Билим соҳаси – Социал таъминот ва соғлиқни сақлаш 500000

Нафас олиш функциясини ўзгариши. 
Туғилгандан кейинги асфиксия – бунда чақалоқ нафас олишининг бузилиши 
кузатилиб, бу ҳомила тугагунча ёки туғилиш даврида текган салбий 
таассурот натижасида пайдо бўлади.
Янги туғилган бола ҳолатини Апгар шкаласи бўйича, туғилгандан кейин 1 
дақиқа, такроран 5 дақиқадан кейин аниқланиб, 5 та асосий кўрсаткич: юрак 
ритми, нафас олиш фаоллиги, мушак тонуси, терининг ранги ва рефлектор 
қўзғалувчанлик бўйича баҳоланади. Ҳар бир кўрсаткич уч баллик тизим (0 – 
1 – 2 ) бўйича баҳоланади. Соғлом болаларда 8 – 10 балл кузатилиб, 6 – 7 
балл енгил, 4 – 5 балл ўртача оғирликда, 1 – 3 балл оғир асфиксия деб 
баҳоланади. 
жадвал 3 
Апгар шкаласи. 
Симптомлар: 
Баллар 
 
0 
1 
2 
Тери ранги 
Кўкариб, оқарган Тана пушти рангда, 
оёқ-қўллари 
кўкимтир 
Бутун 
гавда 
териси 
пушти 
рангда 
Томир уриши сони 
(1 дақиқада) 
Аниқланмайди 
100 тагача 
100 дан кўп 
Тери ёки шиллиқ 
қаватни 
қитиқлашга жавоб 
Аниқланмайди 
Юзини 
бужмайтиради 
(гримасса) 
Йўтал, аксириш, 
қийқириқ 
Мушаклар тонуси Оёқ– 
қўлларда 
осилган ҳолда 
Оёқ-қўлларида 
тўлиқ 
бўлмаган 
ҳолда бўлади 
Фаол ҳаракат 
Нафас 
олиш 
ҳаракати 
Аниқланмайди 
Секин-аста, 
мунтазам эмас 
Фаол, 
қаттиқ 
қийқириқ 

---

293 
Чақалоқларда респиратор дистресс синдром.
Касаллик оғир 
формадаги нафас олиш етишмаслиги билан кечиб, бунда боланинг қийқириғи 
жуда секин ёки бутунлай эшитилмайди. Тери оқарган ёки кўкарган, 
мушаклар тонуси жуда паст, ихраб нафас олади. Касаллик нафас олиш 
аъзоларининг аномалиясида ёки ҳар турдаги жароҳатланишида, асфиксияда, 
туғма ёки перинатал инфекциялар ва бошқа таассуротлар натижасида 
майдонга келади. Болани кўрикдан ўтказишда ундаги клиник белгиларга 
асосланиб, касалликнинг оғир енгил кечиши тўғрисида тасаввур қилиш 
мумкин. 
Трахеит
этиологияси бактериал жароҳатланиш бўлса, касаллик юқори 
нафас йўлларини жароҳатланиши ёки крупга хос йўтал билан бошланиб, 
кейинчалик бемор аҳволи оғирлашади. Беморда токсикоз ҳолати ва 
инспиратор нафас қисиш кучаяди. Ўпка устида перкутор, аускультатив 
ўзгаришлар кузатилмайди.