O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

2.4.  QYS texnik vositalariga va boshqa elektroqurilmalarga 

texnik xizmat ko‘rsatish, sozlash va montaj ishlarini  

bajarishda asosiy texnika xavfsizligi qoidalari

1.  QYS TV vositalarini montaj va texnik ishlatish oldidan har 

bir elektroqurilmaga tasdiqlangan loyiha hujjatlari, qurilmaning 

pasporti, elektr sxemalar bo‘lishi kerak.

2. Eshik, lyuk va qopqoqlarga datchiklar qo‘yishdan oldin, 

ularni bexosdan yopilib, shikastlanishni oldini olish maqsadida 

ularni ishonchli mustahkamlash kerak.

3. Mexanizatsiyalashgan darvozalarni blokirovka qilishdan 

avval elektr tok o‘chirilganligiga ishonch hosil qiling va «Ishga 

tushirmang–odamlar ishlayapti» plakatini ilib qo‘yiladi.

---

15

4. Yaxmalak bo‘lgan ochiq joylarda, qattiq qor yog‘ganda, 

yomg‘ir ostida, 6 balldan yuqori bo‘lgan shamolda elekrtmontaj 

ishlarini qilish taqiqlanadi.

5.  Devorlarni teshganda himoya ko‘zoynaklarida va qo‘lqopda 

ishlash kerak. Elektr simlarni, gaz quvurlarini va boshqa kommu-

nikatsiyalarga shikast yetkazmaslikni kuzatib borish kerak. 

6. Devor yoki shiplar devorlarini teshganda u yoqdagi odam-

larni ogohlantirish kerak.

7. Elektr simlar bilan ishlaganda izolatsiya qilingan asboblar 

bilan ishlash kerak. Krossirovka bajarganda ATS krossining ik-

kala tomonida 0,75 m ga teng rezina gilamchalar bo‘lishi kerak.

8.  Barcha metall konstruksiyalar (shkaflar, bloklar, kronshteyn-

lar) yerga ulangan bo‘lishi kerak.

9. Perimetral xabarlovchilari bilan ishlashdan oldin begona 

kuchlanishlar yo‘qligiga ishonch hosil qiling.

10. Perimetral xabarlovchilar bilan ishlaganda 42 V bo‘lgan 

elektr asboblar bilan ishlash kerak. Ayrim hollarda, himoya vosi-

talarini qo‘llagan holda 127 yoki 220 V elektr asboblar bilan ish-

lash mumkin.

11. Perimetral xabarlovchilari bilan ishlaganda narvonlardan 

foydalanish kerak. Tomlarga chiqish man qilinadi.