O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi sh. Shodmonov, T. Jo'Rayev

4 jadval 
Narx va sotib olinadigan tovar miqdori 
o'rtasidagi bog'liqlik 
 
Bir kg un narxi (so'm) 
Talab qilinadigan un 
miqdori (kg) 
50 
40 
30 
20 
10 
10 
13 
17 
25 
50 
 
Jadval ma'lumotlari tovarga narxning pasayishi sotib olinadigan tovar miqdorining o'sishiga 
va aksincha, narxning o'sishi uning miqdorining kamayishiga olib kelishini ko'rsatadi. 
Mahsulot 
narxi va sotib olinadigan tovar miqdori o'rtasida bo'ladigan teskari yoki qarama-qarshi 
bog'liqlik talab qonuni deyiladi.
 
Talab miqdoriga ta'sir qiluvchi bahodan boshqa omillar. 
Talab hajmining o'zgarishi 
faqat tovar narxiga emas, balki boshqa bir qator omillarga ham bog'liq bo'ladi. Bu omillar talabning 
narxdan tashqari omillari deyiladi. 
Talabga narxdan tashqari quyidagi asosiy omillar ta'sir ko'rsatadi. 1) Iste'molchining didi; 2) 
Bozordagi iste'molchilar soni; 3) Iste'molchining daromadlari 4) bir-biriga bog'liq tovarlarning 
narxi; 5) kelajakda narx va daromadlarning o'zgarishi extimoli. 
2-§. Taklif tushunchasi. Taklif qonuni.
Taklifga ta'sir qiluvchi omillar
 
 
Taklif ishlab chiqaruvchi ma'lum vaqt ichida ishlab chiqarishga qodir bo'lgan 
narxning har bir darajasida bozori sotishga chiqaradigan mahsulotlar miqdorini ko'rsatadi. 
Narx o'zgarishi bilan sotishga chiqariladigan mahsulot miqdori ham o'zgarishi sababli talab kabi 
taklifning ham bir qator muqobil variantlari mavjud bo'ladi. Bu alohida ishlab chiqaruvchi uchun 5 
— jadvalda ko'rsatilgan. 
5-jadval
Alohida ishlab chiqaruvchining mahsulot taklifi 
1 kg un narxi (so'm) 
Haftalik taklif qilinadigan un 
miqdori (kg) 
50 
40 
30 
20 
10 
60 
50 
35 
20 
5 
Taklif har xil narxlarda sotishga qancha miqdorda mahsulot chiqarilishini ko'rsatadi. 
Narxning oshishi bilan shunga mos ravishda sotishga chiqariladigan tovar (taklif) miqdori 
ham ortadi, narxning tushishi bilan taklif hajmi qisqaradi.