Lab ishlanma. An kim-12

Vazifalar. 
Reaksiya tenglamasini tenglang va xulosalarni yozing. 
15-tajriba. Oltingugurt tasirida konsentrlangan nitrat kislotaning 
qaytarilishi.
Ishning bajarilish tartibi. 
Probirkada 2-3 ml konsentrlangan nitrat kislota 
bilan oltingugurt qaynaguncha qizdiriladi. Nitrat kislota azot (II) oksidgacha 
qaytariladi, oltingugurt esa sulfat kislotagacha oksidlanadi. 
Sulfat ioni hosil bo‘lganligini Ba
2+
ionii bilan tekshirib kurish mumkin. 
Vazifalar. 
Reaksiya tenglamasini tenglang va xulosalarni yozing. 
16-tajriba. Oltingugurt ta’sirida konsentrlangan sulfat kislotaning 
qaytarilishi.
Ishning bajarilish tartibi. 
Probirkaga 3-4 ml konsentrlangan sulfat kislota 
va oltingugurt kukunlaridan solib qizdiriliadi. Oltingugurt suyuqlanadi, rangi to‘q 
ranga kiradi. Aralashma qaynash temperaturasiga etganda sulfit angidridning o‘tkir 
xidi chiqadi. 
Qizdirilayotganda sulfat kislota sulfat angidridga parchalanmasligi uchun 
harorat 340° C dan oshmasligi kerak.
Vazifalar. 
Reaksiya tenglamasini tenglang va xulosalarni yozing. 

---

---

---

---

Kuchkarov M.A. -60- Anorganik kimyo 
Sanoatda nitrat kislota olish uchun ammiak platina katalizatori ishtirokida 
oksidlanadi. Laboratoriyada agar ancha arzon katalizatorlar, masalan temir 
oksidlari, xrom oksidlari, vismut va kobalt oksidlaridan foydalanilsa, ammiakni 
azot oksidlarigacha oksidlash va ozroq miqdorda nitrat kislota hosil qilish 
mumkin. Katalizator sifatida ishlatiladigan oksidlar yaxshilab maydalangan va 
g`ovak moddalar yuziga sepilgan yoki asbest paxta bilan aralashtirilgan bo‘lishi 
kerak. Oksidlarni tegishli nitratlarni (temir (II) nitrat, kobalt nitrat va 
boshqalarni) parchalab olish tavsiya etiladi. 
Ammoniy gidroksid ammiak manbai, havo esa kislorod manbai bo‘la 
oladi. 
Zavodlarda ammiak katalizator ishtirokida va yuqori bosim ostida sintez 
qilinadi. Ammo bunday sharoitda barcha azot-vodorod aralashmasining ko‘pi 
bilan 20% i ammiakka aylanadi. Laboratoriya sharoitida ammiak atmosfera 
bosimi ostida sintez qilinadi. Bunda ammiak juda oz miqdorda hosil bo‘lsa ham, 
bu gazni ishqoriy indikatorlar yordamida payqash mumkin.