partiyasini bir-biridan 0.18-2 tushuntirish xatining 1-bandida
nazarda tutilgan holatdagidek ajratish lozim.
(TRANS/WP.30/208, 28-band va ilova; TRANS/WP.30/AC.2/71, 71-
band va 3-ilova)
0.18-2 tushuntirish xatiga sharh
Tovarlarni tushirish
Xususan, 0.18-2 tushuntirish xatida eslab o‘tilgan "tushirish" atamasi,
transport vositasi yoki konteynerdan yuklarni jismonan chiqarib olishni
anglatishi shart emas, masalan XYT tashish yakunlangandan keyin
transport operatsiyasi davom etayotganda. Biroq, agar XYT tashish
yuklarning bir qismi uchun yakunlanib, qolgan qismi uchun davom
etayotganda, yuklarning birinchi qismi plombalangan yuk bo‘linmasi
yoki konteynerdan chiqarib olishini kerak, yoxud
og‘ir vaznli yoki
katta hajmli yuklar tashilgan holatda, XYT tashish davom etayotgan
boshqa yuklardan ajratib olinishi lozim.
(TRANS/WP.30/AC.2/59, 46-band va 5-ilova; TRANS/WP.30/192, 26-
band)
19-modda
Yuklar va yo‘l transport vositalari, transport vositalari tarkibi yoki
konteynerlar jo‘natish joyining bojxonasida XYT kitobchasi bilan birgalikda
taqdim etilishi kerak. Jo‘natuvchi mamlakatning bojxona xodimlari yuk
manifestining aniqligiga ishonch hosil qilish uchun va bojxona muhrlari va
plombalarini qo‘yish uchun, yoki tegishli ravishda vakolatlangan shaxslar
tomonidan eslatib o‘tilgan bojxona organlarining javobgarligi ostida qo‘yilgan
bojxona muhrlari va plombalarini nazorat qilish uchun zarur choralarni
qo‘llashlari kerak.
19-moddaga tushuntirish xati
0.19
Jo‘natish joyi bojxonasining yuk manifesti aniq ekanligiga ishonch hosil
qilish majburiyati yuk manifestidagi ma’lumotlarni eksport hujjatlaridagi
va transport yoki mazkur yukga taalluqli bo‘lgan boshqa hujjatlardagi
ma’lumotlarga hech bo‘lmaganda muvofiq kelishini tekshirish zaruratini
nazarda tutadi; zarurat bo‘lganda jo‘natish joyining bojxonasi yukni
tekshiruvdan o‘tkazishi ham mumkin. Jo‘natish joyining bojxonasi
muhrlar va plombalarni qo‘yishdan oldin yo‘l transport vositasi yoki
konteynerning holatini tekshirishi, brezent bilan qoplangan transport
vositalari yoki konteynerlarga nisbatan esa, brezent va uning
mahkamlanadigan qismlarining holatini tekshirishi lozim, chunki bu
haqdagi ma’lumotlar ruxsat berish to‘g‘risidagi guvohnomaga
kiritilmagan.
(ECE/TRANS/17/Amend.21, 2002 yil 12 mayda kuchga kirgan)
19-moddaga sharhlar
Jo‘natish bojxonasida nazoratdan o‘tkazish
XYT tizimi me’yorda ishlashi uchun jo‘natish bojxonasida yuklarning
bojxona rasmiylashtiruvi barcha zarur bojxona rasmiyatchiliklarini
bajarib amalga oshirilishi juda muhim. Xususan, quyidagilarga to‘sqinlik
qilish zarur:
- yuklarni transport operatsiyasi chog‘ida almashtirib qo‘yish uchun
noto‘g‘ri deklaratsiya qilish (ya’ni, sigaretalar ortiladi, lekin
gulqog‘ozlar deklaratsiya qilinadi, transport operatsiyasi chog‘ida
sigaretalar tushiriladi, gulqog‘ozlar ortiladi); va
- XYT kitobchasining manifestiga kiritilmagan yuklar tashilishi
(sigaretalar, alkogol, narkotiklar, qurollar).
(TRANS/GE.30/AC.2/12,
31-band;
TRANS/GE.30/GRCC/11,19-21-
bandlar)
Jo‘natish
bojxonasida
XYT
kitobchasini
rasmiylashtirishni
qalbakilashtirish
Jo‘natish joyining bojxonasida qat’iy nazoratdan qochish maqsadida
qoidabuzarlar qalbaki bojxona muhrlari va plombalaridan foydalanib,
jo‘natish joyining bojxonasida asl XYT kitobchasini rasmiylashtirishni
qalbakilashtirishga urinishlari mumkin. Bunday noqonuniy harakatlar
juda xatarli, chunki, XYT Konvensiyasining qoidalariga muvofiq, tranzit
mamlakatlari va belgilangan mamlakatlarning bojxona organlari odatda
jo‘natish joyidagi bojxonaning tekshiruvlariga ishonadi. Shuning uchun
jo‘natuvchi mamlakatda joylashgan chiqib ketish bojxonasi (bojxonalari)
bunday firibgarlik harakatlarini fosh etishda muhim rol o‘ynaydi va
bojxona muhrlari va plombalarining haqiqiyligini tekshirishi kerak,
imkon qadar, XYT kitobchasining yuk manifestidagi ma’lumotlarni
odatda 0.19 Tushuntirish xatiga muvofiq ravishda jo‘natish joyining
bojxonalarida tekshiriladigan boshqa kuzatuv hujjatlaridagi (masalan,
yuk eksport deklaratsiyasi, KYuTK yukxati va boshqalar) ma’lumotlarga
muvofiqligini tekshirishi kerak. Zarurat bo‘lganida, eslatib o‘tilgan
chiqib ketish bojxonasi (bojxonalari) jo‘natuvchi mamlakatda
(mamlakatlarda) XYT operatsiyasi tufayli talab etiladigan boshqa
bojxona tartiblarini amalga oshirishi lozim.
(TIRExB/REP/2003/18, 29-band; TRANS/WP.30/AC.2/75, 61-band va
3-ilova va TRANS/WP.30/AC.2/75/Corr.3)
Bojxona muhrlari va plombalarining texnik tavsiflari
XYT Konvensiyasida bojxona muhrlari va plombalari uchun standartlar
va talablar masalasi ko‘rib chiqilmagan Unda faqat Ahdlashuvchi
tomonlar boshqa Ahdlashuvchi tomonlarda qo‘yilgan bojxona muhrlari
va plombalarini tan olishi kerakligi aytib o‘tilgan xolos. Shunday qilib,
bojxona muhrlari va plombalarining texnik tavsifining masalasi milliy
bojxona organlarining ixtiyoriga qoldirilgan. Bojxonada plombalash
samaradorligini ta’minlash uchun bojxona ma’muriyati shu sohadagi
oxirgi xalqaro talablarga mos keladigan muhrlar va plombalardan
foydalanishi kerak. Mazkur kontekstda, bojxona organlarining e’tibori
Bojxona tartiblarini soddalashtirish va uyg‘unlashtirish to‘g‘risidagi
Xalqaro Konvensiyaga (Kioto konvensiyasi tomonidan qayta ko‘rib
chiqilgan) bo‘lgan Ye maxsus ilovaning 1 bobida bayon etilgan minimal
talablarga qaratiladi. Bundan tashqari, ko‘rsatilgan Konvensiyaga
bo‘lgan umumiy ilovaning 6 bobiga Jahon bojxona tashkiloti (JBT)
shafeligi ostida ishlab chiqilgan direktivalarni eslatib o‘tish mumkin.
(TRANS/WP.30/216,67-band va 2-ilova va TRANS/WP.30/216/Corr.1;
TRANS/WP.30/AC.2/77, 54-band va 3-ilova)
Do'stlaringiz bilan baham: |