O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti axmedova Dildora Bahodirovna

sh
tovushiga o‘tadi:
kechdi>keshti, qochdi>qoshti, 
sochdi>soshti. 
L
tovushi
til oldi, portlovchi-sirg‘aluvchi, jarangli (sonor) undosh tovush 
bo‘lib, so‘z boshida 
(lagan, latifa, lof),
o‘rtasida 
(olis, uloq, belgi )
va oxirida 
(kasal, kel, yo‘l)
keladi. Bu tovush so‘z o‘rtasida kelganda so‘zlashuv nutqida 
ko‘pincha tushib qoladi: 
olsa>osa, kelsa>kesa, bo‘lsa>bo‘sa, kelgan>kegan. 
R
tovushi
til oldi, portlovchi-sirg‘aluvchi, titroq, sonor, jarangli undosh 
tovush bo‘lib, so‘z boshida 
(randa, rang, ruh),
o‘rtasida 
(arra, mo‘ri, baraka)
va 
oxirida 
(bozor, hozir, huzur)
keladi. Bu tovush sof o‘zbekcha (turkiycha) so‘zlar 
boshida qo‘llanmaydi. 
Y 
tovushi
til o‘rta, sirg‘aluvchi va jarangli undosh tovush bo‘lib, so‘z
boshida 
(yigit, yo‘l, yil),
o‘rtasida 
(sayr, qayir)
va oxirida 
(to‘y, uy, oy)
keladi.
K
tovushi
til orqa, sof portlovchi, jarangsiz undosh tovush bo‘lib, so‘z
boshida 
(katta, kim, ko‘p),
o‘rtasida 
(ikki, aka, uka)
va oxirida 
(tilak, yuk, to‘k)
keladi. Bu tovush bilan tugagan ko‘p bo‘g‘inli so‘zlarga unli bilan boshlanuvchi 
qo‘shimcha qo‘shilganda, 
k
tovushi 
g
tovushiga o‘tadi va bu holat yozuvda ham 
aks etadi:
malak>malagi, ko‘ylak>ko‘ylagim.
G
tovushi
til orqa, sof portlovchi, jarangli undosh tovush bo‘lib, so‘z 
boshida 
(gulxan, gilam, go‘zal),
o‘rtasida 
(tugun, agar, egri)
va oxirida 
(barg, 
biolog, pedagog)
keladi. Bu tovush sof o‘zbekcha so‘zlar oxirida deyarli 
qo‘llanmaydi.