Termiz davlar universiteti tabiiy fanlar fakulteti botanika kafedrasi

Ishning maqsadi. 
Yoz oylarida o‟simliklarning suvni tejab sarflash 
xususiyatlarini o‟rganishdan iboratdir. 
Kerakli jihozlar:
termostat, torsion tarozi, sekundomer, qog`oz qopchalar, 
qaychi, daftar, qalam, chizg`ich. 
Ishni bajarish tartibi. 
Ish A.A. Ivanov (1950) uslubi bo‟yicha bajariladi. 
Traspiratsiya jadalligi torsion tarozi yordamida barglarni tezlik bilan tortish yo‟li 
orqali aniqlanadi. Bunda kun davomida, har 2 soatda (takrorlanishi 2-3 marta), 
ya‟ni ertalabki soat 8
00 
dan kechqurungi soat 20
00
gacha o‟simlik bargining 
dastlabki og‟irligi. So‟ngra 3 minutdan keyingi og‟irligi tortiladi va daftarga yozib 
olinadi hamda og‟irligi ma‟lum bo‟lgan bu barg raqamlangan qog‟oz qopchalarga 
solinadi. Har 2 soatda bargni tortishdan avval havo harorati va havoning nisbiy 
namligi Asman psixrometri orqali o‟lchanib turiladi va ko‟rsatkichlar daftarga 
yozib boriladi. Ishning oxirida raqamlangan 
qopchalarga solingan o‟simlik barglari termostatda 
105
0
C da og‟irligi o‟zgarmagunga qadar quritiladi 
va quritilgandan keyingi og‟irligi ham tortiladi 
(namunadagi 
suvning 
miqdori 
aniqlanadi). 
Og‟irligi yana daftarga yozib olinadi va quyida 
keltirilgan formula asosida traspiratsiya jadalligi 
hisoblanadi, jadval to‟ldiriladi, xulosa qilish bilan 
ish yakunlanadi. 
S=пr
2 
S – 
barg yuzasi
 

---

п – 
o`zgarmas son (3,14) 
r – 
doira radiusi 
TJ = (a-b)x30x1000/a mg 
TJ- transpiratsiya tezligi;
a-dastlabki og`irlik;
b- 3dan keying og`irlik; 
10-rasm. Torzion tarozi
 
 
 
Vazifa: 
Tajribadan olingan natija va xulosalarni daftaringizga yozing.