

мустақил фикрлай оладиган ўқувчининг шаклланишига ѐрдам 
бериши; 

нафақат мазмунини ўзлаштиришга ѐрдам бермай, балки танқидий 
ва мантиқий фикрлашни ҳам ривожлантириши; 

муаммолар ечиш кўникмаларининг шаклланиши. 
 
Замонавий (ноаъанавий) таълимнинг камчиликлари: 

кўп вақт талаб этилиши; 

ўқувчиларни ҳар доим ҳам кераклича назорат қилиш 
имкониятининг пастлиги; 

жуда мураккаб мазмундаги материал ўрганилаѐтганда ҳам 
ўқитувчи ролининг паст бўлиши; 

ўқитувчининг ўзи ҳам яхши ривожланган фикрлаш қобилиятига 
ва муаммолар ечиш кўникмаларига эга бўлишининг талаб этилиши. 
 
ЎҚИТИШ ПИРАМИДАСИ 
Маъруза 
Ўзича ўқиш
Аудио-видео орқали ўқиш 
Кўргазма-намойишлар орқали ўқиш 
 Бахс, мунозара (кичик гуруҳлар) 
 орқали ўқиш 
Ўқув жараѐнини амалиѐт билан боғлаш
Бир-бирини, бола-болани якка тартибда ўқитиш
 5%
 10%
 20%
 30%
 50%
75%
90%

---

82 
Ривожланган мамлакатлар тажрибаси шуни кўрсатиб турибдики, юқори 
малакали, рақобатбардош кадрлар тайѐрлашда қуйидагилар ҳал қилувчи 
аҳамият касб этар экан: 
1.
Таълим, фан ва ишлаб чиқаришнинг ўзаро самарали 
алоқадорлиги. 
2.
Таълим корхоналари ва профессионал таълим дастурлари 
турларининг хилма-хиллиги, уларнинг фан ва техниканинг энг сўнгги 
ютуқлари, иқтисодиѐт ва технологияларнинг энг юқори андозалари ва 
кўринишларидан фойдаланиш. 
3.
Профессионал таълим тизимини устувор ва фойда келтирувчи 
иқтисодий тармоққа айлантириш. 
4.
Таълим муассасаларини замонавий ўқув
-
методик адабиѐтлар 
билан таъминлаш ва уларнинг моддий
-
техник базасини яратиш ҳамда 
уларнинг молиявий кўрсаткичларини мустаҳкамлаш. 
5.
Профессионал 
таълим 
тизимига 
энг 
юқори 
малакали 
ўқитувчиларни ва мутахассисларни жалб эттириш. 
6.
Ўқув жараѐнини ахборотлаштириш ва компьютерлаштириш. 
7.
Кадрлар тайѐрлашнинг сифат баҳосини ва объектив назорат 
тизимини қўллаш. 
8.
Шахснинг ривожланиши, ўлчови, сифат ва хулқини, қобилият 
интеллектини баҳолаш ва касбий маҳорати муаммоларига бағишланган 
психологик
-
педагогик изланишларни бажариш. 
9.
Ўқитувчиларни юқори даражада моддий рағбатлантириш ва 
уларни ижтимоий ҳимоя қилиш.