Самарқанд давлат архитектура қурилиш

9.6.
 
Strategik alyanslar va xorijiy hamkorlar bilan 
qo’shma korxonalar tuzish. 
Strategik alyanslar va xorijiy kompaniyalar bilan turlicha o’zaro 
faoliyatlarga kirishish xorijiy 
bozorlarga 
kirish 
raqobatbardoshlikni 
global 
masshtabda ta’minlashni qulay 
usuli 
hisoblanadi. 
O’z 
mahsulotini 
eksport 
qiladigan 
rivojlangan 
mamlakatlarning 
kompaniyalari odatda rivojlanayotgan mamlakatlarning kompaniyalari 
bilan bitim tuzadi. Chunki yetakchi kompaniya o’z tovarlarini filiallarga 
eksport qilish imkoniyatiga ega bo’ladi va mahalliy hokimiyatning 
ishonchini qozonishi orqali uning bozorga kirishi yengillashadi. Bugungi 
kunda dunyoning ko’pchilik kompaniyalari global bozorlarda o’z 
mavqeini mustahkamlash uchun strategik alyanslar asosida hamkorlik 
Global tarmoqlarda kompaniyalarning 
strategik ittifoqlarni yaratish ularga 
mustaqillikni 
saqlash 
va 
raqobat 
mavqeini 
ta’minlash 
imkoniyatini 
yaratadi. 
 

---

313 
shartnomalarini tuzmoqdalar. Yevropa Ittifoqi hududida o’z mavqeini 
mustahkamlash va yangi ochilgan Sharqiy Yevropa mamlakatlarining 
bozorlarida o’z raqobatbardoshligini ta’minlash uchun Yaponiya hamda 
Amerika kompaniyalari yuqorida nomi zikr etilgan mamlakatlarning 
kompaniyalari bilan alyanslar tuzishga harakat qiladilar. Amerika va 
Yevropa mamlakatlarining kompaniyalari Osiyo kompaniyalari bilan 
kuchlarini birlashtirib, Xitoy va Hindiston davlatlarining bozorlarini 
birgalikda o’zlashtirishga intiladilar. 
Keyingi paytda alyanslarning va qo’shma korxonalarning hamda 
hamkorlikning boshqa shakllari oshib bormoqda. Ular milliy tadqiqotlar 
tajriba konstruktorlik ishlari ishlab-chiqarish quvvatlaridan hamkorlikda 
foydalanish, marketing, juftlovchi qismlarni va tayyor mahsulotni ishlab-
chiqarish kabi faoliyatlarni qamrab olmoqda. Milliy va transmilliy 
kompaniyalar o’rtasidagi hamkorlik kelishuvlari nafaqat mahalliy 
bozorlarga kirishni osonlashtiradi, balki ishlab-chiqarish masshtabida 
samaradorlikni va tejamkorlikni ta’minlaydi. Kompaniyalar ishlab-
chiqarish quvvatlaridan birgalikda foydalanib, masshtab samarasidan 
foydalanishi mumkin. O’rtacha ishlab-chiqarish quvvatlarini birlashtirish 
kompaniyalarning har birini alohida faoliyat ko’rsatishiga nisbatan 
yuqoriroq natijalarga erishish imkoniyatini yaratadi. Ittifoqchilar 
birgalikda faoliyat yuritish jarayonida bir-birlarini yaxshiroq biladilar va 
moslashadilar. Pirovard natijada hamkorlik tovarlarni tarqatish 
kanallaridan 
va 
dilerlik 
tarmoqlaridan 
birgalikda 
foydalanish 
kompaniyalarni 
bozor 
sigmentlarini 
kengaytiradi. 
Ittifoqchi 
kompaniyalar bir-biri bilan emas birgalikda raqobatchilarga qarshi 
kurashishni ham e’tibordan chetda qoldirib bo’lmaydi. Hamkorlik 
ittifoqchilarni tarmoqda yetakchi mavqyega ega bo’lish imkoniyatini 
oshiradi. Bundan tashqari alyanslar texnik standartlar bo’yicha 
kelishuvga erishish uchun qulay hisoblanadi. Ko’p tomonlamalik 
hamkorlik asosida ishlab-chiqariladigan tovarlarning standartlari 
yaratiladi yoki ular mavjud standartlarga moslashtiriladi.

---

314