© UCLES 2020
Prezident mektepleri – Pikirlew qábiletin baxalaw
testi
M
ı
SAL RETINDEGI SORAWLAR
Tómendegi sorawlar 5-
6 klasslarǵa ta
laban
oqıwshılarǵa Pikirlew qabiletin baxalaw
testinde beriletuǵın
sorawlardıń túrleri boyınsha maǵlıwmat beriwge qaratılǵan.
Hár bir soraw
dıń
túsindirmeleri menen birge durıs juwapları
da keltirilgen.
Qosımsha maǵlıwmatlardı test ótkiziw
boyınsha arnawlı hújjetten alsańız boladı.
© UCLES 2020
Kritikalıq pikirlew
sheberligi
1
Den-sawl
ıq saqlaw hızmetkeri ayaq oyını
sabaqlar
ı
mektep baǵdarlaması
n
ıń áhmiyetli bólegi
bol
ı
w
ı
kerekligin hám mektep balaları
sport penen shuǵıllanıwǵa qanshelli waqıt ajratsa ayaq
oyının úyreniwge de sonshelli waqıt ajratıwı kerek degen usı
n
ı
s
ayttı.
Us
ı
faktlardıń
qays
ı
s
ı
sizdi den
-sawl
ı
q saqlaw
h
ı
zmetkeriniń usınıslarına qosılıwıńızǵa
m
áj
b
ú
r
etedi?
A
Ayaq oyını
balalard
ı
ń
aq
ı
l
uq
ıplı
l
ıǵı
n
keńeytedi.
B
Geypara balalar sportqa qatnas
ı
w ushı
n kerek-
jaraq ala almayd
ı
.
C
Den-sawl
ı
q saqlaw h
ı
zmetkeri
–
ayaq oyını b
o
yınsha sabaq beriwge
oq
ı
ǵan muǵ
all
im.
D
Ayaq oyını
burın
mekteplerde oqıtı
lgan
.
Durıs juwap
:
А
.
Dálillew.
Eger
ayaq oyını
balalard
ı
ń
aq
ı
l
uq
ılıplıǵı
na
j
aqs
ı tásir etse, onda bul
pikir ayaq oyını
saba
ǵ
ı
mektep baǵdarlamas
ı
n
ı
ń
áhmiyetli bólegi bolıwı
kerekligin
dálilleydi.
© UCLES 2020
2
Úlkeygenińizde
den-saw
lıǵıńız jaqsı
bol
ıwın qáleseńiz
,
jaqs
ı
awqat
lan
ı
w
ı
ń
ı
z hám
óz
w
aqt
ı
nda
dene
shınıǵ
ı
wlar
menen shuǵıllanıwıńız
kerek
.
Kimniń pikiri durıs?
A
Tek Zaranıń.
B
Tek Sergeydiń.
C
Ekewiniki de durıs.
D
Ekewiniki de nadurıs.
© UCLES 2020
Durıs juwap
: B.
Dálillew.
Berilgen baslı pikir boy
ı
nsha, adamnıń jasi úlkeygeninde den
-
sawlıǵı
bekkem bol
ı
w
ı
ushın
eki shárt saqlanıw
ı
tiyis: óz waqtındaǵı dene sh
ı
n
ı
ǵ
ı
wlar hám dur
ı
s awqatlanıw.
Zara
nıń pikiri nadurıs.
Sebebi
, onıń pikirine qarasaq,
J
amshid
ó
z
w
aqtı
nda dene
sh
ı
n
ı
ǵ
ı
wlar
ın islep júrgeni menen
,
nadurıs awqatlanıp júrgeni
de
bolıwı múmkin.
Sergeydiń pikiri
dur
ı
s
.
Sebebi, J
amshid naduris awqatlansa, úlkeygeninde den sawlıǵı jaqsı
bolıw shártleriniń birewin orınlamaǵan bolıp shıǵadı.
© UCLES 2020
3
Aziz, Bobur, Karim hám
Dilshod bir sport
komandasında
oynaydı.
Treneri olar
ǵa: “Eger Aziz
erteń oynamasa, onda Babur oynaydı. Eger Aziz oynasa, onda Karim Dilshodtıń ornı
na
oynaydi
” –
dep ayttı.
