O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

ajratiladi. Sezgi organlari yaxshi rivojlangan. Ko'rish organlari bir necha
oddiy ko'zchalar va bir juft fasetkali murakkab ko'zdan iborat. Oddiy
ko'zchalari yorug'likni sezadi, lekin narsalaming tasvirini aniqlay
olmaydi. Fasetkali ko'zlari 25 mingtagacha ommatidlardan iborat bo'lib,
mozaik ko'rish xususiyatiga ega. Hasharotlar rangni ajrata oladi. Yuksak
darajada rivojlangan hasharotlar inson ko'zi farqlay olm aydigan
ultrabinafsha nurlami sezadi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

R iv o j la n is h i. 
H asharotlam ing em brional rivojlanishi halqali
chuvalchanglamikiga o'xshab ketadi. Rivojlanish davrida embrion juda
ko'p halqalardan iborat davmi o'tadi. Hasharotlar lichinkasining
postembrional (tuxumdan chiqqandan keyingi) rivojlanishi turUcha bo'ladi.
Postembrional rivojlanishning borishiga qarab hasharotlami uchta katta
guruhga ajratish mumkin. Birmuncha sodda tuzilgan birlamchi qanotsiz
hasharotlaming tuxumdan chiqqan Uchinkasi voyaga yetgan shakllariga
judao'xshash bo'ladi. Uning rivojlanishi hech qanday о 'zgarishsiz boradi.
Bunday rivojlanishga anamorfoz yoki bevosita rivojlanish deyiladi.
C hala o'zgarish b ilan rivojlanish. 
Qanoth hasharotlaming bir qismi
(chigirtkalar, qandalalar, beshiktervatarlar, shira bitlar, bitlar, jizildoqlar,
ninachilar va boshqalar) chala o'zgarish bilan rivojlanadi. Ulaming
tuxumdan chiqqan lichinkasining tuzilishi voyaga yetgan individnikiga
birmuncha o'xshash bo'lsa — da, qanotlarining rivojlanmaganligi bilan
farq qiladi. Lichinkalari bir necha marta tullagandan so'ng voyaga yetgan
hasharotga o'xshash bo'lib qoladi (20 —rasm).
2 0 - r a s m . C h ig ir tk a n in g c h a la o 'z g a ris h b ila n riv o jla n ish i: 1 — 5 —lic h in k a lik
d av rlari, 6 ,7 —v o y a g a y e tg a n h a s h a ro t, 8 —tu p r o q d a g i x u m c h a ic h id a g i tu x u m la ri.