Xalqaro valyuta-kredit munosabatlarining vujudga kelishi va amal qilishi

Kirish 

Kurs  ishi  mavzusining  dolzarbligi.  O’zbekistonning  xalqaro  iqtisodiy 

maydondagi nufuzi va mavqeyi sezilarli darajada va muntazam oshib bormoqda.  

Hozirgi  davrda  dunyo  mamlakatlari  ijtimoiy-iqtisodiy  taraqqiyoti  o’zining 

ma’no-mazmuni  jihatidan  oldingi  bosqichlardan  keskin  farq  qiladi.  Bunda  eng 

asosiy  va  muhim  jihat  –  milliy  iqtisodiyotlarning  tobora  integratsiyalashuvi  va 

globallashuvining kuchayib borishidir. Ayni paytda bu jarayonlar xalqaro miqyosda 

moliya, kredit va valuta munosabatlariga o’z ta’sirini ko’rsatmoqda.  

Xalqaro  valuta-kredit  munosabatlari  –  bozor  iqtisodiyotining  tarkibiy  qismi 

va  eng  murakkab  jarayonlaridan  biridir.  Ko’plab  omillar  ta’sirida  xalqaro  valuta-

kredit  munosabatlari  murakkablashmoqda  va  hozirgi  sharoitda  o’zining  o’ta 

beqarorligi bilan ahamiyatlidir. 

Bugungi kunda davlat va xo’jalik yurituvchi subyektlarning tashqi iqtisodiy 

aloqalarini pul bozori yoki valuta bozori, undagi valuta operatsiyalarining rivojisiz 

tasavvur qilib bo’lmaydi. Shu sababli xorijiy valutalar bilan bog’liq jahon tajribasini 

o’rganish O’zbekiston va Markaziy Osiyoning boshqa davlatlarida shakllanayotgan 

bozor iqtisodiyoti uchun katta ahamiyat kasb etadi. 

Xalqaro  valyuta-kredit  munosabatlarinign  rivojlanishi  o’z  navbatida 

investitsiyalar  hajmining  o’sishiga,  mamlakatning  toboro  integratsiyalashuvini 

oshishiga  olib  keladi.  Mamlakatimizda  ham  xalqaro  valyuta-kredit  munosabatlari 

tobora rivojlanib bormoqda.  

Bu  to’g’risida  davlatimiz  rahbari  Sh.M.  Mirziyoyev  ham  “Xalqimizning 

fidokorona  mehnati  bilan  019-yil  –  “Faol  investitsiyalar  va  ijtimoiy  rivojlanish 

yili”da  salmoqli  natijalarga  erishdik.  Barcha  sohalardagi  ijobiy  natijalar  qatorida 

investitsiyalar hajmi ham sezilarli darajada oshdi.  

Ayniqsa, to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investitsiyalar 4,2 milliard dollarni tashkil 

etib, 018-yilga nisbatan – mana shu raqamga eʼtiboringizni qaratmoqchiman – 3,1 

milliard dollarga yoki 3,7 barobar o’sdi. Investitsiyalarning yalpi ichki mahsulotdagi 

ulushi 37 foizga yetdi.  

---

4 

 

Mamlakatimiz ilk bor xalqaro kredit reytingini oldi va jahon moliya bozorida 

1 milliard dollarlik obligatsiyalarini muvaffaqiyatli joylashtirdi. Iqtisodiy hamkorlik 

va  rivojlanish  tashkiloti  tomonidan  O’zbekistonning  kreditga  doir  tavakkalchilik 

reytingi oxirgi 10 yilda birinchi marta yaxshilandi” deya ta’kidlaganlar

1

. 

Yuqorida bildirilgan fikrlar mazkur kurs ishining dolzarbligini asoslab beradi.