Ўзбекистон республикаси банк-молия академияси, тошкент ирригация ва мелиорация институти ва тошкент молия институти ҳузуридаги фан доктори илмий даражасини берувчи

 

---

27 
6-жадвал 
Молиявий натижалар ички назорати методикаси
23
 
 
Бухгалтерия ҳисоби тизими ва ички назоратини дастлабки баҳолаш 
Бухгалтерия ахборотларини ўрганиш 
Бухгалтерия 
ахборотлари 
ишончлили-
гини дастлабки 
баҳолаш 
Тўпланган 
ҳужжатларни 
тестлаш 
Тўпланган 
маълумотлар 
асосида 
қарорлар 
қабул қилиш 
Таҳлилий амалларни қўллаш 
Молиявий 
натижалар 
тўғрисидаги 
ҳисобот 
кўрсаткичларини 
унинг режадаги 
кўрсаткичлари 
билан 
солиштириш 
Молиявий 
натижалар 
тўғрисидаги 
ҳисоботнинг 
амалдаги 
кўрсаткичлари-
ни аудиторлик 
ташкилоти 
томонидан 
белгиланган 
прогноз 
кўрсаткичлари 
билан 
солиштириш 
Молиявий 
натижалар 
тўғрисидаги 
ҳисобот 
кўрсаткичларини 
амалдаги 
қонунчилик ва 
меъёрий 
ҳужжатлар ёки 
хўжалик 
юритувчи 
субъектларнинг 
ўзи томонидан 
белгиланадиган 
меъёрий 
ҳужжатлар 
билан 
солиштириш 
Молиявий 
натижалар 
тўғрисидаги 
ҳисобот 
кўрсаткичлари
ни молиявий 
ҳисобот 
таркибига 
кирмайдиган 
кўрсаткичлар 
билан 
солиштириш 
Молиявий 
натижалар 
тўғрисидаги 
ҳисобот 
кўрсаткичла-
рини 
тармоқнинг 
ўртача 
маълумотлари 
билан 
солиштириш 
Молиявий 
натижалар 
тўғрисидаги 
ҳисобот 
кўрсаткичлар
ининг вақт 
ўтиши 
давомида 
ўзгаришлари 
ва улар билан 
боғлиқ 
бўлган 
нисбий 
коэффициент
лар таҳлили 
Назорат амаллари
Операцион 
фаолият бўйича 
молиявий 
натижалар 
кўрсаткичларини 
текшириш 
Бошқа даромад 
ва харажатлар 
ҳисоби 
тўғрилигини 
текшириш 
Давр 
харажатлари 
тўғрилигини 
текшириш 
Молиявий 
фаолият 
бўйича 
даромад ва 
харажатлар 
ҳамда 
фавқулодда 
фойда ва 
зарарларнинг 
тўғрилигини 
текшириш 
Фойдадан 
солиқ тўғри 
ҳисобланган 
лигини 
текшириш 
Соф 
фойданинг 
мақсадли
ишлатилиши
ни текшириш 
Демак, дастлабки босқичда молиявий натижалар бўйича бухгалтерия 
ахборотларини ўрганиш ва бошқа ташкилий ишларни ўз ичига олади. 
Таҳлилий амаллар эса 6 турдан иборат бўлиб, хўжалик юритувчи 
субъектнинг молиявий натижалари тўғрисида аниқ тасаввурга эга бўлиш 
имконини беради. Молиявий натижалар ҳисоби тўғри юритилганлигини 
текширишда ички назорат амалларининг қўлланилиши молиявий натижалар 
кўрсаткичларининг тўғри шаклланиши ва молиявий натижалар тўғрисидаги 
ҳисоботнинг ишончлилиги ошишига хизмат қилади. 
Молиявий ҳисоботлар устидан назорат олиб борилиши даркор. 
Тадқиқот давомида молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот устидан 
назоратнинг 3 босқичли алгоритми ишлаб чиқилди. 
23
Муаллиф томонидан тузилган 

---

28 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
6-расм. Молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот назоратининг уч 
босқичли алгоритми бажарилиши
24
 
 
Молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот назоратининг уч босқичли 
алгоритми ички аудитда ҳам, ташқи аудитда ҳам қўлланилиши ҳисобот 
устидан назоратнинг самарали қўлланилишига хизмат қилади. 
24
Муаллиф томонидан тузилган 
Ҳисобот даври якуни бўйича счётлар ёпилиши 
текширилади 
Хўжалик юритувчи субъект томонидан амалга 
оширилган ҳисоб ишлари ва унинг молиявий натижалар 
тўғрисида ҳисобот тузишга мос келиши ўрганилади 
Молиявий натижалар тўғрисида ҳисоботнинг 
тузилиши ва таркиби, унинг норматив 
ҳужжатларга мослиги ўрганилади 
Молиявий натижалар тўғрисида ҳисобот ва 
бош китоб маълумотларининг ўзаро мослиги 
текширилади 
Ишчи ҳужжатлар асосида якуний ҳисобот 
тузилади
Якуний ҳисоботда баён қилинган 
камчиликларни бартараф этиш йўналишлари 
белгиланади