Usmanova N. Yu. Iqtisodiyot va moliyaviy menejment

 
 
12.2-rasm. 
 
12.2. Tadbirkorlik moliyaviy menejmentining tizimida moliyaviy hisobotlar 
tushunchasi va ularning qo`llanilish xususiyatlari. 
Aksionerlarning boyligi shu bilan aniqlanadiki aksiyalarning bozor bahosi 
bu esa koorporatsiyaning moliyaviy qarorlarini spektrida namoyon bo`ladigan, 
investitsiyalar, moliyalashtirish va firma aktivlarini boshqarishdir. 
Aksinerlar, rahbariyat aksiyalari aksiyalarini narxini maksimallashtirish 
siyosatini olib borishlariga umid bildiradilar. Ammo koorporatsiya rahbarlari ham 
siz bilan bizdek insonlar, ular ham oldin o`z moddiy mustaqilligiga erishishga 
harakat qiladilar. Lekin kompaniyaning direktorlar kengashishining eng muhim 
funksiyasi, shunday rag`batlantirish tizimini tashkil etishni unda korporatsiya 
rahbariyati aksionerlarning foydasiga qarab ish yuritishi, ya`ni menejer va 
aksionerlarning foydalari tekis taqsimlansin. Tuzilmaviy jixatdan bu tizim unchalik 
murakkab emas. Quyida keltirilgan rag`batlantirishning uch usuli, kompaniya 
rahbariyati aksiyalarini narxini maksimallashtirishga imkon yaratadi. 
Strategik moliyaviy menejment birinchi navbatda quyidagilarni 
ko’zlaydi: 
Kapital qo’yilmalar proyektorlarini moliyaviy
tomondan baholash; 
Investitsion yechimlarni qabul qilishda
kriteriyalarni tanlash; 
Kapital qo’yilmalarning optimal
variantini tanlash; 
Moliyalashtirish manbalarini aniqlash; 

---

176 
1.
Direktorlar kengashi shunday talab qo`yishi mumkinki unda menejerlar 
kompaniyaning yetarlicha ko`p daromadli aksiyalarini sotib olsin. 
2.
Oylik ish haqi, bonuslar, admenistratsiya optsionlari shunday amal 
qilsinki, yuqori natijalar uchun yuqori rag`batlantirish, yaxshi faoliyat 
ko`rsatmaganlar uchun qat`iy jazo qurilsin. 
3.
Ishdan haydashni real qilib qo`yish, agar ishchi o`z vazifasini to`la qonli 
bajarmasa va o`z vazifasiga sovuqqonlik bilan qarasa. 
qisqa muddatli moliyalash odatda ishlab chiqarish va talabning mavsumiy 
o`zgarishi va moliya bozorining vaqtinchalik tebranishi sababli hamda uzoq 
muddatli maqsadlarni ko`zlab qo`llaniladi. 
Qisqa muddatli moliyalashning asosiy manbaalari quyidagilardan iboratdir: 
Tijorat krediti 
Bank qarzi 
Bank aksepti 
Moliyaviy kompaniyalarning sudlari 
Tijorat qimmatbaho qog`ozlari 
Debitorlik qarzlari va tovar-moddiy zaxiralar garoviga olingan ssudalar