O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

iboralar: 
hadiiy adabiyol, xalq og'zaki ijodi, Nun, Xepra
, 
Nimdan, Shu, Tefnut, Osiris, Gor Xent-en-Merti, Isida, Set, Neftida, Nut,
Ra, Soxmet, Nen-nesut, Naxarin,pivo, timsoli, Поп, о ‘smir, hokim о ‘g'illari.
48

---

2-mavzu. Old Osiyo qadimda.
Gerodot
l-§ . Qadimgi Bobil podsholigi
Gerodot laxm inun er.avv. 485-yilda K ichik O siyodagi Galikar-
nas shahrida tug 'Uadi. Uning otasi anchagina badavlat odam bo ‘Igan.
Gerodot o 'z vatanining siyosiy h a y o tid u fa o l qatnashadi, keyinchalik
qandaydir sabab bilan, ona yu rtin i untrbod tark etib, hayotining ко ‘p
qisminiscty’o h a td a o 'tk a za d i: Misrni, Eronni, Bobilni, Finikiyani, Qora
dengizning shim oliy q irg 'o g 'id a g i Yunon koloniyalarini, 
Skifiyani,
Yunon tupro g'id agi 
boshqa shaharlarni 
kezadi. 
P erikl ham da
Sofokl bilan ya qin m unosabatda bo ‘ladi. Er. aw . 444-yili lta liyaning
ja n u b id a g i Ynnon koloniyasi F w iya g a ко ‘chib ketadi va 425-yilda shu
yerda vafot etadi.
G erodot o 'z asarini “T arix” deb atagan. 
Keyinchalik, Iskan-
dariya olim lari bu asarni to'qqiz bobga bo'lib, har birini yunon
m ifologiyasidagi to 'qqizta m uzaning nom i bilan ataganlar. Uning
kitobida M esopotam iya to ‘g 'risid a boy т а 'lum otlar mavjud.
Er. aw . X I X asrda Bob 'll shahri kuchayib ketdi. U savdo y o ‘llari
kesishgan Frot daryosining chap q irg 'o g 'id a joylashgan. B o bil
p o d sholari qulay geografik o ’rindan foydalanib , M esopotam iyani
A m oriylar podsho xon adoni hokim iyati ostida birlashtirdilar. M eso­
p otam iyani birlashtirish er. aw . X V III asr о ‘rtalarida podsho
H am m urapi davrida tugallandi. A m oriy su lolasining oltinchi p o d sh o si
H am m urapi m ohir diplomat, kuchli siyosatchi bo ‘lib, qo ‘shni shahar
davlatlarning o'zaro to'q n a sh u v va kelishm ovchiliklaridan foydalanib
ularni bo ‘ysundirdi. Uning davrida qom inlar to ‘p la m i ishlab chiqilib,
havotga jo r iy qilindi.
195 ... Bobilliklarda kiyim mana bunday, (badaniga) bobillik 
° y ° g ‘igacha kanop xiton (ko‘ylak) kiyadi. Keyin uning ustiga yana 
yupqa oq xilamida. Ularda poyafzal (bu mamlakatda) umum qabul 
qilgan Beotiya etigiga o ‘xshash. Bobillliklar uzun soqol q o ‘yib, 
boshlariga salla o'raydilar va butun badaniga mirra (xushbo‘y m cy)
49

---

surtadilar. H a rq a n d a y bobilliklarda nnihrli uzuk va mohirona ishlangan 
hassa bor. Har bir hassada olma, atirgul, nilufar, burgut yoki sluinga 
o'xshash biror nima bor.
197 ...Bobilliklarda yana bir juda aqlli odat bor. Qandaydir bir 
kasallikdan azob chekadiganni ular bozorga ko'taribchiqadilar, (chunki 
ularda tabib y o ‘q). O 'tkinchilar bemorga uning kasalligi to 'g 'ris id a
maslahat beradilar (agar ulardan kimdir yoki o ‘zi shunday dard bilan 
o g ‘rigan boMsa yoki uni boshqada ko'rgan bo‘lsa) kasal odam oldidan 
jim o ‘tish ularda taqiqlangan: uning kasali nima deb har kim s o ‘rashi 
lozim.
200 ... Bobi 11 iklarda shunday odat bor. Ularning ich ida yem islii faqat 
baliq boMgan uch qabila bor. Tutilgan baliqni ular quyoshda qoqlaydilar 
va keyin shunday qiladilar: baliqni havonchaga tashlavdilar va ogMr 
dasta bilan mavdalavdilar, keyin esa dokadan qilingan g ‘alvirdan 
o'tkazadilar. Keyin bu xamirdan istasalar I
10
M xamir qoradilar yoki non 
yopadilar.