Review of law sciences 7

Иккинчи –
давлат жамоат бирлашмаларига уларнинг ижтимоий ҳаётда иштирок этиш
учун тенг ҳуқуқий имкониятлар яратиб беради
Мазкур
.
нормадаги «тенг ҳуқуқий
имкониятлар яратиб бериш » мазмунидаги қоида ижтимоий ва сиёсий жиҳатдан жуда муҳим
аҳамиятга эга бўлиб
унинг Конституцияда белгиланиши жамиятда ижтимоий адолат
,
принципи нақадар юксак даражада амал қилаётганлигини кўрсатади.
Тенг ҳуқуқий имкониятлар деганда жамоат бирлашмаларининг барча ту
,
рларининг
ижтимоий-сиёсий масалаларда иштирок этиши
ўз аъзоларининг
,
ҳуқуқ ва қонуний
манфаатларини ифода этиши, қонуний ҳимоя восита ва механизмларидан фойдаланиши,
давлат органлари билан муносабатларда соли
,
қ имтиёзларида ва бошқа преференциялар
тақдим этилишида давлат грантлари ва субсидияларини олишда
,
ҳамда моддий ва молиявий
қўллаб-қувватлашларда бир хил ҳуқуқларга эга бўлиши тушунилиши лозим.
Мисол учун
Ўзбекистон Республикасининг Соли
,
қ кодексига асосан, нодавлат
нотижорат ташкилотлари юридик шахслардан олинадиган фойда солиғи, қўшилган қиймат
солиғи
сув ресурсларидан фойдаланганлик учун соли
,
қ, мол-мулк солиғи
ер соли
,
ғи,
ободонлаштириш ва ижтимоий инфратузилмани ривожлантириш соли ғини тўлашдан,
шунингдек Молия вазирлиги ҳузуридаги Республика йўл жамғармасига ва бюджетдан
ташқари Пенсия жамғармасига мажбурий ажратмалардан озод қилинган[4].
«Тенг ҳуқуқий имкониятлар» ҳуқуқий давлатда мавжуд бўлган
қонун олдида
ҳамманинг тенглиги принципини янада ривожлантиришга қаратилган бўлиб у Конституция
,
асосида қабул қилинган қонунларда ҳам ўз ифодасини топган Буни
Сиёсий партиялар
.
«
тўғрисида ги
»
Қонуннинг 5-моддасидаги ҳолатдан кўришимиз мумкин яъни д
,
« авлат сиёсий
партиялар ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари муҳофаза этилишини кафолатлайди уставда
,
белгиланган ўз мақсадлари ва вазифаларини бажаришлари учун уларга тенг ҳуқуқий
имкониятлар яратиб беради» [5]. Дарҳақиқат давлат турли сиёсий партияларга ижтимоий
,
-
сиёсий ҳаётда иштирок этиш орқали конституцияда белгиланган фикрлар, қарашлар ва
ғоялар хилма-хиллиги принципини амалга оширишларида тенг ҳуқуқий имкониятларни
яратиб бериши лозим.
Конституциянинг 58-моддаси иккинчи қисмида қайд этилган
давлат ва жамоат
,
бирлашмасининг бир-бирининг фаолиятига аралашмаслиги мазмунидаги норма ҳам амалий-
ҳуқуқий жиҳатдан алоҳида аҳамиятга эга.
Мазкур қоида бир томондан жамоат бирлашмаларини турли давлат органлари ва
,
мансабдор шахсларнинг тазйиқидан асраб
уларнинг эркин фаолиятини кафолатласа
,
,
иккинчи томондан давлат органлари ва мансабдор шахсларининг
,
қонуний фаолиятига
жамоат бирлашмаларининг асоссиз аралашувининг олдини олишга хизмат қилади Бу ўз
.
навбатида давлат бош
,
қаруви тизимидаги барқарорликни таъминлайди.
Ушбу қоида бир вақтнинг ўзида фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини
муносиб ҳимоя қилиш ҳамда мамлакат ва ҳудудларнинг и қтисодий-ижтимоий ривожидаги
муҳим муаммоларни ҳал этиш борасида давлат органлари ва жамоат бирлашмалари
ўртасидаги тенг ҳуқуқли шериклик муносабатларини ўрнатишга мустаҳкам асос яратади.
Ушбу конституциявий
норманинг алоҳида қонунлардаги янада кенгроқ баёнини
2003
29
йил
августда қабул қилинган Ўзбекистон Республикасининг
Жамоат фондлари
«
тўғрисида га
»
Қонунининг 8-моддасида ҳам кузатиш мумкин
Унда белгиланишича
.
,
«фондларнинг давлат органлари билан ўзаро муносабатлари ижтимоий шериклик юридик ва
,
жисмоний шахсларнинг ҳуқуқлари ҳамда қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш асосида
қурилади. Давлат органлари фондларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларига риоя
этилишини
таъминлайди
фондларнинг
ижтимоий
а
,
ҳамиятга
молик
дастурлари
ва
лойиҳаларини қўллаб-қувватлаши мумкин Шу билан бирга давлат органлари ва уларнинг
.
,
мансабдор шахслари фондлар фаолиятига аралашишга шунингдек фондларнинг давлат
,
органлари ва уларнинг мансабдор шахслари фаолиятига аралашишига йўл қўйилмайди» [6].

---