/
Nabupalasar
er. aw.
17/
asr oxirida hukmronlik qilgan Yangi Bobil
podshosi.
2.Ayyar oyi
-
BobH-Osuriva kalendarida (taxminan aprel-may oyi).
Yana lilga olinadi: Ab(iyul-avgusl), Ulul (avgust-sentabr), Tishrit (sentahr-
oktabr), Araxsame (oktabr-noyabr), Addar (fevral-marl). va Siman (Sivan: may
— iyun).
3. Suxiylar va xindanaylar - Bobilga dushman qabilalar, Osuriyaning
ittifoqchilari.
4§ Xettlar
Q a d im g i Xett tarixi b o ‘yich a b irinchi m an b a la r
Xett mixxat yozu vla ri yodgorliklari chex sharqshunosi B. Grozniy
tomonidan 1 9 1 5 -1 9 1 7 yillarda о ‘qilgan barcha ma'lum matnlar yan gi
podsh olik (er.avv. X1V-XII asrlar) davriga mansub, lekin ularning
ко ‘p ch iligi Q adim gi podsh olik (er. avv. XVII-XVI asrlar) m alnlari
nusxasidir.
P o d sh o Anitta y ozu vi
A n itta y o z u v i y a n g i x e tt n u s x a s i d a b i z g a y e t i b k e lg a n . U n i n g
asli er. avv X IX asrga t o ' g ' r i keladi. Bu d a v rd a X ett davlati poytaxti
Q u s s a r edi. A nitta o 'z i ish g 'o l qilgan N e s a shahri t o 'g 'r i s i d a hikoya
qiladi. B o s h q a y o z u v d a A nitta P itxanning o 'g ' l i , Q u s s a r shahri podshosi
s h u n d a y deydi: “ [u(Pitxan) [sam oviy] y ash in xudosi (Tarxuituga
y o q im li) v a u sa m o v iy y ash in xud o sig a y o q im li N e s a shahri podshosi
Q u s s a r shahri p o d s h o s i[g a ]...
Q u s s a r shahri po d sh o si shahardan pastga o 'z i n i n g barcha q o 's h in i
bilan tushdi va N e s a shahrini tunda q am al bilan oldi. N e s a shahri
p o dshosini u asir oldi, N e s a shahrisi a h o ld a n h ech kim ga y o m o n lik
qilm adi. U ularning ( o 'z ) onalari va otalari qildi (ular bilan o ' z ota-
onasi kabi m u o m a la qildi).
Va otam Pitxandan keyin o 's h a yil m e n j a n g qildim . Qaysi bir
m a m la k a tla r q u y o sh m a ’budasi to m o n id an (k o 'ta rilm a s in , m en ularni
y e n g d im . B u so 'z l a r v a y o z u v bilan ja d v a ln i m en s h a h a r d a r v o z a la r im g a
80
(jo y la sh tird im ]. K elajak d a [hech kim (ularni) b uzm avdi. Kim ularni
buzsa, o ‘sha u ning (p o d sh o n in g ) d u sh m a n i b o ‘ladi. Keyin ikkinchi
marta Piyusti, Xatti shahri podshosi keldi]. U olib kelgan y o ‘ldoshlarini
ham y o ‘q qildim. Butun m am lak atn i Salpuvi shahri (d an )d e n g iz larg a c h a
(?) m en y a n ch fd im ).
Ilgari U xna, Salpuvi shahri podshosi “ ularning xudosini N e sa
shahridan Salpuvi shah rig a olib keldi. Va keyin m en Anitta buyuk
podsho, “u la rn in g xudosini Salpuvi shahridan qaytadan N e s a shahriga
k o 'c h ird im . Va [x] U ssiyani, Salpuvi shahri podshosini N esa shahriga
tirik olib keldim . Xattusi shahriga Pi(yuti) [yovuzlik] qildi. Men
uni qoldirdim . Keyin Xattusi shahrida ocharchilik boshlanganda va
“ularning x u d o s i” (bu shaharni) m a ’bud Xalm as-[uitte] ga berganda
men uni tunda qam al bilan oldim. Va o ‘rniga m e n . . . Kim m endan keyin
p odsho b o ‘lsa, a g ar u y a n a X attusi sliahrini qayta tiklasa, uni sam oviy
yashin m a ’b u d a s i...
S alativare shahriga y u z im n i o ^ i r d i m .
Salativare shahriga y u zlan d im .
U n in g q o ‘shini (sh a h a rd a n ) chiqdi, va uni N e s a sh a h rig a ...
Va N esa shahrida m en (tu rar jo y l a r ) qurd im . Shahardan keyin
(shahardan tash q arid a?) m en sa m o v iy yashin m a ’budasiga uy va “ uning
xudosi” ga uy qurdim.
M en X alm asu ittig a uy, y ash in m a ’budasiga uy, kohin jo y i va
“ularning m a ’b u d a s i”ga uy qurd im . M en yu rish d an olib kelgan o ‘sha
boy I iklarni (u yerga) unga jo y la s h tird im . Men m ab u d alarg a qurbon-
lik m aro sim larin i bajarib, ibodat bilan m u ro ja a t qildim va m en
|d u sh m a n in la rim n i] la’natladim . 0 ‘sha kuniyoq 2 slier, 70 c h o ‘chqa, 1
to ‘n g ‘ iz, 120 ayiq yoki q o p lo n la r yo k i b o ‘rilarni yoki t o g ‘ echkilarini
Nesaga, sh a h rim g a keltirdim . K eyingi yil m en [ Salativare shahriga]
yurish qildim . O dam Salativare sh ahri(dan) o ' z fuqarolari bilan
ko'tarildi. U [shahardan o d am bilan k e ld i...] . U o ‘z m am lak ati va
sliahrini qoldirdi va Xulu o q im ig a [u o ‘tdi], N e s a s h a h ri... 0 ‘zining
(turar) jo y la rin i u y o q ib y u b o rd i. Va ularni sh ah ar ichidan (aholini
u... 1400 askarlar va (40) j a n g arav a (otlar uprisuskasi), ku m u sh va
shahar ( u n d a n ) qutuldi va u ketdi.
Va m en sh ah arg a k e ld im ...
81
Va Purusxandan shahridan o d a m ... qanday buyirilgan b o ‘lsa u menga
tem irtaxt va te m ira s o keltirdi. Men Nesa shahriga qaytib [bordim], shunda
Purusxanda shahridan odamni men (orqaga) o ‘zim bilan olib ketdim” .
Do'stlaringiz bilan baham: |