‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

VIII B O B
QURILISH KONSTRUKSIYALARINI DINAMIK
KUCHLAR TA’SIRIGA SINASH
8.1. Umumiy ma’lumotlar
8.1.1. Konstruksiyalarni dinamik kuchlar ta’siriga
sinashdan maqsad
Qo'yilgan maqsad va talablarga qarab dinamik kuch (yuk) lar ta ’sirida 
o'tkaziladigan sinovlar, statik sinovlardagi singari, uch guruhga ajratiladi:
— ekspluatatsiya holatidagi inshoot konstruksiyalarini sinash;
— seriyali ishlab chiqariladigan qurilish detallarini sinash;
— ilmiy tadqiqot sinovlari.
Ekspluatatsiya sharoitida inshoot konstruksiyalarini dinamik kuchlar 
ta’siriga sinash ishlari ikki yo'nalishda olib boriladi:
1
) dinamik yuklar ta’sirida konstruksiyada vujudga keladigan kuchlanish- 
deformatsiya holatini aniqlash;
2
) konstruksiyaning xususiy yoki majburiy tebranishlari jarayonida uning 
haqiqiy ishiga baho berish.
Seriyali ishlab chiqariladigan qurilish detallarini dinamik sinash yo'li 
bilan tayyor mahsulotning sifatiga baho beriladi.
Ilmiy tadqiqot ishlarida tajriba yo'li bilan hal etiladigan asosiy muammolar 
quyidagilardan iborat:
1
) dinamik kuchlami qurilish materiallarining mustahkamligi va 
deformatsiya holatiga ta’sirini o'rganish;
2
) konstruksiyalami dinamik kuchlar ta’siriga hisoblashning yangi 
usullarini tekshirish;
3) dinamik ta ’sirlaming statistik parametrlarini tadqiq etish;
4) dinamik sinovlar o'tkazish uslubiyatini takomillashtirish.
8.1.2. Dinamik sinov vazifalari
Dinamik sinovlar oldiga quyidagi uch vazifa qo'yiladi: foydalanishga 
topshiriladigan obyektlarni sinash; ekspluatatsiya qilinayotgan obyektlarni 
sinash; ko'p seriyada chiqariladigan qurilish detallarini sinash. Quyida ana 
shular haqida alohida to'xtalib o'tamiz.
100

---

Foydalanishga topshiriladigan inshoot va alohida