Олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги тошкент молия институти

лПетро 
криптовалютасини 
чиқариш ҳақида топшириқ берган. Ушбу криптовалюта мамлакатда 
чиқарилаётган нефт билан таъминланади – яъни 
1ЕлПетро
1 баррел нефт 
нархига тенг бўлади. Мамлакат раҳбарининг фикрича, э
лПетро
Венесуеланинг “
пул суверенитети
” ни таъминлаб бериши ва пул оқими 
ҳамда 
инвестицицияларни 
кўпайтириши 
керак. 
Бошқа 
барча 
криптовалюталардан фарқли ўлароқ, бу криптовалюта ВенесуеланингАякучо 
нефт конидаги 5 миллиард баррел нефт билан таъминланади.Агарда 
криптовалюта лойиҳаси муваффақияцизликка учраса, ҳар бир криптовалюта 
эгаси бир баррел (
ёки бир бочқа
) нефт эгаси бўлади. Ҳозирги нархларда бу 60 
доллар дегани. 2018 йил 20 февралда сотувга чиқарилган бу криптовалюта 

---

346 
биринчи куннинг ўзидаёқ 735 млн долларлик сотилди, бир ҳафта ичида эса 
бу миқдор 1 миллиард долларга етди. Муваффақиятдан руҳланган 
лойиҳачилар 
энди 
ПетроГолд
криптовалютасини 
чиқаришни 
режалаштирайптилар – бу криптовалюта эса олтин билан таъминланади. 
Агарда лойиҳа муваффақиятли амалга ошса, 
Петро
нинг капитализацияси 6 
миллиард эврога етиши мумкин. 
Франкфурт
молия ва менежмент 
мактабининг профессори Пҳилипп Санднернинг фикрича, виртуал бозордаги 
бу криптовалюта материал бойлик билан таъминланган бўлгани учун 
биткоинга нисбатан анча стабил бўлиши мумкин. Каракасдаги 
масъулларнинг фикрларича, уларнинг ўз мустақил криптовалюталари 
ҳалқаро валюта бозорлари билан яқиндан мулоқот қилишга имкон беради ва 
чет эллардан молиявий маблағларни жалб қила олади. Ҳар қандай холатда 
ҳам э
лПетро
криптовалютаси чиқаришни виртуал дунёдаги бир тажриба 
сифатида қабул қилш мумкин. Агар бу ёндошув ўзининг самарадорлигини 
кўрсаца, бошқа мамлакатлар ҳам иқтисодиётни ривожлантириш учун бу 
тажрибадан фойдаланишлари мумкин бўлади. Эвропада ҳам бундай 
жараёнлар давом этмоқда, масалан, Буюк Британия ўз криптовалютасини 
чиқаришни режалаштираяпти. Бу криптовалюта Британия фунт-стерлинги 
билан боғлиқ бўлиб, марказий банкнинг фикрича, у банклар ўрнини босиши 
мумкин.

---

347 
Бундай Англия миллий криптовалютаси 2020 йилнинг бошларида 
чиқарилиши мумкинлигини 
Тҳе Телеграпҳ 
Марказий банк мулозимига ишора 
қилган холда маълум қилган. Ҳозирда буни қандай қилиб амалга ошириш 
муаммолари илмий изланиш жараёнида ўрганилаяпти. Ушбу криптовалюта 
биткоиннинг аналоги бўлиб, транзакция технологияларидан фойдаланишни 
кўзда 
тутади. 
Марказий 
банкнинг 
фикрича, 
бу 
криптовалюта 
британияликларга банклар ҳизматидан воз кечиб, ўз пулларини рақамли 
активларда сақлаш имконини беради. Криптовалюта ёрдамида катта 
транзакцияларни амалга ошириш мумкин бўлади (
масалан, кўчмас мулк 
сотиб олиш осонлашади
). 2017 йил декабр ой иохирида Изроил давлати ҳам 
“
Електрон шакел
” деб номланадиган ўз криптовалютасини чиқаришини 
билдирди. Бу билан Изроил иқтисодчилари икки муаммони ҳал қилишмоқчи: 
иқтисодиётдаги нақд пул миқдорини камайтириш ва қора бозорга қарши 
самарадорроқ курашиш. Бу криптовалюта биткоиннинг аналоги бўлмади, 
балки Изроил миллий валютасига эквивалент бўлади. Шуни ҳам айтиш 
керакки, ҳозирги пайтда жаҳондаги 500 та энг йирик интернет-магазинлардан 

---

348 
атиги учтасигина биткоинни қабул қилади. Агар жаҳон валюта бозоридаги 
бир кунлик валюта операциялари миқдори 5,4 триллион доллар бўлса, 
криптовалюта бўйича бир кунлик операцияралар ҳажми бор-йўғи 3 миллиард 
долларга етади, холос. Аммо, Жаҳон Иқтисодий Кенгаши (
ДАВОС
) эксперти 
Клаус Швабнинг таъкидлашича, рақамли иқтисодиётнинг ривожланши 
натижасида амалга ошириладиган тўртинчи ишлаб чиқариш инқилоби 
(