Bino va inshootlar qurilishi

Bir seksiyali taxlama tunnel qolip. 
Bunday ko‗rinishdagi tunnel qoliplarni ishlab 
chiqarishdan maqsad, barcha rostlash (to‗g‗rilash) operatsiyalarini mexanizatsiyalash evaziga qo‗l 
mehnati hissasini kelgusida qisqartirishdan iboratdir. Umuman olganda, bu qolipdan foydalanish 
shunga asoslangan gorizontal panelning elastik deformatsiyasi qiymati hisobiga vertikal panelni 
qolipdan ko‗chirish imkoniyatiga Yaqinlashtirishdir. 
 
Qalinligi 3 mm bo‗lgan metall list bilan qoplangan vertikal shchitlar vertikal va gorizontal 
qirralari (qobirg‗a) bo‗yicha bikirlikka ega, bunday bikir struktura vertikal shchitni yon qo‗shni 
shchitlar bilan mahkamlashda balandligi bo‗yicha o‗rnatilgan ikkita vintli tortqi bilan chegaralanishga 
imkoniyat beradi. SHchitlarning yuqorigi bikir qobirg‗asiga gorizontal yarim to‗sin mahkamlanadi, 
qaysikim, u o‗z navbatida o‗zaro sharnirlar yordamida biriktirilgan bo‗lib, tunnel bo‗ylama o‗qi 
bo‗yicha to‗g‗rilangan. Tunnelni butun oralig‗i bo‗yicha yopgan qolipning gorizontal paneli 
tirgaklarga emas, shu yarim to‗sinlarga tayanadi. 
Gorizontal panel vertikal panellar bilan paz (o‗yiq)larida tutashtiriladi va muayyan holatda 
boltlar bilan mahkamlanadi. Bu holatda u betonlashda va beton boshlang‗ich mustahkamligini 
olgunicha turadi. Qolipni ajratishda ikki gorizontal yarim to‗sinlarni tutashtiruvchi markaziy sharnir 
tirgaklarni cho‗zilishi ta‘sirida tushiriladi, bu vaqtda gorizontal shchitda sinusoidal deformatsiya ro‗y 
beradi. Vertikal shchitlar ham o‗zaro shatundagi tortqilar bilan birlashtirilgan, shuningdek, qolipni 
ajratuvchi va kerakli sathga ko‗taruvchi rolik hamda rolikli g‗ildirak bilan jihozlangan. Bir seksiyali 
tunnel qolip gidravlik uzatma orqali avtomatik ravishda qoliplash jarayonlarini bajarish uchun ish 
holatiga keltiriladi. Qolipdan ajratish jarayoni ham bitta umumiy elektrik nasos bilan boshqariladigan, 
bir vaqtda ishlaydigan domkratlar yordamida avtomatik ravishda amalga oshiriladi. Domkratlar bir 
vaqtning o‗zida tirgaklarni shatunlariga, tortqilarga va ko‗taruvchi roliklarni halqalariga ta‘sir etuvchi 
qattiq val orqali harakatga keladi.
Oralig‗i 6 m va uzunligi 5 m bo‗lgan tunnellar uchun tunnelning har bir tomonidagi hamma 
to‗rtta tirgaklarni va ikkita tortqihamda to‗rtta ko‗taruvchi qurilmalarni harakatga keltirish uchun ikkita 
(har tomoniga bittadan) gidravlik domkrat etarli. Seksiyalarni bitta qolip to‗plamida birlashtirish faqat 
ajratilgan holatdagina bajariladi. Ketma-ket quyidagi operatsiyalar bajariladi: 
• kerakli uzunlikdagi tirgak va tortqilarvintli domkratlar yordamida o‗rnatiladi; 
• qolip kerakli balandlikka domkratlar yordamida chiqariladi; 
• gorizontal shchitni qoliplash sirti gorizontal yarim to‗sinlar orasida joylashgan zulfin 
qurilma bilan tortiladi. 
Tunnel qolip rolikli g‗ildirakda yoki maxsus rulda boshqariladigan qurilma yordamida 
suriladi. 
Taxlama tunnel qolip ortki panel va sharnirga qo‗yilgan qo‗shimcha chiqarma bilan 
jihozlanishi mumkin. SHu konstruksiyaning devor shchiti yoki tunnelni vertikal paneli yordamida 
binoning yon tomonidagi va fasadidagi tashqi devorni, shuningdek, lift shaxtasi devorini ham bir 
vaqtda betonlash mumkin. 
Tunnel qolip betonlangan yacheykadan stroplarga yoki balansirga ilintirib chiqarib olinadi. 
Tunnel qolip kichik o‗lchamli tashqi vibrator (titratkich)lar va inventar isitish qurilmalari bilan 
jihozlanishi mumkin, bu esa har qanday ob-havo sharoitida beton ishlarini bajarishga imkon yaratadi. 
Tunnel inshootinimexanik yoki noto‗liq avtomatlashtirilgan variantda barpo etish ko‗p qo‗l 
mehnatini talab qiladi. Bunday hollarda, tunnel qolipni ajratishdagi ko‗tarish va tushirish jarayonlari 
vertikal panelning asosiga o‗rnatilgan dastaki vintli domkratlar yordamida amalga oshiriladi.