Узлуксиз таълим тизимида малакали кадрлар тайёрлаш муаммолари

Yoki 
Men yo‘qsil na bo‘lib uni suyubmen, 
Uning chun yonibmen, yonib kuyibmen. 
Yoki 
Men suyib.men suyib kimni suyibmen? 
Men suygan suyukli shunchalar go‘zal 
Oydan-da go‘zaldir, kundan-da go‘zal!
“Go‘zal” she’rida jami to‘rtta ibora qo‘llanilgan bo‘lib, ular she’rning dastlabki 
misrasidanoq ko‘zga tashlanadi: “Qorong‘u kechada ko‘kka ko‘z tikib...”. Misrada “ko‘z 
tikib” iborasi “tikilib qaramoq” ma’nosini ifodalashga xizmat qilgan. Bu iborani 
o‘quvchilarga tushuntirishda uning 
ko‘zini tikmoq
varianti yoki 
ko‘zdan kechirmoq, nazar 
solmoq, ko‘zini uzmaslik
kabi o‘xshatishlari mavjudligini aytish lozim. 
Yana bir ibora 
boshini bukmoq
“uyat-nomusdan bosh ko‘tara olmaydigan holatga 
tushmoq” degan ma’noni anglatadi. She’rda mazkur ibora go‘zal yorining husn-u jamoli 
oldida oydek nurafshon jismning uyalganidan boshini egishi ma’nosini ifodalaydi: 
Ul yulduz uyalib, boshini bukib, 
Aytadir: men uni tushda ko‘ramen. 
“Yo‘ldan ozmoq” iborasi esa “yomon yo‘lga kirmoq”, “aynimoq” kabi ma’nolarini 
anglatadi. She’rda bu ibora “yo‘ldan ozib” shaklida qo‘llanilgan bo‘lib, 
to‘g‘ri yo‘lidan 
adashmoq, yo‘ldan chiqib ketmoq
ma’nolarini ifodalash uchun xizmat qiladi. 

---

Innovatsion yondashuvlar asosida milliy ta’lim tizimini takomillashtirish

2021-yil
 
23-aprel 
89 
Aytadir: bir ko‘rib, yo‘limdan ozib, 
Tog‘-u toshlar ichra istab yuramen! 
Ma’lumki, “ish bermoq” iborasi 
manfaatiga xizmat qilmoq, qo‘l kelmoq
ma’nolarini 
bildiradi. Ammo she’rda bu iboraning “ishga berib qo‘ymoq” shakli qo‘llanilgan bo‘lib, 
uning ma’nosi shu iboradan oldidan qo‘llanilgan 
zo‘r
so‘zi bilan aloqadaor. ya’ni lirik 
qahramon kuchli ishqqa mubtalo bo‘lganligini shoir “boshini zo‘r ishga berib qo‘ymoq” 
shaklida ifodalaydi: 
Men yo‘qsil na bo‘lib uni suyibmen, 
Uning chun yonibmen, yonib kuyibmen. 
Boshimni zo‘r ishga berib qo‘yibmen, 
Men suyib.men suyib kimni suyibmen? 
Ma’lumki, 
- da
yuklamasi kelishik qo‘shimchalaridan keyin kelgan chog‘da 
ham
yuklamasiga sinonim bo‘ladi. She’rda 
ham
yuklamasi 
- da
yuklamasining takror hollari 
bilan birga jami 14 marta qo‘llanilgan. 
Masalan, 
Ko‘zimni olamen oy chiqqan yoqqa, 
Boshlaymen oydan-da seni so‘ramoqqa. 
Ul-
da
 aytadir: bir qizil yanoqqa 
Uchradim tushimda ko‘milgan oqqa... 
Bunday qo‘llanishni har bir bandning oxirida takrorlanib keluvchi misrada ham 
ko‘rishimiz mumkin: 
Mendan-