|
Qisman konvertatsiya qilinadigan valyutalar
cheklangan miqdordagi
xorijiy valyutalarga ayirbosh qilinib, barcha turdagi xalqaro to’lovlarda
foydalanilmaydi. Dunyoning ko’plab mamlakatlari, jumladan asosan
rivojlanayotgan va bozor iqtisodiyotiga o’tayotgan mamlakatlarning valyutalari
qisman konvertatsiya qilinadigan valyutalar sifatida qayd etiladi.
295
4-jadval
AQShning iqtisodiy rivojlanish ko’rsatkichlarini milliy valyuta kursi(qadri)ga ta’siri
Ko’rsatkichlar
E’lon qilish
davri
Ko’rsatkichning
o’zgarishi
Milliy valyuta
kursi (qadri)ning
o’zgarishi
Iqtisodiy mazmuni va ta’sir ko’rsatishi
Yalpi ichki mahsulot (YaIM) (GDP -
Grossdomesticproduct)
Har chorak
O‘sishi
Oshadi
Mamlakatning investitsiyalarni jalb etish
jozibadorligi ortadi
Savdo balansi (Tradebalance)
Har oy
Salbiy qoldiq
(saldo)ning
o’sishi(defitsitning
ko’payishi)
Pasayadi
Markaziy bank va hukumatning pul
siyosatiga, eksport va import operatsiyalari
bilan
shug’ullanuvchi
korxonalar
daromadiga ta’sir ko’rsatadi
Iste’mol narxlari indeksi (Consumerpriceindex
(CPI))
Har oy
O‘sishi
Pasayadi
Chakana savdo mahsulotlari narxida
inflyatsiya darajasini ko’rsatadi
Sanoat mahsulotlari narxi indeksi (Producer
price index (PPI))
Har oy
O‘sishi
Pasayadi
Ulgurji
savdo
mahsulotlari
narxida
inflyatsiya darajasini ko’rsatadi
Iqtisodiyotning
qishloq
ho’jaligidan
tashqaridagi tarmoqlarida yaratilgan yangi ish
o’rinlari miqdori
(Nonfarm payrolls)
Har oy
O‘sishi
Oshadi
Mamlakatdagi aholining mehnat bilan
bandligini
ko’rsatadi
va
ishsizlik
darajasidan darak beradi
Ishsizlik darajasi (Unemployment rate)
Har oy
O‘sishi
Pasayadi
Mamlakatdagi aholining mehnat bilan
bandligini ko’rsatadi
Ishsizlik bo’yicha nafaqa olish uchun berilgan
arizalar (Jobless claims (Initial claims))
Har oy
O‘sishi
Pasayadi
Mamlakatdagi aholining mehnat bilan
bandligini ko’rsatadi
Chakana savdo (Retail sales)
Har oy
O‘sishi
Oshadi
Iste’molchilarning xarajatlarini va unga
mos ravishda daromadlarini, shuningdek
korxonalar foydasini ko’rsatadi.
Uzoq muddatli (odatda 3 yildan ortiq)
foydalanish uchun mo’ljallangan (qimmat)
mahsulotlarga buyurtmalar
(Durable goods orders)
Har oy
O‘sishi
Oshadi
Iste’molchilar daromadlarini, korxonalar
foydasini, shuningdek ularning uzoq
muddat davomida daromad, yoki foyda
olishlariga ishonchini ifodalaydi.
296
Yangi turar-joy, uylarni qurish (Housing starts)
Har oy
O‘sishi
Oshadi
Iste’molchilarning uzoq muddatli davriy
oraliqda ko’p daromad olishlarini anglatadi
Sanoat sohasida mahsulotlar ishlab chiqarish
(Industrial production)
Har oy
O‘sishi
Oshadi
Mamlakatdagi ishlab chiqarish darajasini
ko’rsatadi va unga investitsiyalarni jalb
etish jozibadorligini oshiradi
Chikagodagi
menejerlar
uyushmasining
(Chicago PMI index)
76
, Filadelfiyadagi Federal
zaxira bankining (Philadelphia Fed index)
77
ish
faolligi,
Michigan
universitetining
iste’molchilarning
iqtisodiy
ruhiyati*
(Michigan
consumer
sentiment
Index),
shuningdek,
iste’molchilarning
ishonch
(Consumer confidence index) indekslari
Har oy
O‘sishi
Oshadi
Valyuta
bozori
ishtirokchilari
va
investorlar
psixologiyasiga
ta’sir
ko’rsatadi
Fond bozori indekslari: DJI - (The Dow Jones
Industrial); S&P – 500; NASDAQ-100; FTSE;
Xetra DAX; Nikkei-225
Doimiy
O‘sishi
Oshadi
Bozor iqtisodiyotining “barometri” bo’lib,
ularda mamlakat iqtisodiyotiga ta’sir
etuvchi barcha hodisalar o’z aksini topadi
Federal zaxira tizimining qayta moliyalash
stavkasi (Federal funds and Discount rates,
iqtisodiy ko’rsatkichlarni baholashda asosiy
foylaniladigani - Federal funds rate)
Doimiy
O‘sishi
Oshadi
Kreditlash hajsi qisqaradi, muomaladagi
dollar miqdori kamayib, uning qadri ortadi
76
Purchasing Manager Index PMI – xarid bo’yicha menejerlarning kutishi indeksi bo’lib, sanoat, yangi byurtmalar, takliflar va ish bilan bandlik indekslaridan tashkil topadi va Chikago
Menedjerlar Assotsiatsiyasi tomonidan e’lon qilinadi. Agar indeks ko’rsatgichi 50 punktdan ortiq bo’lsa ish faolligi yuqoriligidan dalolat beradi. Ushbu ko’rsatkich Chikagoda kompaniyalarning
mahsulotlar ishlab chiqarish faolligini bashoratlash va ular bo’yicha investitsion qarorlar qabul qilish imkoniyatini taqdim etadi.
77
Philadelphia Fed Index - Filadelfiyadagi Federal zaxira bankining ish faolligi indeksibo’lib, AQShning Pensilvaniya, Nyu-Djersi va Delaver hududlarida umumiy iqtisodiy holatni
ko’rsatuvchi indeks hisoblanadi. U joriy iqtisodiy holatga xududdagi ishlab chiqaruvchilarning munosabatini ifodalaydi, so’rovnomalar natijasida har oyda e’lon qilinadi. Agar indeks “0”dan
yuqori bo’lsa, hududda iqtisodiy faollik ortayotganidan, agar indeks manfiy, ya’ni “0”dan kichik bo’lsa, aksincha iqtisodiy faollikning pasayib borayotganidan dalolat beradi. Indeks sarmoyadorlar
tomonidan investitsion qarorlar qabul qilishda muhim rol o’ynaydi.
Oxirgi har ikkala indeks iste’molchilarning joriy iqtisodiy holatga ishonchini va bugungi kundagi xarajatlarga moyilligi yoki xohishini ifodalaydi. Iste’molchilar xarajatlarining ortishi iqtisodiy
o’sishni rag’batlantiradi.
297
Do'stlaringiz bilan baham: |
