Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

Oilada tejamkorlik tarbiyasi.
Pul ham tarbiyalaydi. Bungga befarq 
qaramaslik darkor. Pul muomalasiga mensimay qarash, ko‘pincha ikki tomonlama 
muammoga olib keladi. Tekinxo‘rlik va oilaning iqtisodiy qiyinchiliklarini bilishni 
istamaslik odati tarbiyalanadi. Ikkinchidan, pul ochko‘zlik, pul jamg‘arishga 
intilishni tarbiyalashi mumkin. Ilk yoshlikdanoq bolani oilaning xo‘jalik ishlari 
bilan tanishtirib borish zarur. Bola oila mablag‘ini bilishi, oila hayotining bir oylik, 
bir kunlik “taxminiy smetasini” bilishi lozim. U asosiy oziq-ovqatlarning non, 

---

277 
yog‘, sut, go‘sht, baliq, sabzavot va boshqalarning narxini bilishi kerak. Bola 
kamolga etib borgan sari uni buyumlar (kiyim, poyafzal, televizor va 
hokazolarning) qimmati bilan tanishib bormog‘i lozim. Agar ota-ona qo‘shimcha 
ish olib ishlayotgan bo‘lsa, bola shuni tushunishi kerakki, onasi va otasi oilada 
hamma yaxshi yashashi uchun mehnat qilayopti. U shunday mantiqni tushunmog‘i 
lozim: Har kim oila hayotini yaxshilashga o‘zining qo‘lidan kelgan hissasini 
qo‘shishi kerak. Bola sizga qancha ertaroq yordam bera boshlasa, shuncha yaxshi 
bo‘ladi.
26.4. Ekologik tarbiya 
Ekologik xavfsizlik muammosi allaqachonlar milliy va mintaqaviy doiradan 
chiqib, butun insoniyatning umumbashariy muammosiga aylangan. Ekologiya 
hozirgi zamonning keng miqyosdagi keskin ijtimoiy muammolaridan biridir. Uni 
hal etish barcha xalqlarning manfaatlariga mos bo‘lib, rivojlanishning hozirgi kuni 
va kelajagi ko‘p jihatdan ana shu muammoning hal qilinishiga bog‘liqdir, - deb 
ta‘kidlagan. Atoqli pedagog V.A.Suxomlinskiy “Bolalarga jonim fido” asarida 
“Men bolalar alifbosini ochib, birinchi so‘zni hijjalab o‘qishlariga qadar avval 
dunyodagi eng ajoyib kitob - tabiat kitobini mutolaa etishlarini istardim” - deb 
ta’kidlaganidek, bu borada barcha ishlarni bolaning kichikligidanoq boshlash 
maqsadga muvofiqdir. O‘zbekiston Respublika “Kadrlar tayyorlash milliy 
dasturi”da: “Ta’limning barcha darajalarida ta’lim oluvchilarning ekologik va 
sanitariya-gigiena ta’limi hamda tarbiyasini takomillashtirish zarur” - deb alohida 
ta’kidlangan.