Ichki kasalliklar

Qon zardobida bog‘langan billirubin miqdorini oshishi bilan kechuvchi sariqlik
Billirubinni xaddan ziyod xosil bo‘lishi:
bilirubin xosil bo‘lishini kuchayishi eritrocitlardan
HBni ko‘p miqdorda ajralib chiqishi va qon oqiwiga yoki to‘qimalarga tushishi bilan yuzaga
keladi.Bu bog‘langan bilirubinni qon zardobida oshishi bilan boradi,ammo bu miqdor kamdan kam
30-40mg/lni tashkil qiladi.
Bunda erkin bilirubin miqdori xam birmuncha tushadi,foiz xisobidan olganda sog‘lom odam
umumiy bilirubin miqdori 4%ni tashkil qilishi mumkin.
Jigar tomonidan bilirubinni so‘rilishini buzilishi:
yuqorida qayd qilinganidek,jigar
xujayralari tomonidan bilirubinni surilish jarayoni bu pigmentni albumindan ajralib bog;lanish bilan
boradi..ayrim xollarda bzi bir dori moddalarini istemol qilganda ayrim bemorlarda bilirubin
almashinuvinig bu fazasi buzilishi mumkin.Masalan Jilber sindromi bor bemorlarda shu xolatni
kuzatish mumkin.
Glyukuronid bilanbilirubinni bog‘lanishini buzilishi:
jigar glyukuroniltransferaza fermenti
faolligini buzilishini orttirilgan va genetik kelib chiqqan turlari uchraydi.Xomilada va yangi
tug‘ilgan chaqaloqlarda uning faolligi past bo‘ladi,shuning uchun chaqaloq xayotining 2-5kunida
aniqlanadigan fiziologik sariqlikni sababi shunga bo‘gliq bo‘lishi mumkin.Jilber sindromida
ferment faolligi darajasi qisman pasayadi,chaqaloqlarning II tipdagi tug‘ma ,nogemolitik sariqligida
qismanpasayadi;kam uchraydigan Itipdagi tug‘ma nogemolitik sariqlikda umumiy bilirubin faoliyati
bo‘lmaydi.
Bilirubin glyukuronil transferaza faolligini orttirilganbuzilishi dori vositalarini tasiri bilan
yoki jigar kasalliklari bilan bog‘lash mumkin.
Jigar xujayralari butunligi buzilganda jigarning ekskretorlik faoliyati bilirubinni glyukuronid
bilan bog‘lanishiga araganda ko‘proq darajada buziladi.SHu sababli gepatocellyulyar
kasalliklarning ko‘pchiligida giperbilirubinemiya asosan erkin bilirubin bilan bog‘liq bo‘ladi.