Zamonaviy xorijiy publitsistik matnlarda til va uslub muammolari

I Bob bo‘yicha xulosa 
Publitsistika insoniyatning hayotni bilish, uni idrok etish, olamda yuz 
berayotgan voqea va hodisalardan xabardor bo‘lish va ulardan o‘zi uchun tegishli 
xulosalar chiqarish vositasi sanaladi. 
Publitsistik janrda yozilgan asarlarning mohiyatan hozirjavobligi, ularning 
axborot hamda targ‘ibot-tashviqot xarakterda bo‘lishi va ommani dunyo yoki 
mamlakatimiz miqyosida sodir bo‘layotgan voqea-hodisalardan zudlik bilan 
xabardor qilish natijasida yuzaga keladigan novatorlik unda tabiiy ravishda yangi 
ijtimoiy-siyosiy terminologiyaning qo‘llanilishi va tilimizda me’yorlashishiga 
sabab bo‘ladi. 
Publitsistikada so‘zning vazifaviy-uslubiy xususiyatlari va maqsadining 
yuzaga chiqishini ta’minlashdagi emotsional-ekspressiv imkoniyatlari gazeta 
matnlarida namoyon bo‘ladi. Publitsistika davrning ijtimoiy siyosiy va boshqa 
dolzarb masalariga bag’ishlangan adabiy ijod turi. Uning vazifasi ijtimoiy fikr 
uyg’otish va uni shakllantirish ma’lum maqsadga yo’naltirish, hujjatli fakt
ma’lumotlar asosida voqelik manzarasini yaratishdan iborat. Hozirgi zamon 
ijtimoiy hayoti, unga aloqador o’tmish va kelajak faktlari publitsistikaning 
predmitidir. Hayotda ijtimoiy faoliyat ong qarashlarning salmog’i ortgan sari 
publitsistning, ya’ni ijodkorning voqelikka faol aralashuvi, fikrni bevosita 
oshkora, dangal ifodalash tamoyili ham oshdi. Publitsistika fan, san’at, adabiyot 
asarlari tarkibiga tobora ko’proq kirib bormoqda. Publitsistik ilmiy-nazariy 
xususiyatlarga ega bo’lishi, u yoki bu fan masalalarini publitsistik maqola tarzida 
talqin va tashviq etishi mumkin.
Publitsistik uslub davriy matbuot, ijtimoiy-siyosiy adabiyot, ommaviy- siyosiy 
mavzudagi ma’ruzalar uslubidir. Bu uslubdan targ‘ibot-tashviqot ishlarini olib 
borishda keng foydalaniladi. Publitsistikaning shakli, ichki tuzilishi mantiqiy 
tafakkur va obrazlilikning o’zaro birikuvidan iborat. Publitsistika janrida obraz 

---

22 
o’ziga xos me’yorda qo’llaniladi. Publitsist shaxsiyati shoir shaxsiyati singari 
o’zining boy ichki dunyosi, nuqtai nazari bilan namoyon bo’ladi. 
Publitsistikaning informatsion qismida obraz va obrazlilik qisman 
cheklangan, aksariyat hollarda esa ortiqcha hisoblanadi. Chunki bu qism 
publitsistikaning asosiy vazifasi ommaga faktlar, voqea va hodisalar haqida xabar 
beradi, yangiliklar yetkazadi.

---

23