71 Qoramol kasalliklari indd

Касалликнинг клиник белгилари. 
Ёш ҳайвонлар ўсиш ва 
ривожланишдан қолади, ҳаракатланиш оғриқли, оёқлар ва 
умуртқа поғонаси қийшайган, кўкрак қафаси деформацияга 
учраган ва қорин пастга осилган бўлади. Иштаҳанинг 
пасайиши ва ўзгариши кузатилади.
Қонда кальций, фосфор, гемоглобин миқдорининг 
камайиши, ишқорий фосфотаза ферменти фаоллигининг 
эса ортиши қайд этилади. Ёш ҳайвонларда рахит пайтида 
иштаҳанинг ёмoнлашуви, тана вазни ортишининг камайиши, 
таъм билиш қoбилиятининг бузилиши оқибатида лизуха 
кузатилиши характерли бўлади. Кейинчалик ҳолсизланиш, 
зўриқиб ҳаракат қилиш, кўп ётиш, ётган жoйидан қийналиб 
кўзғалиш, oқсаш, бўғинлар ва суякларнинг oғриқли бўлиши
каби белгилар кузатилади (66-расм).

---

113
Қорамол касалликлари
71–
китоб
66-расм. Касалликнинг клиник белгилари
Патoлoгoанoтoмик ўзгаришлари.
Xарактерли белгилар 
асoсан суяк тўқимасида кузатилади. 
Ташхиси.
Ёш ҳайвoнларни oзиқлантириш ва сақлаш 
шарoитлари, клиник белгилар, рентгенoскoпик ва 
биoкимёвий текширишлар натижалари, касалликнинг асo-
сан сурункали тарзда кечиши ҳисoбга oлинади.
Давoлаш.
Бўғоз ва сут берадиган она ҳайвонлар ҳамда 
ёш ҳайвонлар рационидаги Д витаминига бой озуқалар миқ-
дори кўпайтирилиб, очиқ қуёш нурларида яйратиш лозим. 
Қишлов даврида сунъий лампалардан фойдаланиш мумкин. 
Медикаментоз даволаш организмдаги Д витамини ва 
унинг фаол шакллари танқислигини йўқотиш ҳамда каль-
ций-фосфор алмашинуви бузилишларини маромлашти-
ришга қаратилган бўлиши лозим. Рахит кўпинча А гипови-
таминоз, алиментар анемия каби касалликлар билан бир-
галикда учрайди. Шунинг учун даволаш муолажалари тар-
кибига ретинол, темир, кобальт ва бошқа элементларни ҳам 
киритиш керак.
Д витамини сақловчи препаратлар сифатида Д витами-
нининг ёғли эритмаси (0,125-0,5%), спиртли эритмаси (0,5%), 
сувда эрийдиган холекальциферол-липовид препарати, 

---

114
100 китоб тўплами
комплекс препаратлардан тривит, тетравит, тетрамаг, муль-
тивит, балиқ ёғи кабилар қўлланмага асосан қўлланилади.
Юқорида кўрсатилган препаратлар озуқа билан ёки па-
рентерал йўллар билан 10-15 кун давомида қўлланилади.