O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

 
a)
O’z-o’zini qoplash nuqtasini anqiqlashga harakat qiling.
 
b)
Agarda savdo 30%ga oshsa, FSDT (soliq va fozilar to’languncha 
daromad (EBIT)) va sof daromad qay darajada ko’tariladi?
 
c)
a) va b) dagi savollarga javob beruvchi hisobot tayyorlang. 
 
MAVZU: MOLIYA VA RISKLAR 
6. EKSPORT 
2010-yilda O’zbekiston va Germaniya investorlari mablag’lari evaziga 
“Olmos” qo’shma korxonasi tashkil etildi. Mazkur korxona asosan charm-
poyafzal mahsulotlarini ishlab chiqarishga va o’z mahsulotlarini eksport qilishga 
mo’jallangan. Korxona yangi tashkil etilganligi, ishlab chiqarish quvvatlari 
yuqoriligiga qaramay mahsulot ishlab chiqarish va uni eksport qilish joriy yilda 
o’tgan yilga nisbatan pasayganligi aniqlandi. Korxona rahbari A.Shermatov 
korxona rahbari o’rinbosari O.Jalilov va marketalog J.Xasanovga ishlab chiqarish 
natijalarni ifodalovchi ko’rsatkichlar tizimini tahlil qilishni, eksport hajmini 
oshirish bo’yicha mavjud bo’lgan ichki imkoniyatlarni, ishlab chiqarishni 

---

525 
pasayishiga sabab bo’lgan omillarnihamda ushbu ko’rsatkichlar bo’yicha 
korxonaning iqtisodiy holatiga baho berishni topshiradi.
Korxona to’g’risda quyidagi statistik ma’lumotlar berilgan: 
1-jadval 
Korxonaning mahsulot ishlab chiqarish statistikasi 
1-rasm 
Korxonasining eksport faoliyati tahlili (mln.AQSH doll.)
Topshiriqlar:
1)
Korxona tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotning 1 juftining tannarxi 
va sotish narxini aniqlang? 
2)
Mahsulot sotishning zararsizlik nuqtasini aniqlang. Korxonaning 
o’zgarmas xarajatlari 2017-2019-yillarda mos ravishda 378 mln.so’m, 420 
mln.so’m, 472 mln.so’mni tashkil qiladi. 
3)
Ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorida eksport ulushini aniqlang. 2017-
yil 1 $ - 4000 so’m, 2018-yil 1$ - 8000 so’m, 2019-yil 1$ - 9000 so’m. 
4)
Qanday omillar ishlab chiqarish hajmining pasayishiga sabab bo’lgan 
bo’lishi mumkin? 
5)
Eksport hajmini pasayishiga valyuta kursini barqarorsizligi sabab 
bo’lishi mumkinmi? 
6)
Agar 1$ 2017-yil boshida 3200 so’m, aprel-iyul oylarida 3500 so’m, 
avgust-dekabr oylarida 8000 so’m bo’lgan bo’sa, 2016-yilgi eksport hajmi qanday 
o’zgargan.