|
Plutarx. G alliyani istilosi to ‘g ‘risida
XV. . . . O ' s h a t o 'la b o 'lm a g a n o 'n yil, shu yillar d a v o m id a u G a l l i -
y a d a urush olib bordi, u q a t ’iy hujum bilan sakkiz y u z d a n k o 'p
shaharlarni oldi, uch y u z xalqni
b o 'y s u n d ird i, uch
m illion kishi
bilan ja n g qildi, ulardan bir millionini j a n g l a r vaqtida y o 'q qildi va
shunchasini asir oldi.
Хрест омат ия no истории древнего мира. М., 1991. 243-246 стр
Plutarx buyuk Gall q o ‘zg ‘oloni to‘g ‘risida
(er. avv. 5 4 - 5 2 yillar)
X X V . . . . Lekin tezda, q a c h o n la rd ir G alliy a d a b o 'lib o 't g a n eng
katta va xavfli urush belgilari pay d o b o 'ld i. Uni rejasi allaqachon
yetilgan edi va t a ’siri kuchli o d a m la r orqali m axfiy ravishda j a n g o
var qabilalar orasida tarqatilgan edi. U la rn in g ixtiyorida k o 'p sonli
qurolli kuchlar, urush uchun to 'p la n g a n katta pul m a b la g 'la ri va
m u s ta h k a m la n g a n sh ah arlar va o 'tis h qiyin b o 'lg a n jo y l a r bor edi.
Qish vaqti d a ry o la r m u z bilan, o 'r m o n l a r qo r bilan qoplanib, vodiylar
276
to shqin osti edi, s o 'q m o q l a r b a ’zi j o y la r d a qalin q o r qirovi ostida
y o ‘q boMgani uchun, boshqalari botq o q lik va toshqin suvlar sababli,
ish o n ch siz b o 'lg a n i uchun, q o 'z g ' o l o n k o 'ta rg a n la r bilan Sezar hech
narsa qila o lm ay d i deb g o ‘yoki yaq q o l b o 'l i b k o ‘rinar edi. K o ‘p
qabilalar k o ‘tarildi, lekin q o 'z g ' o l o n n i n g o 'c h o g ' i arvern va kar-
nutlarning4 yeri e d i...
X X V II ... S h u n in g d ek j a n g d a tirik qolgan k o ‘pchilik varvarlar
o ‘z podsholari
bilan A le z iy a 5 shahriga
kirib yashirindilar.
0 ‘zini
baland devorlari, k o 'p sonli qam al q ilg a n la r uchun olib b o 'lm a y d ig a n
k o 'rin g a n i uchun, bu shaharni qam al qilish vaqtida, Sezar katta x a v f
- xatarga duch keldi, chunki barcha gall qabilalarining say lan m a
kuchlari o ‘zaro birlashib, uch y u z m in g kishi m iqdorida A leziyaga
keldilar,
shu v a q td a shaharni o 'z i d a b erk in g a n la r bir yuz y etm ish
m in g d an kam e m a s edi. A na sh u n d ay ikki katta kuch o 'r ta sid a qisilgan
va o 'r a lg a n S ezar ikki d e v o r qurishga m a jb u r b o 'ld i; biri shaharga
qarshi, boshqasi kelgan galllarga qarshi, chunki agarda d u sh m a n la r
birlashsa, u ta m o m boMishi aniq edi. A leziy a ostidagi urush haqiqiy
shon - s h a r a f bilan
belgilanadi, qaysiki biror-bir boshqa urush
sh u n d ay jaso ratii va mahoratli q ah ra m o n lik nam unalarini berm aydi.
Lekin y ana shunisi ajablanarliki, S ezar sh a h a r devorlari ortida k o ‘p
sonli q o ‘shin bilan j a n g qilib va uni y a n c h ib , nafaqat qamal qilin-
g a n la r uchun, balki hatto shaharga qaratilgan devorni q o 'riq la g a n
o 's h a rim liklar uchun ham bu ishni s e z d irm a y qildi. Bu rim liklar
g 'a la b a t o 'g 'r i s i d a A leziy ad an qa ra m a - qarshi to m o n d a n o ' z lager-
lariga oltin, k u m u sh bilan bezatilgan, qalqon q o n g a b o 'y a lg a n k o 'p -
gina sovutlar,
k o 'p g i n a
qadahlar,
gall
chodirlarini rim liklar o ' z
lagerlariga olib borayotganlarini ko'r d ilar, erkak va ayollarni y i g 'i
va d od-faryodlarini eshitgandan keyin bildilar. S h u n d a y tez, tush
yoki sharpa kabi bu s o n - s a n o q s iz kuch y o 'q qilinib, t o 'z g ' i t i b yu b o -
rildi, s h u n in g d e k v a rv a rla rn in g katta q ism i j a n g d a halok b o 'ld i.
N ih o y a t A leziya him oyachilari Sezar va o 'z la r ig a k o 'p ta sh v ish la r
tu g 'd irg a n la rid a n s o 'n g , taslim bo'ldilar. V ersingetorig h a m m a urush-
ning rahbari, en g chiroyli qurol - aslahani t a q i b v a o t n i boy bezatib,
d a rv o z a d a n chiqdi.
S ezar o 'tirg a n tepalik atrofini aylanib chiqib,
otdan sakrab tushdi, o 'z in i barcha qurol - aslahasini yulib ta shladi va
277
Sezarni o y o g 'i ostiga o 'tird i, zafar uchun saqlab qolish uchun uni
hibsga o lm ag u n larig a qadar, u yerd a o 'tird i.
1.so 'zsiz unga Sitserondan keyin.
2. Korduba - Ispaniyadagi hozirgi Kurdova
3. Rodan hozirgi Rona daiyosi.
-/.
Arvern va kanmllar Luara va Sena daiyolari yuqori oqimida yashagan
gall qabilalari.
5. Aleziya Sena daryosi yaqinidagi gall shahri
Do'stlaringiz bilan baham: |
