2.3.2-jadval
Sobiq sotsialistik mamlakatlarida xufyona iqtisodiyot miqyosi,
YaIMga nisbatan foizda
29
Mamlakatlar
D.Kaufmann -
A.Kaliberdilar
uslubiyati bo‘yicha
M. Lasko uslubiyati
bo‘yicha
1989
1992
1995
1989
1992
1995
Ozarbayjon
12,0
39,2
60,6
ma’lu
mot yo‘q
43,9
52,8
Belarus
12,0
13,2
19,3
ma’lu
mot yo‘q
33,7
46,4
Bolgariya
22,8
25,0
36,2
»
ma’lu
mot
yo‘q
ma’lu
mot
yo‘q
Chexiya
6,0
16,9
11,3
»
»
»
Estoniya
12,0
25,4
11,8
16,9
37,4
35,8
Gruziya
12,0
52,3
62,6
ma’lu
mot yo‘q
58,0
57,0
Vengriya
27,0
30,6
29,0
»
ma’lu
mot
ma’lu
mot
29
Quyidagilar yordamida mualliflar tomonidan ishlab chiqilgan: Johnson S.,
Kaufmann D., Shleifer A. Politics and Entrepreneurships in Transition Economies // The
William Davids – on Institute, University of Michigan. Working Paper Series.No.57;
Lasko M. Hidden Economy – an Unknown Quantity? Comparative Analysis of Hidden
Economy in Transition Countries, 1989-1995 // Economics of Transition. 2000. Vol.8.
No.1. P. 135.
yo‘q
yo‘q
Qozog‘iston
12,0
24,9
34,3
12,0
33,8
37,9
Latviya
12,0
34,3
35,3
17,3
41,7
43,7
Litva
12,0
39,2
21,6
17,6
47,4
46,0
Moldova
12,0
37,3
35,7
ma’lu
mot yo‘q
ma’lu
mot
yo‘q
ma’lu
mot
yo‘q
Polsha
15,7
19,7
12,6
»
»
»
Ruminiya
22,3
18,0
19,1
»
»
»
Rossiya
12,0
32,8
41,6
»
37,8
39,2
Slovakiya
6,0
17,6
5,8
»
ma’lu
mot
yo‘q
ma’lu
mot
yo‘q
Ukraina
12,0
33,6
48,9
»
37,4
52,8
Sharqiy Yevropada xufyona iqtisodiyot Bolqon mamlakatlarida -
Makedoniya, Xorvatiya va Bolgariyada (YaIMga nisbatan taxminan
40 foiz) keng rivoj topdi. Albaniyada iqtisodiyot deyarli to‘liq
yashirin sohada faoliyat yuritadi
30
.
Sovet ittifoqida xufyona iqtisodiyotning o‘sishi XX asrning 70-
yillaridan boshlab namoyon bo‘la boshladi. Agar 1970-yillarning
boshida sovet yashirin sektori YaIMga nisbatan 3 foizni tashkil etgan
bo‘lsa, 1980-yillarning oxiriga kelib uning hajmi 10-15 foizni tashkil
etdi.
Iqtisodiyotning xufyona sektori rivojlanayotgan va o‘tish davrini
o‘z boshidan kechirayotgan sobiq sotsialistik mamlakatlarda eng
katta miqyosga ega bo‘ldi. Xufyona iqtisodiyot darajasi Ozarbayjon,
Nigeriya,
Ukraina,
Rossiya,
Shri-Lanka,
Braziliya
kabi
mamlakatlarda eng yuqoridir (2.3.3-jadval).
30
Albaniya iqtisodiyotining to‘liq “yashirinlashgan”ini yaqqol misoli bo‘lib
avtomobil bozoridagi holat hisoblanadi. Albaniyada, fuqaroning o‘rtacha yillik daromadi
70 dollarni tashkil etadi, 1990-yillarning oxiriga kelib rasmiy statistika bo‘yicha 3,2 mln.
aholiga 500 mingta avtomobil to‘g‘ri kelar edi (ularning 60% - qimmatbaho
“Mersedes”lar edi). Ko‘pgina avtomobillar yashirin daromadlarga sotib olinmagan edi,
balki G‘arbiy Yevropa mamlakatlaridan o‘g‘irlab kelingan edi.
Do'stlaringiz bilan baham: |