Масъул муҳаррир: академик Т. Н. Долимов, г м. ф д., проф



Download 22,52 Mb.
Pdf ko'rish
bet74/277
Sana02.03.2022
Hajmi22,52 Mb.
#478427
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   277
Bog'liq
Umumiy Geologiya

Литостратиграфик усул
 
кесмани тоғ жинсларининг таркиби, 
структуравий ва текстуравий хусусиятлари бўйича қатламлар ва 
уларнинг мажмуаларига табақалашга ва уларнинг турли жойларда 
тузилган стратиграфик кесмаларни ўзаро таққослашга асосланган. Бир 


157 
хил литологик тавсифга эга бўлган қатламлар ва қатламлар 
мажмуалари ва турли кесмалардаги ўхшаш кетма-кетлиги ҳамда 
уларнинг бир хил ёшдалигини тахмин қилишга имкон беради. 
Литостратиграфик усул «соқов» қатламларнинг, яъни фауна ва флора 
қолдиқларига 
эга 
бўлмаганларининг 
ёшини 
аниқлашда 
фойдаланилади. Бу усул ёрдамида қатламларнинг ёшини аниқлаш ёки 
бошқа усуллар билан аниқланган муайян эталон геологик кесмалар 
билан таққослаш орқали амалга оширилади. Аммо кўп ҳолларда бир 
литологик таркибдаги қатламларнинг турли жойдаги ёши синхрон 
бўлмайди. Бу литостратиграфик усулнинг асосий камчилиги 
ҳисобланади. Бунда қатламлар яқин масофалардагина ўзаро 
таққосланиши мумкин. 
Ритмостратиграфик усул

геологик ҳодисалар даврийлигини 
ва қатламларнинг стратиграфик кетма-кетлигини чўкинди тўпланиш 
ритмларини аниқлаш йўли билан ўрганиш усули. Масалан, флиш, 
кўмирли ва тузли формацияларнинг 
циклотемалари 
(ритмлари), муз ва 
музоралиғи горизонтлари, тасмали гилларда йил қатламчаларининг 
геохронологик, дарахтларнинг йиллик ҳалқаларини (дендрохронология) 
ҳисоблаш 
ва 
бошқа 
усуллар. 
Ритмостратиграфия 
усули 
иқлимстратиграфия каби биостратиграфия усулини сезиларли даражада 
тўлдиради. 
В.И.Попов 
бўйича 
ритмостратиграфия 
– 
бу 
ритмосерияларни 
ҳамда 
магматизмнинг 
фазовий 
шаклларини 
ажратишга ёрдам берувчи фациал-циклик (фациал-ритмик) таҳлил 
асосида кесмаларни стратиграфик табақалашдир. Ритмостратиграфик 
табақалашда ритмларнинг геологик комплекс (ГК), ритмокомплекс 
(РК), ритмотолша (РТ), ритмосвита (РС) ва ритмопачка (РП) каби 
таксономик бирликлари ажратилади. Чўкинди ётқизиқлар кесмасидаги 
ритмийлик улар ҳосил бўлиш давридаги магма-тектоник фаоллик 


158 
хусусияти билан бевосита боғлиқ. Масалан, геологик комплекс бирон-
бир тоғ бурмаланиш босқичини (каледон, герцин, альп ва ҳ.к.) ўз ичига 
олса, ритмокомплекс ундаги тектоник фазаларни ўзида акс эттиради. 
В.И.Попов фикрича ритмостратиграфик схемаларнинг одатдаги 
литологик схемаларга нисбатан ютуғи ритмосериялар чегарасининг 
изохронлигидир. Ритмостратиграфияни биостратиграфия ёки мутлақ 
геохронология билан бирга қўллаш яхши натижалар беради. 

Download 22,52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   277




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish