Fanni o‘qitishdan maqsad fitots noz yoki o‘simliklar jamoasi, fitots noz

O‘SIMLIKLARNING BIRLAMCHI VA IKKILAMCHI SUKSESSIYASI
Dars o‘quv maqsadi
: t
rni fit ts
zd gi m vsumiy v yillik o‘zg rishl r
lm shinuvl r (suks ssiyal r) h qid tushunch b rish.
Ko‘rgazmali qurollar
: rasm-chizmalar.
Kompyuter texnologiyalaridan foydalanish
: elektron darslik matni,
animatsiyalar bilan dars o‘tish.

---

65
Asosiy o‘quv materiali qisqacha bayoni.
vsumiy v yillik lm shinuvl r v qtinch lik jarayon bo‘lib, d vriy
vishd t kr rl
dil r v ul r iqlim sh
itig bog‘liq h ld , vv lgi h
tig
ytishl ri kuz til di.
mm t bi td bir fit ts
zni ikkinchisi bil n st -sekin lm shi-nuvig
lib k
dig n q ytm s jarayonl r ham s dir bo‘l di. Qaytar o‘z-g rishl rning
lib chiqishg
lib k
dig n t shqi muhit f kt rl ri uz q yill r d
mid ,
imiy, uzluksiz t ’sir et dig n bo‘ls , b ’z n q ytm s o‘zg rishl rg ham s
b
bo‘l di. Har bir fit ts
z sh kll
turib, ri-v jl
di, uz q v qt d
mid
’zil ri sekinr q, b ’zil ri t zr q bosh-qa fit ts
zl r bil n lm shin di.
Shund y qilib, o‘simliklar q pl mi ri-v jl
di. Har bir fit ts
z es ushbu
riv jl nishning yrim ling n b sqichl ridir.
O‘simliklar q pl mid bir il fit ts
zl rning boshqal ri bil n l-
shinuvig
lib k
dig n q ytm s o‘zg rishl r 
lm shinuvl r yoki
suks ssiyal r d yil di. Suks ssiya 
si l tinch succ si so‘zid n ling n
bo‘lib “erg sh
n” m ’n sini b
di.
’lum m ’n
, fit ts
zd gi m vsumiy v yillik o‘zg rishl r
lm shinuvl r (suks ssiyal r) uchun z min t yyorl nish d b ham tushu-nish
mumkin.
lm shinuvl rning s
bl ri jud turlich . B ’zil ri ichki s
bl r
fit ts
zning ichki t bi tid , boshqal ri es t shqi muhitning t ’sirid n-dir. Ichki
bl rd n eng muhiml ri o‘simliklarning ko‘p yish int n-sivligi, yash sh
uchun kur sh, fit ts
z d ir sid migr tsiya, fit ts
z t
nid n muhitning
o‘zg rtirilishi v turl rning ev lutsi n o‘zg rishi k bi s
bl r.
shqi s
bl r iqlim, g
gr fik muhit, h yv
t dunyosi, 
m
liyatining t ’siri suks ssiyal rni k ltirib chiq
dig n t shqi s
b-l rd ndir.
shqi muhitning o‘zg rishi bil n suks ssiyal rning ham m z-muni o‘zg
di.
Suks ssiyal rni har t
nl
o‘rg nish ul rni kl ssifik tsiyag s lishni
et di. H zirgi v qtd geobotanikad suks ssiyal rni ul rni k ltirib
chiq rg n s
bl rig ko‘r , kl ssifik tsiyag s lish q bul qiling n. V. N.
Suk ch v (1915, 1954) suks ssiyal rning quyid gich kl ssifik tsiyasini t klif
etg n:
1. Sing
tik suks ssiyal r.
2. End ek
tik suks ssiyal r.
3. G
tik suks ssiyal r.
4. Ekz ek
tik suks ssiyal r.
5. Fil ts
tik suks ssiyal r.