Microsoft Word safety(eng, rus, uz). doc

HFX ni loyixalashning taxminiy sxemasi 
Xavfsizlik sharoitlarini loyixalash juda qiyin 
jarayon bo’lib, insondan maxsus tayyorgarlikni talab 
Mehnat 
predmeti 
Mehnat 
vositalari
Mehnat 
mahsuli
Energiya
Texnolo 
giya
Flora 
(o‘simlik)
Fauna 
(hayvonot)
Tabiiy 
ofatlar
Urush 
mojarolari
Ijtimoiy 
munosabatl
ar
va boshqa 
omillar
Iqtisodiy 
munosabat 
lar
Odam 

---

49 
qiladi. Faoliyat xavfsizligini loyixalash va tahlil 
qilishning mantiqiy - metodologik sxemasi [1] 
1.2 - jadval 
№ Xarakat tartibi 
Xarakat natijasi 
1 
2 
3 
1. Loyixalanayotgan 
yoki 
mavjud ob’ektni tashkil 
kiluvchi (element)larga 
ajratish 
Aniqlashtiriladi: 
1. Mehnat predmetlari. 
2. 
Mehnat 
vositalari: 
mashina, inshoot, binolar. 
3. Mehnat ozuqalari, yarim 
fabrikatlar.
4. 
Energiya 
(elektrik, 
pnevmatik va xokazo). 
5. Texnologik jarayonlar, 
operasiyalar, xarakatlar. 
6. Tabiiy-klimatik omillar. 
7. Usimlik, hayvonlar. 
8. Xizmatchilar. 
9. Ish joylari, sexlar, 
bo’limlar va xokazo. 
2. Yaratilgan 
xar 
bir 
element uchun xavflar 
identifikasiyasini to’zish. 
Xavflar ro’yxati 
3. “Sabab 
va 
xavflar 
daraxtini” ko’rish 
Xavflar sababi 
4. Xavflarni son va sifat 
jixatdan baholash, ularni 
xavf-xatarning 
ruxsat 
qilingan 
qiymat 
va 
darajasi bilan taqqoslash 
Ximoyalanish 
muhim 
bo’lgan xavflar va sabablar 
ro’yxati 
5. Maqsadni aniqlash 
Erishilish zarur bo’lgan 
Mexnat sharoitining sonli 
o’lchamlarini aniqlash 

---

50 
6. Ob’ektlarni 
xavfsizlik 
ko’rsatgichlari bo’yicha 
kompleks baholash 
Qabul qilingan integral yoki 
balli ko’rsatgichlar 
7. Mumkin 
bo’lgan 
xavfsizlik prinsip, usul va 
vositalarini tahlil qilish 
Prinsiplar, 
usullar, 
alternativlarni to’plash 
8. Har 
bir 
alternativ 
bo’yicha 
talofat 
va 
yutuqning afzallik va 
kamchiliklarini 
tahlil 
qilish 
Ma’qul bo’lgan variantni 
tanlash 
9. Ma’qul bo’lgan usul, 
prinsip va vositalarni 
tahlil qilish 
Aniq usul, prinsip va 
vositalarni tanlash 
10. Hisoblar 
Aniq yechim (tadbir)lar 
11. Samaradorligini baholash Texnik, 
ijtimoiy 
va 
iqtisodiy 
samara 
ko’rsatkichlari.