Keywords:
cadastre, GIS technologies, Cadastral services, real estate, agricultural industry
Қ
азіргі уа
қ
ытта, озы
қ
технологиялар адам
қ
ызметіні
ң
барлы
қ
дерлік т
ү
рлерін бас
қ
аратын кезде және про-
гресті
ң
қ
олы тимейтін саланы атау
қ
иын
ғ
а со
қ
ты, осы
уа
қ
ыт
қ
а дейін ауылшаруашылы
қ
ғ
ылымы ауылшаруашы-
лы
қ
технологияларын зерттеу және дамыту әдістеріне ескі,
дәст
ү
рлі тәсілдерді
қ
олданды. Біра
қ
б
ү
гінгі та
ң
да біз
ө
ткен
жылдарда
ғ
ы барлы
қ
әдістер мен технологиялар
қ
орша
ғ
ан
орта
ү
шін де, адам
ү
шін де тиімді және
қ
ауіпсіз емес екенін
к
ө
ре аламыз. Экологиялы
қ
қ
ауіпсіздік пен адам денсау-
лы
ғ
ы шаруашылы
қ
ж
ү
ргізуді
ң
басым мәселелері болып
табылатын
қ
азіргі уа
қ
ытта таби
ғ
атты пайдалануды
ң
және
азы
қ
-т
ү
лікпен
қ
амтамасыз етуді
ң
жа
ң
а модельдеріне к
ө
шу
қ
ажеттілігі ай
қ
ын болып отыр.
Әлемдегі ауыл шаруашылығының дамуына назар аудара
отырып, біз осы саланың дамуының кейбір жалпы тенден-
цияларын атап өтуге болады, мысалы: қолданылатын хи-
миялық заттар мен минералды тыңайтқыштардың зиянды
әсерін азайтуға, табиғи ресурстарды ұтымды пайдала-
нуға, экологиялық баспалдақтың құрылымына әсерін азай-
туға ұмтылу. Адамның табиғатпен өзара әрекеттесу моделі
өзгерді, адам өзінің жағдайларын бұрынғы категориялық
түрде табиғатқа мәжбүрлемейді, өйткені мұндай диктант, өз
кезегінде, адамның өзіне қарсы бұрылып, аймақтың табиғи
жағдайының түбегейлі өзгеруіне әкелетін экологиялық
апаттарға қауіп төндіреді. Қазір ең тиімдісі-жалпы және
ауыл шаруашылығындағы табиғатты пайдалану моделін
жергілікті табиғи жағдайлар мен ерекшеліктерге бейімдеу
саясаты. Мұнда ұсақ — түйек болуы мүмкін емес, өйткені
экологиялық баспалдақ немесе Тізбек өте тән сипатқа ие,
оның мәнін өте қысқа білдіруге болады-кем дегенде бір
байланыстың бұзылуы белгілі нәтижелерге әкелетін бар-
лық басқа компоненттердің тізбекті реакциясын тудырады.
Адам денсаулығына келетін болсақ, өндіріс техноло-
гиясымен анықталған ауыл шаруашылығы өнімдерінің
қауіпсіздігі мәселелерінен басқа, өнеркәсіптің ықтимал
қауіпті объектілеріне, улы химикаттар мен қауіпті заттар
қоймаларына, атом электр станциялары мен басқа да объ-
ектілерге қатысты кеңістіктік жағдай, әсіресе өсімдік ша-
руашылығы, бау-бақша шаруашылығы және жайылымдық
мал шаруашылығы үшін маңызды рөл атқарады. Белгілі
бір жолмен атмосфераның ауасы, гидрологиялық желі, то-
пырақ пен өсімдік жамылғысы және фауна арқылы жақын
аумаққа әсер етеді.
Жоғарыда аталған факторларды ескере отырып, біз
ауыл шаруашылығының құрылымын жаңғырту немесе
оны табиғи жағдайлар мен ресурстарға, сондай-ақ жердегі
кеңістіктік жағдайға қатысты жүргізуді реттеу қажеттілігі
туралы қорытынды жасай аламыз. Осы іс-шараларды
практикада неғұрлым тиімді іске асыру үшін бүгінде
әлемде ГАЖ (географиялық ақпараттық жүйелер) пай-
даланылады.
Геоақпараттық жүйелер бұл нақты әлем объектілерін,
сондай-ақ планетада, біздің өмірімізде және қызметімізде
болып жатқан оқиғаларды картаға түсіру және талдауға
арналған заманауи компьютерлік технология». Егер сіз
анықтамасыз жасасаңыз және сипаттамамен шектелсеңіз,
онда бұл технология карта ұсынатын толық визуализа-
ция мен географиялық (кеңістіктік) талдаудың артықшы-
лықтарымен сұрау және статистикалық талдау сияқты
мәліметтер базасымен жұмыс жасау кезінде дәстүрлі опе-
рацияларды біріктіреді. Бұл мүмкіндіктер ГАЖ-ны басқа
ақпараттық жүйелерден ерекшелендіреді және оны әлемнің
құбылыстары мен оқиғаларын талдау мен болжауға бай-
ланысты, негізгі факторлар мен себептерді, сондай-ақ
олардың ықтимал салдарын, стратегиялық шешімдерді
жоспарлаумен және іс-әрекеттің ағымдағы салдарымен
байланысты міндеттердің кең спектрінде қолдануға біре-
гей мүмкіндіктер береді.
ГАЖ нақты әлем туралы ақпаратты географиялық орна-
ласуы негізінде біріктірілген тақырыптық қабаттар жиын-
тығы ретінде сақтайды. Әрбір қабат біртектілік қағидаты
бойынша біріктірілген объектілердің белгілі бір жиын-
тығын білдіреді (жолдар, өзендер, жер учаскелері, елді ме-
кендер және т. б.). Електрондық Картада белгілі бір қабат-
тарды көрсету арқылы кеңістік деректерінің қолда бар
жиынтығына байланысты бланк картасынан бастап топо-
графиялық немесе тақырыптық картаға дейін кез келген
түрдегі картографиялық туындыны жасауға қол жеткізуге
болады.
Ауыл шаруашылығын дамыту үшін ГАЖ технологиясы
нақты не ұсына алады? Өйткені біздің елде барлық бел-
сенді сұранысқа алады дамыту батыс-нұсқа жүргізу ауыл
шаруашылығы, атап айтқанда, фермерлік қарастырайық
нұсқалары қолдану ГАЖ мысалында фермер.
Болашақ фермердің алдында тұрған өз бизнесін енді ба-
стаған бірінші мәселе жер телімдері (бөліп беру, жалға алу,
сатып алу және т. б.) проблемасы тұр. Қазірдің өзінде көпте-
ген муниципалды жер кадастры басқармалары жер учаске-
лері, олардың иелері, жалға алушылар және т. б. туралы
кеңістіктік және атрибуттық ақпаратты сақтау, басқару
Do'stlaringiz bilan baham: |