Гeoгрaфия

минералды тыңайтқыштар шығару 
салмақты орынға ие. Сондай-ақ ауыл шаруашылығы зиянкестерiне қарсы 
дефолианттар да шығарылады. Ол көптеген тармақтарды шикiзат және 
материалдармен қамтамасыз етiп, басқа тармақтардан энергия, жабдықтар, 
көлiктерді алады. Химия өнеркәсiбi газ бен мақта өнеркәсiбi шикiзатын және 
түстi металлургия қалдықтарын қайта өңдейдi. Демек, химия өнеркәсiбi 
тармақтаралық екi жақты байланыста болып, көптеген тармақтардың дамуы 
мен аймақтық орналасуына ықпалын тигiзедi (33-сурет).
шиналар, 
техникалық резина 
бұйымдары
Т а р м а қ т а р т о б ы
Химия 
өнеркәсібіне 
шикізат 
жеткізіп 
беретін 
тармақтар
I 
Шикізат
II
Жартылай дайын 
өнім
III 
Қайта өңдеуші
IV
Даяр өнімді 
өндіруші
Химия 
өнеркәсібінің 
негізгі өндіруі
Минеральды 
тыңайтқыштарды 
өндіруші
Түрлі тармақтар
Мұнайды 
қайта 
өңдеуші
Газды қайта 
өндіруші
Тау-химия
Алтын-
күкірт, 
карбонант 
шикізатын 
өндіру
қышқыл, 
сілті, тұз
калий, фосфор, 
азот
тұрмыстық және 
фото-химия, 
микробиология 
және басқалар
Негізгі 
органикалық 
қоспаларды өндіру
Полимер 
материалдарын 
өндіру
Полимер 
материалдарын 
қайта өңдеу
Метал-
лургия: қара 
және түсті
органикалық 
қышқыл, 
спирттер
синтетика, каучук, 
химиялық талшық, 
пластмасса
пластмасса 
өнімдері
http://eduportal.uz

---

46
Химия өнеркәсiбi сапасы жағынан табиғи өнiмдерден жоғары 
тұратын 
жасанды материалдар 
жасайды. Мұндай материалдардан 
адамдардың еңбегi де, ауыл шаруашылығының шикiзаты да 
үнемделедi.
Мәселен, капрон жасап шығару үшін табиғи жiбек дайындауға қара ғанда 
20 есе аз еңбек жұмсалады. Сондай-ақ химия өнеркәсiбi арқылы өндіруді