O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

Fiziologik  psixologiya-aniq  fiziologik  usullardan  foydalanib  fiziologiya, 

bilan  psixologiya  o’rtasidagi  yaqin  muammolarni  o’rganuvchi  psixologik 

tekshirishlar soxasi. 

Flegmatik-o’ta  muvozanatli  shoshmaydigan,  emotsional  xolatlarning  tashqi 

kurinishlari kuchli emasligida namoyon bo’ladi. 

Frustratsiya-rejalarning izdan chiqib, maqsadning yo’q bo’lib ketish xolati. 

Fobiya-ma’lum 

bir 

sharoitlarda 

asosiz 

ravishda 

qo’rqish 

va 

tashvishlanishdan  iborat,  engish  mumkin  bo’lmagan  muttasil  psixopatologik 

xolat. 

Funksional  tizim-psixika  va  shaxsni  hayot  davomida  oliy  psixik 

funksiyalar  va  inson  qobiliyati  paydo  bo‘lishi  hodisalarining  mate-rial  asosini 

tashkil etadigan neyrodinamik tizim. 

Funksional psixologiya - XIX asr oxiri XX asr bosh-lari psixologiyasidagi 

psixologiyaning predmeti psixik elementlar va ularning tuzilishlari munosabatlari 

emas,  balki  psixik  funksiyalardan  iboratdir  degan  fikrni  ilgari  surgan  oqim. 

Funksional psixologiya oqimi 2 ga bo‘linadi: 

1. 

Psixologiya  ongning  mazmunini  emas,  balki  aktlarni  (masalan, 

sezilayotgan  sifatni  emas,  balki  sezgi  aktini)  o‘rganishi  kerak,  deb  hisoblovchi, 

ongni faqat iloxiy faollik deb talqin qiluvchi Yevropa funksional psixologiyasi; 

2.  Funksiya tushunchasi yangi mazmun qiritib, psixologiya shaxsning tabiiy va 

ijtimoiy muhitga moslashuvida ongning rolini, shaxsning amaliy yo‘nalishini 

o‘rganishi kerak degan Amerika pragaatik psixologiyasi. 

---

 

26 

Funksional  psixologiya  introspektik  psixologiyaga  nisbatan  ma’lum 

darajada  ilg‘or  bo‘lib,  u  psixologiyaning  amaliyot  bilan  aloqasini  biroz  mus-

tahkamladi.  Lekin  uning  soxta  metodologayasi  psixik  jarayonlarning  haqiqiy 

mohiyatini ochib berishga imkon bermadi. 

---

 

27 

Siz ilmga bor-yo‘g‘ingizni bermaguningizcha,  

u sizga biror narsa bermaydi.  

Abu Homid al-G’azzoliy