Al eger Babur erteń oynamasa, tómendegi úshewinin qaysı
s
ı
(-lar
ı) oynaydı?
A
Tek Aziz
B
Tek Dilshod
C
Aziz hám Karim
D
Karim hám Dilshod
Durıs juwap
: C.
Dálillew.
Tapsı
rmada
berilgenindey: “Eger Aziz erteń oynamasa, onda Babur oynaydı”. Al, eger Babur
erten oynamasa, onda Aziz oynawı
kerek ekenligin
bilemiz. Eger Aziz oynasa, biz Karim
de
oynaytuǵı
nl
ıǵı
n
bilemiz.
Demek
, bizler
Aziz hám Karimniń
oynaytuǵı
nl
ıǵı
n
bilemiz.
© UCLES 2020
4
Tańlap alınǵan bir topar teletamashagóyler arasındaǵı voleyboldı jaqsı kóretuǵınlardıń
hámmesi lıyja menen júriw jarısların
da
unatadı. Lıyja menen júriwdi unatatuǵınlardıń
hámmesi velosiped jarısların da jaqsı kóredi. Bıraq lıyja menen júriwdi unatatuǵınlardıń
hesh birewi gimnastikanı jaqsı kórmeydi.
Joqarıdaǵı maǵlıwmat tiykarında tómendegilerdiń qay birewi durıs bolıwı múmkin?
A
Egerde Dawran velosiped jarısların jaqsı kórse,
demek,
ol lıyja menen júriwdi de jaqsı
kóredi.
B
Egerde Aybek voleyboldı
jaqsı kórmese,
demek,
ol lıyja menen júriwdi de jaqsı kórmeydi.
C
Egerde Djes voleyboldı
jaqsı kórse,
demek,
ol gimnastikanı jaqsı kórmeydi.
D
Egerde Afi
fa velosiped jarısların jaqsı kórse,
demek,
ol voleyboldı da jaqsı kóredi.
Durıs juwap
: B.
Dálillew.
Voleyboldı jaqsı kóretuǵınlardıń hámmesi lıyja menen júriwdi de jaqsı kóredi. Demek, e
gerde
Aybek voleyboldi jaqsı kórmese, ol lıyja menen júriwdi de jaqsı kórmeytuǵınlıǵı durıs boladı.
© UCLES 2020
Másele sheshiw sheberligi
1
Men linzası hám qabı menen birge kamera satıp alajaqpan. Kamera menen linzanıń
bahası 600 dollar. Kamera menen qaptıń bahası 450 dollar. Linza menen qaptıń
bahası 250 dollar. Hár bir buyımnıń bahası qatal belgilengen hámde hámmesi birge
satıp
alınǵan jaǵdayda da olardıń bahası kemitilmeydi.
Kameranıń bahası neshe dollar?
A
50 dollar
B
200 dollar
C
400 dollar
D
650 dollar
Durıs juwap: C
.
Sheshiliwi.
Tekstte berilgen úsh sannıń qosındısın esaplaw arqalı (600 + 450 + 250 = 1300) hár buyımnıń
eki danasınıń bahası anıqlanadı.
Demek, úsh buyımnıń bir danadan uliwma bahası 650 dollar (1300 dollar / 2) boladı.
Kameranıń bahası úsh buyımnıń uliwma bahasınan (650 dollar) linza hám qaptıń bahasını
(250 dollar) ayırıw arqalı tabıladı.
650 dollar –
250 dollar = 400 dollar (kameranıń bahası).
© UCLES 2020
2
“Rodium” teatrinda spektakllerdiń birewi aydıń 12
-sánesi sárs
hembi kuninen baslap sol aydıń
29-sánesi s
hembi kúnine shekem saxnada qoyıladı. Spektakl hár
kúni keshte qoyiladi.
Sárs
hembi hám shembi kúnleri spektakl tústen keyingi waqıtta da qoyıladı.
Berilgen waqıt
ishinde bul spektakl neshe ret qoyıladı?
Do'stlaringiz bilan baham: |