Buxoro davlat universiteti pedagogika fakul’teti texnologik ta’lim kafedrasi

 

---

74 
Nazorat savollari: 
 
1. Erkaklar shimining asosiy bo’laklari nimalardan iborat ? 
2. Erkaklar shimining tugma va izmali taqilmalarini tikish usuli mazmuni. 
3. Erkaklar shiminiung “molniya” tasmali taqilmasiga ishlov berish tartibini 
tushuntiring. 
4. Shim yuqori qirqimiga ishlov berish usullari. 
5. Shimning qaytarma manjetli poychasiga ishlov berish usuli. 
 Taqilmalarga ishlov berish . 
Darsning maqsadi:
 
O’quvchilarga tikishni o’rgatish, tikishga qiziqtirish, 
xavfsizlik qoidalariga rioya qilish. 
Dars jihozi
: 
Qo’lda tikilgan detallar.
R E J A: 
1. Bitta va ikkita mag’zli taqilma . 
2. O’tqazma qopqoqli taqilma. 
3. Molniya tasmali taqilma. 
Darsning borishi 
Taqilmani bitta magiz qoxyib tikish 
Taqilma magiz qo’yib, bir priyomda magiz qirqimlarini ichkari tomonga 
bukib tikadigan maxsus moslamasi bor mashinada magiz chok solib (1-rasm) 
yoki moslamasi yo'k mashinada ikkita baxyakator tushirib (2-rasm) magiz chok 
solib tikish mumkin. 
Maxsus moslama bo'lmaganda taqilma kesimi bir to'gri chiziq bo'ylab 
to4grilab ko'yiladi, asosiy detaining teskari tomoniga makiz o'ngi -11» pastga 
karatib ko'yiladi, uchlaridagi qirqimlarni tekislab, asosiy detal' tomonidan 
0,5—0,7 sm kenglikdagi chok bilan ulanadi. Bunda kesim burchagida chok 
yo'k kilib yuboriladf, ya4ni asosiy detal' tomondagi chokning kengligi 0,1—
0,15 sm bo'lpb koladi. Magizni chok atrofn-dan aylantirib, magiz qirqimi 

---

75 
magiz ulangan chokni berkitadigan kilib 0,5 sm ichkariga bu-kiladi-da, 
bukilgan ziyning chetidan 0,1 sm oralikda bostirib tikiladi, bunda teskari 
tomondagi baxyakator magizning asosiy detalga ulangan choki yoniga tushishi 
kerak (3-rasm). Taqilmaning ustki qismini xosil kiladigan mashinaning bir 
qismi teskari tomonga bukib dazmollanadi, keyin uni ostki qism ustiga qo'yib 
yana dazmollanadi. Magiz kalinlngini kamaytirish uchun uning pastki bukilgan 
ziyini teskari tomondan magizning butun eni bo"ylab taqilma chetiga Kiya 
kilib tikib yoki o'ng tomon, mashinada bitta yoki ikkita baxyakator 
yuritib puxtalanadi (4-rasm). 
Yoqa o’miziga mag’iz qo’yib tikishda oldni o'mizi tikib olinadi, magiz 
uchlari esa, ular agdarma chok bilan tikish uchun (6-rasm) I o'mizidai 0,7 sm 
uzunrok chikarib koldiriladi (5-rasm). Tayyor taqilma dazmollanadi.